Hematolojik kanserlerde TBX3 mRNA ve protein düzeyinin saptanması

Abstract

Hücre oluşumu, farklılaşması ve hücre ölümü gen ekspresyonunun düzenlenmesi ile gerçekleşmekte ve uygun zamanda, uygun genlerin gereği kadar ekspresyonu ile kontrol edilmektedir. DNA'ya bağlanarak gen ekspresyon düzeylerini kontrol eden transkripsiyon faktörleri, bu regülasyon mekanizmasında çok önemli rol oynarlar. Bu faktörlerin bir grubu da T-box transkripsiyon faktörleri ailesidirBirçok TBX geninin embriyonik gelişim esnasında görev yapmasına rağmen, TBX2 ve TBX3 genlerinin, meme, akciğer ve over kanserlerinde amplifiye olduğu ve protein düzeylerinin arttığı gösterilmiştir. Bunun yanısıra, Tbx2 ve Tbx3 proteinlerinin ekspresyonunun hücre yaşlanmasını bloke ettiği saptanmıştır. Tbx 2/3, hücre yaşlanmasını indükleyen ve kansere karşı koruyucu bir görev üstlenen Cdkn2a (p19ARF)/p53 ile Cdkn1a (p21Cip) ve p14 gibi Cdki (cyclin dependent kinase inhibitor) proteinlerini regüle eden gen promoter bölgelerine bağlanarak bu genlerin ekspresyonunu engellemekte veya fonksiyonlarını bozmaktadır. Bu durumda, Tbx2 ve Tbx3 proteinleri, hücre yaşlanmasını bloke ederek kanser oluşumuna neden olan faktörler olarak tanımlanabilir ve sadece meme, over ve akciğer kanserlerinde değil, bir çok başka kanser türünün gelişiminde de bu iki gen ürünü önemli rol oynayabilir. Nitekim, henüz yayınlanmamış verilerimize göre, Tbx2 protein düzeyleri, B hücre gelişiminin erken safhalarında çok yüksek, daha sonraki dönemlerde ise düşük olarak bulunmuşturBu verilerden yola çıkarak, gerek fonksiyon gerekse yapı olarak Tbx2 proteinine çok benzeyen Tbx3'ün hematolojik kanserlerin oluşumunda rol oynayabileceği düşünülmüş ve akut/kronik lösemi, multiple myeloma ile Burkitt lenfomalı hastaların hem kemik iliği hem de periferik kanından izole edilen mononükleer hücrelerde Tbx3 mRNA düzeyleri (Reverse Transcription) RT-PCR yöntemi ile incelenerek, düzeyler sağlıklı kişilerden elde edilen değerlerle karşılaştırılmıştırToplam 26 hasta ile 30 sağlıklı bireyin mononükleer hücrelerinden izole edilen mRNA'ların analizi sonucunda, Tbx3 mRNA düzeyinin hastalarda kontrollere göre daha yüksek olduğu saptanmıştır (p=0.001). Hem kan hem de kemik iliği örnekleri bulunan 10 hastada ise Tbx3 mRNA düzeyleri, kemik iliği ve periferik kan hücreleri arasında önemli bir fark göstermemiştir. Bu çalışmada ayrıca, Tbx3 mRNA düzeylerini ölçmek için farklı teknikler denenmiş ve en güvenilir sonuçlar TaqMan probu kullanılarak gerçekleştirilen eş-zamanlı niceliksel PZR ile elde edilmiştir.

Transcription factors are involved in a wide range of normal cellular regulatory processes such as constitutive, inducible, developmental or cell-type specific regulation. Since the absence or malfunctioning of a transcription factor during development may have fatal consequences and transcription deregulation is intimately involved in the oncogenic process, it is likely that many factors controlling cellular differentiation and development are also involved in cancer formationTbx2 and Tbx3 are both transcription factors that belongs to the highly evolutionarily conserved T-box family of proteins. Like all the other members of T-box family of proteins, Tbx2/3 are also involved in development and are expressed in both limb buds and developing retina. In addition to this, some evidence points to a possible role for Tbx2 in cancer. Tbx 2 was found to be amplified in some types of cancer and it was also shown to repress the ARF gene expression, indicating that Tbx2 may play a role in cellular proliferation and therefore, cancer formation. In addition, both Tbx2 and Tbx3 were shown to be expressed in preB lymphocyte cell lines and the expression levels go down as the cells reach to a mature state. These findings indicate that both Tbx2 and Tbx3 are important in differentiation process and abberations in their functions might lead to dedifferentiation and subsequently formation of cancer. Although in many solid tumours, the expression levels of Tbx3 has been found to be increased, the molecular mechanisms underlying the Tbx3 function remain to be elucidated as well as its state in hematological malignanciesIn this study, 26 patients with various hematological malignancies and 30 healthy individuals were analysed for Tbx3 mRNA levels in mononuclear cells obtained from the peripheral blood. We observed increased mRNA levels of Tbx3 in patients compared to healthy controls (p=0.001). In 10 of the patients, of whom both the peripheral blood and bone marrow samples were present, Tbx3 mRNA levels did not exhibit a significant difference between the peripheral blood and bone marrow cells of the same patient. In addition, different methods were applied for detection of the Tbx3 mRNA levels and the most reliable results were obtained by real time quantitative PCR using TaqMan probes.