Oral antidiyabetik kullanan Tip 2 Diabetes Mellitus`lu hastalarda tıbbi beslenme tedavisi ile karbonhidrat sayımı yöntemlerinin kan şekeri regülasyonu, kan yağları ve beden kitle indeksi üzerine etkilerinin karşılaştırılması

Abstract

Tip 2 diabetes mellitus' da beslenme ve öğün planlaması ile ilgili prensipler başarılı bir diyabet tedavisinin en önemli komponentidir. Bu amaçla sıklıkla kullanılan tıbbi beslenme tedavileri kalorilik diyet tedavisi ve son yıllar da popülerliliği artan karbonhidrat sayımı yöntemidir. Bu çalışma kalori hesabına dayanan tıbbi beslenme tedavisi ile karbonhidrat sayımı yöntemini karşılaştırarak her iki diyetin beden kitle indeksi (BKI), kan şekeri regülasyonu ve kan yağları üzerine olan etkilerini ortaya koymak amacıyla planlanmıştır. Çalışmaya 20-70 yaş arası, HbA1c değeri %6-8, diyabet süresi 1-10 yıl olan ve oral antidiyabetiklerden sülfanilüre ve/veya metformin kullanan 15 Tip 2 diabetes mellitus'lu hasta (3 erkek, 12 kadın) alındı. Çalışmaya katılan hastalar 6 ay süreyle takip edildi. Çalışmanın birinci aşamasında 3 ay süreyle kalori hesabına dayanan tıbbi beslenme tedavisi, ikinci aşamada da karbonhidrat sayımı yöntemi kullanılmıştır. Kilo ölçümü her kontrolde, açlık kan şekeri ve tokluk kan şekerleri her ay sonunda; HbA1c, total kolesterol, LDL Kolesterol, HDL Kolesterol ve trigliserit ölçümleri ise her diyetin başlangıcında ve 3. ay sonunda alınmıştır. Tıbbi beslenme tedavisinde diyet öncesi ve sonrası parametrik ölçümlere bakıldığında; kilo, BKI, açlık kan şekeri, tokluk kan şekeri ve HbA1c' de (p<0,05) istatistiksel olarak anlamlı bir azalma; total kolesterol, HDL kolesterol ve trigliserit değerlerinde (p>0,05) istatistiksel olarak anlamlı olmayan bir azalma ve LDL kolesterolde de başlangıca göre bir artış saptanmıştır (p>0,05). Karbonhidrat sayımı yönteminde ise kilo, BKI ve HbA1c' de (p<0,05) istatistiksel olarak anlamlı azalma; açlık kan şekeri, tokluk kan şekeri, total kolesterol, LDL kolesterol ve trigliseritte (p>0,05) istatistiksel olarak anlamlı olmayan bir azalma ve HDL kolesterolde de bir artış saptanmıştır (p>0,05). İki diyetin birbirine üstünlüğüne bakıldığında ise açlık kan şekeri, tokluk kan şekeri ve HbA1c' deki azalmanın kalori hesabına dayanan tıbbi beslenme tedavisinde daha fazla olduğu ve istatistiksel olarak da bu üstünlüğün anlamlı olduğu görülmüştür (p<0,05). Anahtar Kelimeler: Tip 2 diabetes mellitus, tıbbi beslenme tedavisi, karbonhidrat sayımı

The most important components for a successful medical treatment of Type 2 diabets mellitus are nutrition and meal planning. Caloric diet treatment and carbonhydrate counting, which has been gaining popularity for the last years, are the two methods deployed to this end. The objective of this research is to compare medical nutrition treatment that is based on calorie accounting and carbohydrate counting method and their effect on body mass index, blood glucose regulation and blood lipids. This study was carried out on 15 chosen patients ( 3 men, 12 women) with Type 2 diabets mellitus who were 20-70 years old and diabetic duration of 1-10 years, had HbA1c levels between 6-8% and have been using sulfanilurea and/or metformin as oral antidiabetic. The patients were observed for 6 months. During the first phase of the study, medical nutrition therapy based on calorie accounting was used in patients for 3 months and second phase consisted of carbohydrate counting method. Body weight was measured at each visit; fasting and postprandial blood glucose samples were taken at the end of each month; HbA1c, total cholesterol, LDL cholesterol, HDL cholesterol and triglycerides measurements were obtained at the baseline and at the end of each phase. Parametric measurements examined for baseline and after medical nutrition therapy indicate significant reductions on body weight, BMI, fasting and postprandial blood glucose, HbA1c levels (p<0,05) compared to baseline levels. There were no significant reductions on total cholesterol, HDL cholesterol and triglycerides (p>0,05). LDL cholesterol levels was increased compared to the baseline. With carbohydrate counting method, body weight, BMI, HbA1c levels (p<0,05) reduced significantly, although decrease in fasting blood glucose, postprandial blood glucose, total and LDL cholesterol and triglyceride increase in HDL cholesterol is not meaningful statistically (p>0,05). When diet strategies are compared the decrease in HbA1c level, fasting and postprandial blood glucose with medical nutrition therapy is different from carbohydrate counting method is also meaningful statistically (p<0,05).Key Words: Type 2 diabetes mellitus, medical nutrition therapy, carbohydrate counting