9 Cumâdelûlâ 1332 - 5 Cumâdelâhıre 1340 (5 Nisan1914 - 2 Şubat 1922) tarihli Şer`iyye Sicili Defterine göre Erzincan`da sosyo-kültürel hayat

Abstract

Osmanlı Devleti'nin en önemli yargı organı Şer`î Mahkemelerdir. Devletin muhtelifdevirlerdeki hukûkî, iktisâdî, dînî, askerî ve idârî müesseseleri hakkında çok değerli bilgilerbu mahkemelerin defterlerinde bulunmaktadır. Bu belgeler din, dil, renk farkıgözetmeksizin bütün teb`â ile ilgili olayları ve bu olayları ilgilendiren mahkeme kararlarınıve idârî düzenlemeleri ihtivâ etmektedir. Bu siciller aynı zamanda XV. Yüzyılın yarısındanbaşlayarak XX. Yüzyılın ilk çeyreğine kadarki yaklaşık 472 yıllık Türk kültür ve tarihinintemel kaynaklarının başında gelmektedir.20. yüzyılın başında Osmanlı toplumunun içinde bulunduğu sosyal durumuöğrenmeye yönelik bir katkı sağlaması amacıyla yapılan bu çalışmada H. 1332 (M. 1914)tarihli Erzincan Şer`iyye Sicili incelenmiştir. Çalışmamızın temel kaynağını oluşturan busicil, toplam 107 varak ve 214 sahîfeden oluşmaktadır. Bu çalışmamızda ilgili sicilin ilkyarısını (1914-1922) oluşturan 99 sahîfenin transkripsiyonu yapılmıştır. Bu bölümde toplam215 dava tespit edilmiştir.Erzincan'daki sosyo-kültürel hayat açısından değerlendirdiğimiz bu sicil, Osmanlıhayat tarzına yönelik çok önemli bilgiler ihtivâ etmektedir. Özellikle verâset, mehir, nafaka,vesâyet, vekâlet v.b. konuları içermekle birlikte dönemin idârî, iktisâdî ve dînî hayatıhakkında mühim bilgilere kaynaklık etmektedir.

The most important judiciary in The Ottoman Empire is Courts of the Shari'a. In theregistry notebooks of these courts there are very important information and records aboutlegal, military, managerial, religion and economic establishments of the state that belongs todifferent periods. These monuments include events, related to all of the communityregardless of their religion, language and race. And also they include verdict of the eventsand managerial arrangements about these. In addition, these records are one of the mostimportant basic historical sources of Turkish culture and history from half of the XV centuryto first quarter of XX century.In this study, that was carried out in the beginnings of the 20. Century to contributelearning what the social situation of Ottomans, we investigated The Erzincan Şer`iyyeefficiency reports, dated on Hijri 1332 (1914 A.D). This report is basic source of our studyand it contains totally 107 shiny type printed pages and 214 papers? In this study, wetranscribed 99 pages of the report's first part (1914-1922). In this part, 215 trials weredetected...This report that we appraised as social and cultural points of view, has veryimportant information and clues about Ottoman life style. Especially, it has many casesabout succession, mahr, subsistence money, custody and representation. Also, this reportincludes many resources about administrative, economical and religional life of that period.(Mahr: In Islam, Mahr is the amount to be paid by the groom to the bride, at the time ofmarriage and it is nothing but a gift money which she can expend as per her wish.)