The production and reception of titles for Hollywood film imports in Turkey

Abstract

Türkiye'de Hollywood Filmlerine Verilen İsimlerin Üretilmesi ve Alımlanması?Bu tez Türkiye'de gösterime giren yabancı filmler için isim üretilmesi ve bu isimlerin alımlanmasını incelemektedir.Türkiye sinemalarında birçok yabancı film, özellikle Hollywood filmleri gösterime girmektedir. Bu filmler gösterime altyazılı veya dublajlı olarak girmekte, çoğu zaman da filmlerin isimleri çevrilmektedir. Film isimlerinin çevrilmediği ve filmin orijinal isminin kendisine anlamsal veya biçimsel benzerlik göstermeyen başka bir isimle değiştirildiği durumlar da vardır. Bu isimlerin ?çevrilme? sürecinin arka planını ele alan araştırma örneklerine fazla rastlanmamaktadır. Bu tezin amaçlarından biri sürece etki eden faktörleri ve kullanılan çeviri prosedürlerini ortaya çıkarmak ve bunları okura sunmaktır. Film izleyicileri açısından ise filmler için üretilen isimler hususunda bir tatminsizlik söz konusudur. Bu bir sorun olarak ele alınabilir, zira filmler ve film isimleri film izleyicilerini sinemaya çekmek amacıyla üretilmektedir. Bu nedenle film izleyicilerinin film isimlerine neden olumsuz yaklaştığını anlayabilmek önemlidir. Bu ikinci amaçla yoluna devam eden bu çalışma Türkiye'de bir izleyici araştırması yürütmekte ve gerek film dağıtım şirketleriyle gerek film izleyicileriyle anketler ve mülakatlar yoluyla iletişim kurmaktadır. Çeviri araştırmacılarının daha önceden sunmuş olduğu çeviri prosedürleri kategorilerinden yararlanarak 2010 yılında Türkiye'de gösterime girerek en fazla gişe geliri elde eden yüz film arasında yer alan yabancı filmlerin isimlerini incelemekte ve daha sonra izleyici araştırmasından elde ettiği sonuçlarla film dağıtımcılarının uygulamalarını bir araya getirerek seyirci beklentilerinin karşılanıp karşılanmadığını ölçmeye çalışmaktadır. Çalışma film dağıtımcılarının hedef izleyici kitlelerini tanıdığını ve film izleyicilerinin üretilen film isimlerinden kendilerinden beklenen şekilde faydalandığını ortaya koyar. Ne var ki film izleyicilerinden film isimleri üzerine yorum yapmaları istendiğinde, film severler çeviri konusunda uzun süredir hüküm sürmekte olan iyi (sadık) ve kötü (sadakatsiz) çeviri kavramları arasında kalmakta ve aslında Çeviribilim açısından bakıldığında işlev ve erek kültür odaklı olarak ele alınabilecek çevirileri olumsuz olarak nitelendirmektedirler.

Pelin Doğan, ?Production and Reception of Titles for Hollywood Film Imports in Turkey?This study explores the production and reception of titles for imported films in Turkey. In Turkey, a large number of imported films, particularly Hollywood imports, are screened in cinemas. When these films are released, they are shown with subtitles or dubbed, and most of the time their titles are translated. There are also times when titles are left untranslated and occasions when the original title is replaced with something to which it bears no semantic or formal likeness. There is also a lack of research on the process that lies behind the ?translation? of these titles and the procedures involved in this process. Part of the aim of this thesis, therefore, is to find out what those procedures are and present them to readers. On the audience side of matters, there seems to be some dissatisfaction with the titles produced. This would seem to be a problem, as the films and film titles are produced in order to attract audiences to the cinema. Therefore, it is important to understand why audiences frequently respond to these titles in a negative way. In order to do this, the study draws on audience research, as well as questionnaires and interviews conducted among people working in film distribution companies in Turkey. Benefiting from the categories of translation procedures suggested by previous translation scholars, it analyses the procedures used for imported film titles among the top-hundred films released in 2010 and then combines the findings from this analysis with the results of audience questionnaires in order to gauge the extent to which distributors meet audience expectations. The study suggests that distributors are in fact aware of their target audience and that target audiences respond to the titles in the way they are expected to do. However, when it comes to commenting on titles as translations, film-lovers are swayed by traditional binary oppositions between ?good? (i.e. ?faithful?) versus ?bad? (i.e. ?unfaithful?) translation and express negative attitudes towards translated titles that might be seen as functional and target-culture oriented.