The roles of parenting practices and school attitudes in academic competence of turkish high school students

Abstract

Bu çalışmanın temel amacı, Türkiye'de lise öğrencilerinin okul başarılarıyla ilişkili değişkenlerin incelenmesidir. Özellikle, (1) Türk kültürüne daha duyarlı ölçeklerle değerlendirildiğinde kabul/ilgi, psikolojik özerklik ve kontrol/denetim gibi ebeveyn davranış boyutlarının lise öğrencilerinin okul başarılarıyla ilişkilendirilip ilişkilendirilemeyeceği (2) Okul başarılarını etkileyen değişkenlerin üst gelir grubundan öğrencilerle orta gelir grubundan öğrenciler için aynı olup olmadığı (3) Potansiyel değişkenlere öğrencilerin okula ilişkin tutumlarının da dahil edilmesinin lise öğrencilerinin okul başarısında ebeveyn davranışlarının önemini etkileyip etkilmeyeceği incelenmiştir. Anne ve baba davranışları, anne ve babanın eğitim düzeyleri, annenin çalışma durumu, eğitimin önemi, anne babanın evlilik tatminleri ve öğrencilerin okul tutumları okul başarısıyla ilişkilendirilebilecek değişkenler olarak önerilmiştir. Çalışmada İstanbul'da, anne babasıyla birlikte yaşayan 805 (440 kız ve 365 erkek) 9. ve 10. sınıf öğrencisinden oluşan bir örneklem kullanılmıştır. Örneklemdeki öğrencilerin 451'i (228 kız ve 223 erkek) özel okullarda 304'ü (212 kız ve 132 erkek) ise devlet okullarında öğrenim görmektedir. Verilerin toplanmasında, demografik bilgilere ilişkin bir anket, annelerin ve babaların otoritatiflik ölçekleri, eğitimin önemine ilişkin sorular, anne babanın evlilik tatmin ölçeği ve öğrencilerin okul tutumları ölçeği kullanılmıştır. Bulgular, üst gelir grubuna dahil öğrencilerde eğitimin öneminin (olumsuz olarak sorulduğunda), anne tarafından verilen psikolojik özerkliğin ve ebeveynin kontrol ve denetiminin, orta gelir grubuna dahil öğrencilerde ise yalnızca annenin control ve denetiminin gençlerin okul başarılarıyla ilişkilendirilebileceğini göstermiştir. Öğrencilerin okul tutumlarıyla birlikte değerlendirildiğinde, her iki gelir grubuna dahil kız ve erkek öğrencileri için ebeveyn davranışlarının hemen hemen tüm yordayıcı gücünü kaybettiği ve akademik benlik algılarının ve motivasyon/öz denetimin en güçlü yordayıcılar oldukları gözlenmiştir. Bu durum öğrencilerin okul tutumlarının ebeveyn tutumlarıyla okul başarıları arasında aracı rolü olabileceğini düşündürmektedir.

Primary aim of the present study was to study the variables associated with academic competence of the Turkish high school students. Specifically, (1) Whether dimensions of parenting practices, involvement, psychological autonomy granting and strictness/supervision, assessed with more Turkish culture sensitive scles, can be associated with academic competence. (2) Whether the determinants of academic achievement were the same for high and middle SES pupils alike. (3) Whether the inclusion of a school attitude measure among the potential predictors of academic competence would cause any difference to the importance of parental practices in academic competence of the high school students, were investigated. Parental and maternal practices, maternal employment, parental marital satisfaction, parental educational level, importance of education and school attitudes of the adolescents were proposed to be associated with the academic competence of the adolescents. A sample of 805 (440 girls and 365 boys) 9th and 11th grade students living with an intact family were included in the study. Among these students 228 girls and 223 boys were attending private schools and 212 girls and 132 boys were attending public schools in Istanbul. Demographic information questionnaire, maternal and paternal authoritativeness measures, importance of education questions, marital satisfaction scale and school attitudes measure was the instruments used for data collection. A series of reqression analyses indicated that importance of education asked in the negative, maternal psychological autonomy granting and parental strictness/supervision were associated with academic competence of high SES students, whereas only maternal strictness/supervision was associated with academic competence of middle SES students. When considered simultaneously with school attitude measures, parental practices lost their predictive power almost entirely and academic self-perception and motivation/self regulation emerged as the strongest predictors of academic comptetence across the two SES groups and genders. This suggested a mediating role of the school attitudes between parenting practices and academic competence of the students.