XX. yüzyılın başlarında Maraş Sancağı`nın ikitsadi, mali ve sosyal durumu

Abstract

Bu çalışmada 20. yüzyılın başlarında Maraş Sancağı'nın iktisadi, mali ve sosyal yönleri arşiv belgelerinden ve Halep Vilayet Salnameleri'nden yararlanarak ortaya konmaya çalışılmıştır. Bu çalışmanın amacı Kahramanmaraş ilinin 20. yüzyılın başlarına ait sosyo-ekonomik durumuna ilişkin bilgi ve belgeleri bilim dünyasına kazandırmak ve Osmanlı dönemine ait iktisadi, mali ve sosyal yapısını ortaya koymaktır. Bu çalışma 20. yüzyılın başlarını kapsamakla birlikte yeri geldikçe 19. yüzyılla da ilişkilendirilmiştir.Maraş Anadolu, Mısır ve Mezopotamya ticaret yollarının kavşak noktasında bulunması nedeniyle büyük devletler arasında devamlı hakimiyet mücadelesi alanı olmuştur. Maraş'ta Dulkadirli hakimiyeti 1515 yılına kadar devam etmiş ve bu tarihten sonra Osmanlı hakimiyetine girmiştir. Maraş Eyaleti sınırları bölgede çıkan karışıklıklara paralel olarak zaman zaman genişlemiş veya daralmıştır. Maraş Eyaleti'nin mülki-idari taksimatındaki en önemli değişiklik Maraş Sancağ'nın Halep Vilayeti'ne bağlanması olmuştur.Bu çalışma söz konusu dönemde Maraş Sancağı'nın daha çok tarıma ve hayvancılığa dayalı bir ekonomik yapıya sahip olduğunu ortaya koymuştur. Maraş orta çağlardan beri önemli ticaret merkezlerden biri olmuştur. Ancak Maraş'ın iktisadi önemi Osmanlı döneminde azalmıştır. XX. yüzyılın başlarında tarımsal faaliyetler sancağın iktisadi yapısındaki önemini daha da arttırmıştır. Maraş'ta sınai faaliyetler önemli bir iktisadi faaliyet alanı olarak kendisini göstermektedir. Şehirdeki işletlemeler daha çok aile tipi işletmelerdir. Sanayi kolları arasında en önemlisi dokuma sanayiidir.

This study strives to reveal the economic, fiscal and social structure of Marash Sanjak in 20th century in the light of Ottoman Arshive documents and Aleppo Province Yearbooks . Aim of this study, is to add the documents and knowledge concerning the social and economic structure of Maraş Province during in 20th century to scientific world. This study comprises beginings of 20th century, it also correlated with 19th century.Marash has always been a stage of domain struggle among stronger countries due to the fact that it is located at the junction of Anatolian, Mesopotamian and Egyptian trade routes. Dulkadriye rule had lasted until 1515 and then Marash has passed to the rule of the Ottoman Empire. Marash Province has expanded or shrunk from time to time in paralel with the emerging political disorders in the region. The biggest change in the civil-administrative divisions of the Province of Marash has been in 1866. Marash Sanjak has been connected to Aleppo in 1866.This study stated that Marash Sanjak?s economics structure dominantly based on agriculture and animal breeding in question term. In the early 20th centruy agricultural activities increased the importance of the economical activities of Marash. Industry in Marash exhibits itself as an important economic activitiy in Marash. Workings in city are mostly family-type ones. Among these industrial sectors, weawing is the most important one. Marash has been one of the important trade centers since middle ages. Bu its economical significance decreased in Ottoman period.