Heykel sanatında biçimsel özellikler bakımından grafik dilin kullanılması

Abstract

XIX. ve XX. yüzyıllarda gelişen teknoloji, ilerleyen bilim, değişen toplumsal ve siyasal düzenler, olgular, savaşlar, keşifler gibi sanata yön veren, sanatçının bakış açısında farklılık yaratan olaylarla birlikte sanatın tanımı ve boyutları değişmiştir. Ortaya çıkan farklı akımlar, yaklaşımlar sanatçıdan sanat nesnesine ve sanat malzemesine kadar büyük değişimlere sebep olmuştur. Bu değişimlerle birlikte sanat nesnesinin malzemesindeki kısıtlılık çağımızda yerini büyük bir çeşitliliğe bırakmış ve bununla birlikte sanatçının düşüncesinde ve yapıtındaki kısıtlayıcı etkiler ortadan kalkmıştır. Sanattaki sınırsızlık düşüncesiyle birlikte disiplinler arası etkileşimin gücü artmış, iç içe geçerek yeni türler, farklı yaklaşımlar ortaya çıkmaya başlamıştır. Disiplinlerarası yaklaşımlar, disiplinlerin sınırlarının farklı ölçülerde çizimlerine göre türlere ayrılmıştır. Bu türlerden biri olan çapraz disipliner kavramı, iki farklı disiplinin birbiriyle belli oranda etkileşimini kapsayan ve bir disiplinin kendine ait yöntemlerinin diğer bir disiplinde kullanılması sağlayan bir yaklaşım olarak önem arz etmekte fakat bu terimin plastik sanatlarda kullanımına pek rastlanmamaktadır. Buradan yola çıkarak araştırmanın konusunu sanatta çapraz disipliner yaklaşıma örnek olabilecek iki disiplinin etkileşimi oluşturmakta, heykel sanatının biçimsel özellikleri, grafik tasarımın perspektifinden bakılarak şekillendirilmektedir. Bu doğrultuda grafik dili oluşturan temel unsurlar bulunup heykel alanına biçimsel özellikleri bakımından yöntem olarak aktarılmaktadır. Yapılan araştırmaların sonucunda yurt dışında son on yılı kapsayan süreçte ortaya çıkan 'graphic sculpture', grafik heykel olarak isimlendirilen çalışmalar, heykel alanında grafik dilin çapraz disipliner yaklaşım çerçevesinde kullanımını kanıtlamada örnek olarak gösterilmekte ve bu etkileşimi tetikleyen, sanat tarihinde yerini alan belli başlı sanat hareketlerine değinilmektedir.Anahtar Kelimeler: Çapraz Disipliner Yaklaşım, Grafik Dil, Grafik Heykel, Disiplinlerarasılık, Çoklu Disipliner Yaklaşım.

In the 19th and 20th centuries the definition and dimensions of art changed with developments in technology, progressive science, changing social and political orders, phenomena, war, exploration, etc. The different currents and approaches that have emerged have resulted in major changes in the relationship between artists, art objects and art materials. Alongside these changes, the limitation of the material of the art object, has today given way to a greater diversity, and together with this, the restrictive effects of the artist's mind and work have been lifted. With the idea in art of infiniteness, interdisciplinary interaction has increased in strength, intertwined, and new types and different approaches have begun to emerge.The interdisciplinary approaches are divided into types according to the different dimensions of the boundaries of the disciplines involved. The concept of cross-discipline, one of these types, is important as a method and approach that involves the interaction between two or more different disciplines, which enables one discipline to work together with another discipline, but this use was not found in plastic arts in the past. From this perspective the cross-disciplinary approach in research is the interaction of two disciplines, an example of this type of research being where the formal features of the art of sculpture are shaped from the perspective of graphic design. In this direction, the basic elements which form the graphic language are found and transferred to the area of sculpture as a method in terms of their formal characteristics. As a result of the research that has been conducted over the past decade, studies termed `graphic sculpture` have been given as an example demonstrating in a cross-disciplinary approach the use of the graphic language in the field of sculpture, and the specific art movements in the history of art that have been triggered by this interaction are mentioned.Keywords: Cross Disciplinary Approach, Graphic Language, Graphic Sculpture, Interdisciplinarity, Multidisciplinary Approach.