18. yüzyılda İstanbul`da esnaflık-gıda sektörü

Abstract

Tarih boyunca İstanbul birçok devlete başkentlik yapmıştır. Osmanlı Devleti'nin de başkenti olan İstanbul, çok önemli ve ayrıcalıklı bir konuma sahipti. Böylesine büyük bir şehirde hem yöneticilerin hem de halkın ihtiyaçlarının karşılanması devletin en önemli görevleri arasında yer almıştır. Bu sebeple İstanbul'un ihtiyaç duyduğu malların satın alınmasından şehre getirilmesine ve ilgili esnafa dağıtılmasından halka arz edilmesine kadar birçok safhadan geçen bu faaliyetler için çok ciddi bir organizasyon ve denetim gereklidir. Osmanlı Devleti provizyonizm ilkesi çerçevesinde İstanbul'da gerekli olan malların her türlü spekülasyonun dışında, piyasada ucuz ve bol miktarda bulunmasına gayret etmiştir. Bu amaçla kurulan sistem bazı aksamalarla birlikte yüzyıllar boyunca hayatiyetini devam ettirmiştir.Tezimizde 18. yüzyılda İstanbul'da gıda sektörünü ve bu sektör içinde yer alan esnaf gruplarını anlatmaya çalıştık. Özellikle ilk elden belgelerle esnaf hayatını, ilgili sektörlerin işleyişini, esnaf içindeki problemleri ve getirilen çözümleri izaha gayret ettik. Tezin asıl bölümüne geçmeden önce Osmanlı Devleti'nde esnaf teşkilatının tarihçesinden bahsettik. Daha sonra Osmanlı dönemi esnaf teşkilatındaki görev dağılımını, esnafın yükümlülüklerini, fiyat sistemini, esnafın denetimini ve İstanbul'a dışarıdan yapılan göçlerin esnaflık üzerindeki etkilerini anlattık. İkinci bölümde ise Gıda sektörü ile ilgili esnaf gruplarını, bunların işleyişini ve karşılaşılan problemleri izah etmeye çalıştık.Anahtar Kelimeler: Esnaf, Gıda Sektörü, İstanbul

Throughout its history, Istanbul has been the capital of various states. Having served as the capital of the Ottoman Empire, Istanbul bears a very significant and privileged position. In such a large city, meeting the needs of both the inhabitants and the ruling class has been among the most important duties of the state. Thus, obtaining the goods needed by the city, and subsequently supplying them to the tradesmen and inhabitants require a strict supervision from the phase of purchasing to shipping. Within the framework of the principle of provisionism and beyond speculations of any kind, the Ottoman Empire put forth special efforts to provide maximum amount of goods possible with reasonable prices on the market. The system created for this purpose, despite encountering certain challenges, managed to survive for centuries.In the present study, we made an attempt to explain the food sector in 18th century Istanbul and the esnâf operating in this sector. We particularly aimed to describe the lives and problems of the esnâf through first-hand documents. Before proceeding on to the body of the thesis, we touched upon the history of esnâf organization in the Ottoman Empire. Next, we provided brief information about the distribution of duties, pricing system, supervision of the trades and the effects of immigration to Istanbul on the market. In the second chapter, we aimed to explain the esnâf groups related to food sector including the way they function and the problems they faced.Keywords: Trades, Food Sector, Istanbul