Hayal ve Hakikat`ten Enin`e Fatma Aliye`nin yazarlık serüveni

Abstract

Fatma Aliye'nin Hayal ve Hakikat, Refet, Udi, Levayih-i Hayat ve Enin romanlarını odağına alan bu tez çalışması Fatma Aliye'nin romanları üzerinden yazarlık serüvenini tartışmayı amaçlar. Çalışmanın asıl çıkış noktasını, Fatma Aliye üzerine yapılan çalışmalarda genellikle göz ardı edilen, yazarın Ahmet Midhat ile birlikte kaleme aldığı ilk romanı Hayal ve Hakikat ile tek başına yazdığı son romanı Enin arasında kurduğum ilişki oluşturmaktadır. Hayal ve Hakikat ile Enin birbirine konu, kadın başkarakterlerin hayat hikâyeleri, olay örgüsü gibi birçok açıdan benzemesine rağmen, Hayal ve Hakikat'te kadın karakter ve kadın yazarın erkek iktidarı karşısında ikincil konuma itilmelerinin aksine Enin'de toplumsal cinsiyet normları tersine çevrilerek kadın otoritesi kurulur. Aralarında yirmi yıl kadar bir süre bulunan Hayal ve Hakikat ile Enin arasında var olan bu değişimin nasıl mümkün olduğunu anlamak için söz konusu iki roman arasında kalan diğer romanlar da kronolojik sırayla belli temalar üzerinden incelenmiş, böylece Fatma Aliye'nin yazarlık tavrında meydana gelen değişimler anlaşılmaya çalışılmıştır.

This thesis aims to discuss the literary life of Fatma Aliye by focusing on her novels Hayal ve Hakikat, Refet, Udi, Levayih-i HayatandEnin. The starting point of this work is the relationship between Fatma Aliye's first novel Hayal ve Hakikat, which she wrote together with Ahmet Midhat and is often neglected in studies on Fatma Aliye, and her last novel Enin. Hayal ve Hakikat and Enin resemble each other in many aspects, such as the narratives of the individual lives of their female protagonists and plotlines. However, while in Hayal ve Hakikat the female writer and protagonist are placed in a secondary position against the backdrop of patriarchal authority, in Enin the gender norms are reversed and woman's authority comes to the foreground. In order to understand the contrast between Fatma Aliye's first and last novels, this study chronologically evaluates her other novels and tries to depict the main changes in Fatma Aliye's literary style.