The politics of sheltering women: The case of SHEÇEK

Abstract

Bu tezin amacı, Türkiye Sosyal Hizmetler Çocuk Esirgeme Kurumu'nda (SHÇEK) kadınların sığınmasından sorumlu sosyal hizmet uzmanlarının öznelliklerini irdelemektir. SHÇEK'in sığınma evi hizmeti, özellikle kadın örgütleri tarafından, toplumsal cinsiyete dayalı eşitsizlik ve şiddete karşı ataerkil ve muhafazakar bir bakış açısına sahip olduğu ve kadınların sorunlarına çözüm getiremediği gerekçesiyle eleştirilmiştir. Devletle kadın örgütleri arasındaki bu gerilimin ortasında kalmış olan sosyal hizmet uzmanları devlet bürokrasisi ve sivil gönüllülüğün sınırlarını zorlayarak kendilerine yeni bir alan açabilmişlerdir. Bu çalışma, sosyal hizmet uzmanlarının feministlerle devlet arasında, özellikle de feminist ilke ve yöntemlerin SHÇEK'e nüfuz etmesinde, önemli bir aracı rolü oynayabileceklerini gösteriyor. Öte yandan, toplumsal cinsiyete dayalı eşitsizlik ve şiddetle mücadelenin 1990'lardan itibaren ?devlet politikası? haline gelmiş olmasının uygulama problemi nedeniyle toplum üzerinde sınırlı bir etkisi olabilmiştir. Bu noktada tez şunu savunur: sosyal hizmet uzmanları devlet politikası uygulayıcıları olarak, yazılı olanla uygulama arasındaki kırılmayı onarabilecek ve dolayısıyla kağıt üzerindeki kanunla hayatın kendisi arasında, devletle kadın arasında köprüler kurabilecek güce sahiplerdir. Dolayısıyla, bu araştırma sosyal hizmet uzmanlarının devletle, feministlerle ve kadınlarla kurdukları ilişki üzerine sorular sorarak SHÇEK'te kadınların yaşamlarında bir dönüşüme yol açabilecek kurumsal bir dönüşüm için bir alan açılıp açılamayacağını sorgular. Görüşmeler yoluyla toplanan veriye göre, sosyal hizmet uzmanlarının SHÇEK'in ve devletin yüzeysel, ataerkil, muhafazakar ve pragmatik bakış açısını zorlayabileceği bir alan mevcuttur; fakat bu önemli kırılmalar yaratsa da kurumsal bir dönüşüme yol açmaz.

This thesis aims to scrutinize the subjectivities of state social workers sheltering women inside the Directorate General of Social Services and Child Protection Institute (SHÇEK) in Turkey. SHÇEK?s shelter services had been severely criticized especially by women?s organizations in terms of its patriarchal and conservative approach towards gender-based inequalities and violence and its inability to provide an answer to women?s problems. Social workers who are stuck in the middle of this tension between the state and the women?s organizations challenge both the limits of state bureaucracy and civic volunteerism and open up a space transgressing their boundaries. This study shows that they have the potential to take on an important role as negotiators between feminists and the state, as a potential facilitator for the diffusion of feminist ethics and methods to SHÇEK. At the same time, the fact that the elimination of gender inequality and violence against women became the ?state policy? in Turkey since the 1990s had limited impact on society due to a failure of implementation of new policies and reforms. It is argued that social workers, as state policy implementers, have the power to mend the breach between policy and implementation and hence build bridges between the law on paper and the life itself as well as between the state and women. Therefore, this research by enquiring about how social workers relate to the state, the feminists, and the women they work with, questions if a space can open up for an institutional transformation in SHÇEK that would eventually lead to a transformation in women?s lives in society. The data collected by interviews showed that there is a space for social workers to challenge SHÇEK?s and the state?s cosmetic, patriarchal, conservative, and pragmatic approach on violence against women, but it does not lead to an institutional transformation even though it creates significant cracks.