Annelerin, okul öncesi eğitim kurumu yönetici ve öğretmenlerin oyuncak seçimleri

Abstract

141 BOLUM V: ÖZET, SONUÇ VE ÖNERİLER Özet Günümüzde aile bireyleri ve okul öncesi eğitimcileri oyuncağın çocuk yaşamındaki yeri ve önemini daha iyi kavramaktadırlar. Bu durum oyuncağa olan ihtiyacı artırdığı gibi aynı zamanda oyuncak yapımının kalite ve çeşit sayısının da artmasını sağlayacaktır. Bu düşünceyle yola çıkarak gerçekleştirilen `Okul Öncesi Eğitim Kurumu Yöneticilerinin, Öğretmenlerin ve Annelerin Oyuncak Seçimleri` adlı araştırmada, aşağıdaki soruların cevapları verilmeye çalışılmıştır: Araştırma, okul öncesi kurumlarda yönetici, öğretmen ve annelerin oyuncak seçimi tercihlerinin belirlenmesi amacını gerçekleştirecektir. 1. Annelerin oyuncak seçimi konusundaki düşünceleri nelerdir? 2. Babaların oyuncak seçimi konusundaki düşünceleri nelerdir? 3. Yöneticilerin oyuncak seçimi konusundaki düşünceleri nelerdir? 4. Öğretmenlerin oyuncak seçimi konusundaki düşünceleri nelerdir? 5. Anneler oyuncak satın alırken nelere dikkat emektedirler? 6. Hangi tür oyuncaklar anneler tarafından tercih edilmektedir? 7. Anneler çocuklarıyla birlikte oyuncak yapmakta mıdır? 8. Anneler çocuklarına ne kadar sıklıkta oyuncak almaktadır?142 9. Yöneticiler ve öğretmenler kurumlarına oyuncak satın alırken nelere dikkat etmektedirler? 10. Yöneticiler ve öğretmenler kurumlarına ne tür oyuncaklar almaktadır? 11. Okul öncesi eğitim kurumlarında genellikle hangi araç-gereç ve oyuncaklar bulunmaktadır? 12. Okul öncesi eğitim kurumlarındaki çocukların en çok tercih ettiği oyuncaklar nelerdir? Araştırma, tarama modelinde düzenlenmiş olup, 1994-95 öğretim yılında, İstanbul ili sınırları içinde bulunan Kadıköy ve Beşiktaş ilçelerindeki Milli Eğitim ve Sosyal Hizmetler Çocuk Esirgeme Kurumuna bağlı Okul Öncesi Eğitimi Kurumları evren olarak belirlenmiştir. Belirtilen evren içinden kurumlar esas alınarak, 205 anne, 119 öğretmen, 47 yönetici olmak üzere, Özel ve Resmi Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında görev yapan yönetici ve öğretmenler ve aynı dönem içerisinde bu kurumlarda eğitim gören çocukların anneleri tesadüfi örneklem yolu ile seçilmiştir. Veriler toplandıktan ve istatistiksel işlemler yapıldıktan sonra şu sonuçlar elde edilmiştir: Anneler oyuncak seçerlerken; seçim işlemini çocuklarına bırakmakta ya da çocuğunun tercih ettiği oyuncakları tercih etme eğilimindedirler. Anneler çocuklarına sıklıkla (en az ayda bir) oyuncak alma eğilimindedirler. Anneler oyuncak satın alırken özellikle oyuncağın eğitici oyuncak olmasına, çocuğunun yaşma uygun olmasına ve çocuğunun oyuncağı sevmesine dikkat etmektedirler. Annelerin evlerinde bulunan oyuncaklar genellikle eğitimsel oyuncaklar ve elektronik oyuncaklardır. Anneler çocuklarına yerli143 oyuncakları ucuz ve ekonomik olduğu için, yabancı oyuncakları da kaliteli (çeşit, malzeme) ve eğitimsel açıdan iyi olduğu için tercih etmektedir. Anneler çocuklarına/çocuklarıyla bazen oyuncak yapmaktadır. Anneler genellikle kağıttan oyuncaklar yapmaktadır. Anneler çocuklarına/çocuklarıyla bazen oyuncak yapmalarına karşılık gerek annelerin gerekse çocukların yapılan bu oyuncaklar hoşlarına gitmiştir. Çocuklar evde genellikle evcilik oyuncakları ile oynamaktan hoşlanmaktadır. Okul Öncesi Eğitimcileri oyuncak satın alırken özellikle şunlara dikkat etmektedirler: Oyuncağın çok amaçlı kullanılabilir olması, sağlam ve dayanıklı olması gibi. Yöneticiler öğretmenleri ile birlikte oyuncak almaya karar vermektedirler. Ayrıca karar aşamasına kurumda bulunan Psikolog da katılmaktadır. Oyuncak satın alma işlemi ise yönetici tarafından gerçekleştirilmektedir. Oyuncaklar genellikle oyuncak firma ve dükkanlarından alınmaktadır. Oyuncaklar genellikle kurumlara sene başında ve ihtiyaç durumunda alınmaktadır. Kurumlar, genellikle hem yerli hem de yabancı oyuncak almaktadır. Genellikle yöneticiler kurumlarına eğitimsel oyuncaklar, evcilik oyuncakları, plastik oyuncaklar ve ahşap oyuncaklar satın almaktadırlar. Yöneticiler ve öğretmenler yerli oyuncakları ucuz ve ekonomik olduğu için tercih ederken, yabancı oyuncakları da eğitimsel açıdan iyi olduğu için tercih etmektedirler. Yöneticiler T.S.E. tarafından hazırlanan `Çocuk oyuncakları için güvenlik kuralları` ile ilgili bilgi sahibi olmadıklarını belirtmişlerdir. Kurum yöneticileri Ders Aletleri Yapım Merkezindeki mevcut araç-gereç ihtiyaca uygun olmadığı için yararlanamaktadır. Öğretmenler kurumlarında bazen oyuncak yapmaktadır. Yaptıkları oyuncaklar arasında genellikle kağıttan oyuncaklar bulunmaktadır. Sınıflarda kız çocuklarının en çok tercih ettiği oyuncaklar evcilik köşesi (bebekler), erkek çocukların tercih ettiği oyuncaklar, blok köşesi (lego, arabalar.. )dir. Evcilik ve Blok Köşeleri kız ve erkek çocuklarının en çok tercih ettiği köşelerdir. Okul öncesi eğitim144 kurumlarındaki sınıflar hem oyun alanı hem de sınıf olarak kullanılmakta olup ayrıca oyun alanı bulunan kurum azdır. Okul öncesi eğitim kurumlarında en çok bulunan yerleşik ilgi köşeleri; evcilik köşesi, sessiz köşe, kitap köşesi, blok ve kukla köşesidir. Bu araştırma ışığında ailelere, eğitimcilere ve oyuncak yapımcılarına yönelik şu öneriler geliştirilmiştir: Oyuncak ve oyunun önemi konusunda toplum bilinçlendirilmeli, bu konuda konferans, seminer ve paneller düzenlenmelidir. `İyi Oyuncak Rehberi` hazırlanmalıdır. Oyuncak fuarları ve sergileri düzenlenmelidir. Oyuncaklar üzerinde TSE belgesi bulunmalıdır. Okul öncesi eğitimcilerine oyuncak yapımı ile ilgi bilgi ve beceri kazandırılmalıdır. Ailelere yönelik `Oyuncak Rehberleri` hazırlanmalıdır. Aileler arasında `Oyuncak Yarışmaları` düzenlenmelidir. Sonuç Araştırmanın bulguları ışığında şu sonuçlar ortaya çıkmıştır: Anneler çocuklarına genellikle kavram geliştirici oyuncaklar alırken, oyuncak seçimini çocuğu ile birlikte yapmaktadır. Anneler çocuklarına sıklıkla en az ayda bir olmak üzere oyuncak alırken, babalar çocuklarına, genellikle özel günlerde ya da diğer zamanlarda oyuncak almaktadır. Anneler her zaman, pahallı oyuncakların eğitimsel değeri olduğunu, ucuz oyuncakların da eğitimsel değeri olmadığını düşünmemektedir. Anneler oyuncak satın alırken özellikle; çocuğunun yaşı, cinsiyeti, alman oyuncağı sevmesini, oyuncağın eğitici olmasına dikkat ederken, oyuncağın fiziksel özelliklerine birinci derecede (renk ve şekil) dikkat etmedikleri görülmektedir. Ayrıca, satın aldıkları oyuncakların sağlam ve dayanıklı olmasına dikkat eden anneler bulunmaktadır. Anneler genellikle kavram

SUMMARY Nowadays, the importance of toys in child's life has conceived by the family members and the pre-school educators. This case has not only increased the need of toys, but also provide producing toys in good quality and various types. In the research titled `The Choises of Pre-School Education Institution Directors, Teachers, and Mothers` the following questions have been tried to be answered. This research aims to determine the preferences of prc-school institutions directors, teachers and mothers in toys choosing. 1- What are the ideas of mothers in toys choosing? 2- What are the ideas of fathers in toys choosing? 3- What arc the ideas of directors in toys choosing? 4- What are the ideas of teachers in toys choosing? 5- To what should mothers pay attention to while they are buying toys? 6- What sort of toys have been chosen by mothers? 7- Have mothers produce toys with their children? 8- How often do mothers buy toys? 9- What have teachers and directors taken into consideration in buying toys? 10- What kind of toys do teachers and directors buy their institutions? 1 1- What short of toys do pre-school intitutions have?The study has organised as a survey model and the Pre-school Education Intitutions of National Education and Social Services in Kadıköy and Beşiktaş regions in Istanbul in 1994-95 educational year. Based on these intitutions in these regions, 205 mothers whose children attending Private and Public Pre-School Education Intitutions and their teachers and directors have participated in the study coincidcnccly as sampling model. Having collected data and statistics the following results obtained: While mothers are choosing toys; whether they tend to prefer toys that their children like or leave it to them. The mother's tendency is buying them. The mother's tendency is buying toys too often (once a month at least). They usually buy educative toys to their children. While mothers are buying toys, they take into consideration especially whether the toy is educative, appropriate to his age and their children like it. The toys in mother's house are generally educative and electronic toys. Mothers prefer local toys because of being cheap and economical and imported toys because of their quality and being useful for education. Sometimes mothers produce toys for their children. They generally make paper toys and both children and mothers like these toys. Children generally play with toys which are played at home. Also mothers give old toys to poor children who haven't got any. In both Turkey and abroad, there are a few mothers who visit toy museums. While pre-school teachers arc buying toys, they take into consideration especially the following points: Toys being used multi-aimed, being reliable and resistant etc. Directors and teachers make decisions together while they arc buying toys. Also psychologist in pre-school participates at the time of making decisions. Buying toys is a duty of directors. Toys are generally bought from toy-firms and toy-shops. Toys are bought at the beginning of the term (education year) and if they are necessary. Institutions tend to buy both local and imported toys. Directors mgenerally buy educative toys, toys which arc played at home, plastic toys and wooden toys for pre-school children. Directors and teachers prefer local toys because they are cheap and economical. They also prefer imported toys because they arc educative. Directors mentioned that they didn't have any information about `Security Principles for Kid Toys` which arc prepared by Turkish Standards Institution. Directors cannot make use of present tools and goods in Class Materials Production Center. Because they arc not sufficient. Sometimes teachers make toys and these toys are generally made of paper. IV