Finansal açıklığın para politikasının etkinliği üzerine yansımaları: Türkiye örneği

Abstract

Bu çalısma dört ana bölümden olusmaktadır. Birinci bölümde ekonomik ve finansalserbestlesmenin teorik boyutu üzerinde durulmus ve bu konudaki iktisadi ekollerin fikirleriaçıklanmıstır. Ikinci bölüm, Dünya ve Türkiye'de sermaye hareketlerinin gelisimi üzerineincelemelere ayrılmıs ve yıllar içerisinde sermaye hareketlerinin yapısal analizi yapılmıstır.Üçüncü bölümde ise Türkiye'de uygulanan para politikaları 1923'den günümüze amaç-araçstratejibaglamında ele alınarak incelenmistir. Son bölümde ise ekonomi politikasının temelayaklarından bir tanesi olan para politikasının etkinligi ile finansal açıklık arasındaki iliskiyeVAR Analizi uygulanmıs ve Türkiye için bir fiyat istikrar mekanizması elde edilmeyeçalısılmıstır. Elde edilen sonuçlar oldukça ilginçtir. Söyle ki,Enflasyon oranıyla finansal açıklık arasında negatif, kamu kesimi borçlanma geregive reel faiz arasında pozitif iliski bulunmustur. Ayrıca yapılan nedensellik analizi sonuçlarınagöre, reel faiz kendisi üzerinde dogrudan etkili iken finansal açıklık ile kamu kesimiborçlanma geregi dolaylı etkilidir, reel faiz yine finansal açıklık üzerinde dogrudan etkili ikenkamu kesimi borçlanma geregi ve enflasyon dolaylı etkili bulunmustur, Reel faiz kamu kesimiborçlanma geregi üzerinde dogrudan etkili iken enflasyon ve finansal açıklık dolaylı etkilibulunmustur. Varyans ayrıstırma sonuçlarına göre ise uzun dönemde enflasyonun ve finansalaçıklıgın belirleyicisi kendisi ve reel faiz iken; reel faizin belirleyicisi kendisi ve enflasyon vekamu kesimi borçlanma gereginin ise kendisi ve reel faiz olarak bulunmustur.Elde edilen Türkiye için fiyat istikrarı mekanizmasına göre reel faiz, enflasyon,finansal açıklık ve kamu kesimi borçlanma geregi reel faizi arttırır ve dolayısıyla finansalaçıklık artar, kur mekanizmasıyla enflasyon oranı düser ve sonuç olarak fiyat istikrarısaglanır. Yani, finansal açıklık arttıkça fiyat istikrarı saglanır ve para politikasının etkinligi deartar. Bu sonuçlar, Türkiye'de saglıksız ya da suni bir fiyat istikrarı mekanizmasının varoldugunu düsündürmektedir.

This study is composed of four chapters. In the first chapter, it was emphasized onthe theoretical dimension of the economical and financial liberalization and the ideas of theeconomical schools were explained on this subject. The second chapter is separated for theexaminations on the development of the capital movements in Turkey and all over the worldand the structural analysis of the capital movement has been performed within the years. Inthe third chapter, the money policies which were implemented in Turkey were taken up andexamined with regard to the purpose-instrument-strategy beginning from the year 1923 totoday. In the last chapter, the VAR analysis was applied to the relationship between theeffectiveness of the money policy which is one of the essential bases of the economy policyand the financial openness and it was tried to obtain a price ? stability mechanism for Turkey.The results obtained are very interesting. Such that,A negative correlation was found between the inflation rate and financial opennessand also a positive correlation was found between the requirement of borrowing by publicsection and the real interest. In addition to this, according to the results of the causalityanalysis, while the real interest is directly effective on it the financial clarity is indirectlyeffective because of the borrowing requirement of the public section and while the realinterest is directly effective on the financial clarity the borrowing requirement of the publicsection and the inflation are found indirectly effective. While the real interest is directlyeffective on the borrowing requirement of the public section, the inflation and the financialopenness were found directly effective. According to the variance separation results, while thedeterminant of the inflation and financial openness is itself and the real interest at the longterm; the determinant of the real interest is found itself and that of the inflation and theborrowing requirement of the public section were found as itself and real interest.According to the price stability mechanism obtained for Turkey, the real interest,inflation and financial openness and the borrowing requirement of the public section increasethe real interest and consequently the financial clarity increases, the inflation rate decreaseswith the exchange rate mechanism and as a result the price stability is ensured. That is to sayas the financial openness increases the price stability is ensured and the effectiveness of themoney policy also increases. These results make us think that there is an unhealthy orartificial price stability mechanism is present in Turkey.