Okuma kavramları testinin Türk çocuklarına uyarlanması

Abstract

ÖZET Çocukların yazı dilinin özellikleri hakkındaki bilgilerinin gelecekteki okuma başarısını belirlediği, çeşitli araştırmalar tarafından saptanmıştır. Bu nedenle ilkokul birinci sınıfın başında, çocukların yazı dili hakkındaki bilgilerinin ve belli bir öğretim programına ne derece hazır olduklarının belirlenmesi; çocuklar arasındaki bireysel farklılıkları göz önünde bulunduran bir programın izlenmesi önem taşımaktadır. Bazı Türk çocuklarının okuma-anlama sürecinde zorluk çektikleri gerçeğinden hareket ederek, araştırmamızda, Clay (1972,1979) tarafından çocukların yazı dili hakkındaki bilgilerinin belirlenebilmesi için hazırlanmış olan, `Okuma Kavramları jDlç^eJiMn- (Concepts about Print Test) Türkçeyenjyarîanması, geçerlik ve güvenirlik katsayılarının saptanması amaçlanmıştır. İstanbul ilinde, Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı üç resmî anaokulu ve bir resmî ilkokula devam eden, farklı yaş gruplarındaki 94 kız, 92 erkek denek ile gerçekleştirilen bu araştırmada, okullar ve cinsiyet gruplarının ölçek maddelerinden aldıkları puanlar arasında karşılaştırmalar yapılmış, öğrencilerin ölçeğin maddelerinden aldıkları puanların dağılımları incelenmiştir. ölçeğin güvenirlik çalışması için, ölçek maddelerinin iç tutarlığı ve benzeşikliğini gösteren KR alfa değeri hesaplanmıştır. Ayrıca, deneklerin eş (paralel) formlu ölçme araçlarından elde ettikleri toplam puanlar arasındaki korelasyon katsayısı ile iki test formundaki paralel maddeler arasındaki korelasyon katsayıları araştırılmıştır. Geçerlik çalışmaları kapsamında, ölçeğin, yaş grupları arasındaki `Okuma Kavramları` konusundaki farklılıkları ne ölçüde yansıttığı ölçülmüş; yaş değişkeninin toplam puanlarüzerinde anlamlı farklara yol açan bir değişken olduğu belirlenmiştir. Yaş gruplarının puanlan arasındaki farklılıklar dört soru grubuna göre incelendiğinde de, yaş gruplarının puan ortalamaları arasındaki farkın önemli derecede yüksek olduğu görülmektedir. Güvenirlik ve geçerlik çalışmalarında elde edilen bulgular, Türkçe'ye uyarlanmış olan `Okuma Kavramları Ölçeği`nin geçerli ve güvenilir olduğunu ortaya koymaktadır.