İslam Borçlar Hukukunda `ikale`
- Global styles
- Apa
- Bibtex
- Chicago Fullnote
- Help
Abstract
İkâle, akdin hükmünü kaldırmak üzere kendine has bir takım şartlar dahilinde taraflar yahut onların yerini alan kimseler tarafından gerçekleştirilen bir anlaşma olarak tanımlanabilir. Hukuken geçerlilik kazanmış bir akdi sonlandıran veya ortadan kaldıran bir işlemin, ikâle olarak tanımlanabilmesi için, öncelikle bu sonlandırma işinin, akde hayat veren her iki tarafın da katılımı ile gerçekleşip gerçekleşmediğine bakılır. Yani ikâlenin vücûda gelebilmesi için, taraflardan, aralarında mevcut olan akdî bağı sonlandırmaya yönelik iradenin sâdır olması gereklidir. Zirâ, ikâlenin câri olduğu akitler, her iki tarafı da bağlayıcı türde akitlerdir. Bu sebeple bu akitlerin kurulma aşamasında olduğu üzere ortadan kalkmasında da karşılıklı rızaya ihtiyaç vardır. Bağlayıcı olmayan akitlerin ise, akdin kendisini bağlamadığı taraf cihetinden her zaman feshedilme imkânı bulunduğundan, bu tür akitlerin sona ermesinde ikâleye ihtiyaç kalmamaktadır. Ayrıca bir akdin ikâleyle ortadan kalkması için bağlayıcı olması yanında, feshi kâbil olması da icap etmektedir. Bu durumda bey` veya bey`e benzerlik gösteren muâvazalı akitler ikâlenin mahallinde yer alırken; talâk, nikâh, hul` ve ıtk gibi hukukî işlemler feshi mümkün olmamaları hasebiyle ikâlenin kapsamı dışında tutulmaktadır. Fıkıh mezhepleri ikalenin mahiyeti hakkında farklı görüşler ileri sürmektedirler. Bunlardan bir kısmı, hem taraflar hem de üçüncü şahıslar açısından ikâlenin satım akdi gibi bir akit türü olduğunu söylerken bir kısmı da fesih olduğunu ifade etmişlerdir. Bunun yanında ikâlenin taraflar açısından fesih, üçüncü şahıslar açısından yeni bir akit olduğunu ileri süren âlimler de mevcuttur. Ikale can be described as a contract, carrying special conditions, which is done by the parts, or the people who took the role of the parts, removing the results of it. To remove the results of a contract we must look at the parts: Both of them must end it, not only one of them. Because, ikale can be valid on the types of the contracts which are binding on both parts. These types of contracts need mutual consent for ending, as establishing. For non-binding contracts, the contract can be abolished by the one on whom the contract is not binding, so ikale is not needed. In addition to be ?binding? to talk about ikale, the contract must be capable of abolition. In this case, while bey? and other similar contracts are appropriate for ikale, other contracts such as talak, nikah, hul? and ıtk are kept outside of ikale for being non-abolishing.Fiqh sects put forward different views on the nature of ikale: While some of them asserts that ikale is a contract like bey? for the parts and the 3rd people, the others allege that it is an abolition. Besides these views, there are scholars who assert that ikale is an abolition for the parts and a new contract for the 3rd people.
Collections