Liseli kız öğrencilerin cinsel tacizle karşılaşma ve başetme durumları

Abstract

ÖZET Araştırma, liseli kız öğrencilerin sözel cinsel tacizle karşılaşma ve baş etme durumları ile kişilik özellikleri arasındaki ilişkiyi saptamak amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Araştırmanın örneklemini Antalya il merkezindeki liselerde okuyan araştırmaya katılmayı kabul eden 500 kız öğrenci oluşturmuştur. Verilerin toplanmasında araştırmacı tarafından geliştirilen soru formu ve Somer tarafından geliştirilen `Kişilik Özellikleri Ölçeği`nin çalışma için yeniden düzenlenmiş şekli kullanılmıştır. Soru formu ve ölçek uygulanmadan önce araştırma hakkında yazılı ve sözlü açıklama yapılmış ve onay alınmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde SPSS paket programı, frekans, yüzde, ki-kare testi, student's t testi, faktör analizi ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA) kullanılmıştır. Araştırmaya katılan liseli kız öğrencilerin tamamının en az bir kez de olsa sözel cinsel tacize maruz kaldıkları saptanmıştır. Öğrencilerin çoğunluğunun sözel cinsel tacizi normal olmayan bir davranış olarak algıladıkları ve sözel cinsel taciz uygulayan kişilerin çeşitli bireysel özellikleri nedeniyle farklı olduklarını düşündükleri saptanmıştır. Sözel cinsel taciz sonrası liseli kız öğrencilerin genellikle bilgi almadıkları, taciz sonrası genellikle yardım istemedikleri, genellikle öfke ve tedirginlik deneyimledikleri ve tacizin önlenemeyeceğini düşündükleri bulunmuştur. Liseli kız öğrencilerin sözel cinsel tacizle karşılaşmamak için yaşamlarında değişiklik/kısıtlama yapmak eğiliminde olduğu ve az da olsa sözel cinsel taciz konusunda bilgi almalarının yardım isteme davranışlarını olumlu yönde etkilediği bulunmuştur. Sözel cinsel taciz sonrası yaşadıkları duygularla baş etmede, etkin baş etme yöntemlerini kullanan genç kızların daha dışadönük, güvenilir, sorumluluk sahibi ve duygusal dengelilik özelliklerinin fazla olduğu, içedönük, sorumsuz ve duygusal olarak dengesiz olanların daha çok etkin olmayan baş etme mekanizmaları kullandıkları bulunmuştur. Ancak kişilik özelliklerinin baş etme ve sözel cinsel tacizin önlenmesi üzerinde istatistiksel olarak anlamlı etkisinin olmadığı saptanmıştır. Elde edilen sonuçlar doğrultusunda liseli kız öğrencilerin sözel cinsel tacizle karşılaşma ve başetme durumlarında etkili olacak, hemşirenin rolünün etkinliğini arttıracak ve insanlarda, kurumlarda ve toplumda sözel cinsel tacizin bir sağlık sorunu olarak ele alınmasını sağlayacak önerilerde bulunulmuştur. Anahtar Kelimeler: Şiddet, sözel sinsel taciz, ergenlik, başetme, kişilik özellikleri..e iv

ABSTRACT This study was conducted as a descriptive one to determine how female secondary school students facing and coping with verbal sexual abuse and relations between personality characteristics. This study performed on 500 female secondary school students who accepted to participate the investigation in Antalya. The research data was obtained by a questionnaire prepared by the researcher, describing the students verbal sexual abuse experiences and adapted form of Somer's `Personality Properties Scale`. Before the questionaire and scale were applied, the students had been informed in writing and verbaly about the aim of the research and their approval had been received. These forms were answered in groups and fulfilled by the researcher. For the evaluation of data: percentage taking, one-way. variance analysis (ANOVA), student's t test and chi-square test have been used. According to the data, it has been found that all of the students have been faced verbal sexual abuse. All of the students thought that the sexual abuse is abnormal and that the ones who imposed verbal sexual abuse were different in characters. After the abuse, the female students feel in fear restless. Most of them don't want to get any kind of assist after the abuse and thought that abuse can not be stopped. They also said that they did not get any information on this subject. It has been found that students had to have some changes in their life styles and bring some restriction to their lives in order to protect themselves from verbal sexual abuse. In this research, it has been understood that there's undoubt relation exists between personality characteristics of students and their coping styles with verbal sexual abuse. According to this finding, as long as personality characteristics are extroverted, thrustworthy and responsable, students have been used the effective coping behaviours more than the others. But there were not very strong relation exist which is statisticaly important between student coping with the verbal sexual abuse and their personality characteristics. In accordance with the results received, some suggestions have been made about decreasing the verbal sexual abuse towards students, improving the students copings with this harmful life event, increasing the effectiveness of nurses role and taking up the verbal sexual abuse as an important health problem at institutions and society. Key words: Violence, verbal sexual abuse, adolescence, dealing with, personal features.