Preventing preschoolers` social skill deficits through a child training program

Abstract

Okul öncesi dönemde kazanılan sosyal becerilerin ileriki yıllarda akran ilişkileri, okul başarısı, ruh sağlığı gibi önemli alanlara etki ettiği bilinmektedir. Türkiye'deki okulöncesi sosyal beceri eğitim programı çalışmaları, katılımcı sayısı ve değerlendirme araçları açılarından sınırlıdır. Bu çalışmanın amacı, literatürdeki boşluğu gözeterek okul öncesi çocuklarına yönelik bir çocuk eğitim programı geliştirmek ve programın sosyal yetkinlik, sosyal beceriler, duygu anlama becerileri, sosyal problem çözme ve oyun davranışları alanlarındaki etkisini araştırmaktır. Öntest-sontest deseni kullanılan bu çalışmada, Bakırköy belediyesine bağlı anaokulları rastgele biçimde kontrol ve müdahale grubu olarak seçilmiştir. Müdahale grubuna Şubat ve Mayıs 2017 tarihleri arasında 12 haftalık program, haftada 1 defa 40 dakikalık oturumlar halinde araştırmacı tarafından sınıf ortamında uygulanmıştır. Araştırmaya, yaşları 46 ile 74 ay arasında değişen 181 çocuk (61'i kontrol grubu, 120'si müdahale grubu) ile çocukların anne ve öğretmenleri katılmıştır. Programın öncesi ve sonrasında, sosyal ve duygusal yetkinliği ölçmek amacıyla anne ve öğretmenlere davranış değerlendirme ölçekleri, çocuklara ise bireysel testler uygulanmıştır. Ayrıca müdahale grubunun oyun davranışları gözlemlenmiştir. Sonuçlara göre, müdahale grubunun öğretmenlerine göre sosyal yetkinliği ve akran kışkırtmasına karşısında olumlu sosyal tepkileri öntest ve sontest arasında kontrol grubuna göre belirgin biçimde artmıştır. Saldırgan problem çözme davranışlarında ise bir azalma eğilimi göze çarpmıştır. Beklenmeyen bir biçimde, müdahale grubu öntest ve sontest arasında kontrol grubuna göre daha yüksek kızgın-saldırgan puanları almıştır. Bulgular, eğitim programının içeriği, kullandığı öğretim yöntemi, değerlendirme araçlarıyla ve çalışmanın sınırlılıklarıyla tartışılmıştır.

Social skills gained in the preschool period affect important areas like peer relations, school success, and mental health in later years. Impact research on social skills training programs in Turkey is limited in terms of sample size and assessment tools. This study aimed to develop a researcher-led social skills training program for preschoolers and examine its effects on children's social competence, social and emotion understanding skills, social problem solving and play behaviors. In this randomized control, pretest-posttest study, preschools from Bakırköy municipality schools were randomly assigned to intervention and control groups. Intervention group received a 12-week program, which consisted of weekly, 40-minute researcher-led classroom sessions between February and May 2017. A total of 181 children (61 control, 120 intervention) whose ages ranged from 46 to 74 months, their mothers and teachers participated in the study. Before and after the program implementation, mothers and teachers completed behavior rating scales, and children were administered individual tests to obtain data on their social and emotional competence. Children in the intervention group were also observed in free play time. Results revealed that children in the intervention group showed more increase in social competence and prosocial responses to peer provocation between pre- and post-test compared to children in the control group. A downward trend in aggressive problem solutions was also observed in intervention group. Unexpectedly, intervention children showed more increase in anger-aggression scores between pre- and post-test compared to control group. Results have been discussed with respect to program content, delivery method and assessment tools along with study limitations.