Yetişkin obezlerde arttırılmış (Augmented)bireysel egzersiz programının fiziksel aktivite düzeyi üzerine etkisinin incelenmesi

Abstract

Obez bireylerin tedavi planında egzersizin önemi bilinmektedir. Yapılan birçok çalışmada, obez bireylere uygulanan egzersizlerin türü ve etkinliği incelenmiştir. Bunun yanında, yine yapılan çalışmalarda (nispeten daha az sayıda), uygulanan egzersiz programının, birey tarafından sürdürülebilirliği incelenmiştir. Ancak literatürde, hem egzersiz programının yapısının ve türünün hem de sürdürülebilirliğinin incelendiği araştırmalar oldukça sınırlıdır.Bu çalışmanın amacı; 30 yaş üstü obez bireylerde, artırılmış bireysel egzersiz programı yöntemi ile katılımcılara egzersiz yapma alışkanlığı kazandırmak, bu alışkanlığın kalıcılığını sağlamak ve katılımcıların fiziksel aktivite seviyelerini arttırmaktır. Bunun için çalışmada, iki farklı tür egzersiz programı uygulayan grubun egzersizi sürdürebilirliği takip edilmiş ve incelenmiştir.Çalışmada, Grupsal Egzersiz Grubu (GEG) araştırmacıyla birlikte egzersiz programına katılırken, Bireysel Egzersiz Grubuna (BEG) giderek artan miktarda bireysel egzersiz programı uygulanmıştır. Her iki grubun antropometrik ölçümleri, fiziksel aktivite düzeyleri, kuvvetleri, dayanıklılıkları, yaşam kalitesi düzeyleri, uygulama öncesinde (ön test), arasında (ara test) ve sonrasında (son test) değerlendirilmiştir. Araştırmaya katılma kriterlerine uygun olan gönüllü katılımcılar (n=24) rastgele olarak iki gruba ayrılmışlardır (BEG; n=11, GEG=13). Bireysel Egzersiz Grubu, egzersiz döneminde, ilk ay haftanın 3 günü araştırmacıyla, 1 günü bireysel, ikinci ay, haftanın 2 günü araştırmacıyla, 2 günü bireysel, üçüncü ay, haftanın 1 günü araştırmacıyla, 3 günü bireysel olmak üzere haftada toplam 4 gün (60 dk./gün) egzersiz yapmışlardır. Grupsal Egzersiz Grubu ise 3 ay boyunca haftanın 4 günü (60 dk./gün) araştırmacıyla beraber egzersiz yapmışlardır.Egzersiz programı sonlandırıldıktan sonra her iki gruptaki katılımcılar 3 ay süresince takip edilmiş ve egzersiz yapmaya devam etmeleri için teşvik edilmişlerdir. Bu süre sonunda katılımcıların, egzersiz sürdürülebilirliğini sağlayıp sağlamadıkları son testler ile belirlenmiştir. Sonuç olarak, egzersiz döneminde, her iki grupta da antropometrik özelliklerde ve kuvvette anlamlı düzeyde iyileşme gözlenmiştir (p<0.05). Her iki grubun da BKI'leri egzersiz döneminde azalmış, devamlılık döneminde ise değişmemiştir. Yaşam kalitesi ve dayanıklılık parametrelerinde her iki grupta da önemli bir değişim gözlenmemiştir (p>0.05). Fiziksel aktivite düzeyinin belirlenmesinde kullanılan fiziksel aktivite süresi ve aktif enerji harcamasında GEG'da anlamlı düzeyde iyileşme belirlenmiştir. Devamlılık döneminde ise, her iki grubun da sahip oldukları değerleri sürdürdükleri gözlenmiş ve katılımcıların birçok parametrede başlangıç değerlerine gerilemediği saptanmıştır. Bu çalışma sonunda, Grupsal Egzersiz Grubundaki değişimlerin her iki dönemde de, Bireysel Egzersiz Grubuna göre, daha olumlu yönde olduğu gözlenmiştir. Bu farkın, egzersize yönlendirme konusunda potansiyel zorluk yaşayan obez bireylerin, grupsal egzersizden daha fazla motive olmuş olmasından kaynaklanmış olabileceği düşünülmektedir.

A large body of evidence have shown the importance of exercise in treatment of obesity. However most of these studies did not follow the participants in terms of whether they had the habit of exercise after completing the exercise treatments or not. The other studies in which the participants were followed the efficiency and type of the exercises was examined. Therefore, the aim of this study was to develop the habit of exercise, ensure the persistency of this habit and increase the physical activity level through augmented individual exercise programme in obese and over 30 years old individuals. In order to achieve these goals the sustainability of two different exercise programmes were followed and examined in this study.In Individualized Exercise Group (IEG) a continuously increasing exercise programme was implemented whereas in Group Exercise Group (GEG) an exercise programme with the researcher was applied. In both of the groups the anthropometric measurements, physical activity levels, strength, endurance and life quality levels were recorded in pre-, during and post- application periods. Individuals who met the criteria for involving in study were divided into these two different groups randomly (BEG, n=11; GEG, n=13). BEG performed an exercise programme of 4 days/week (60 min/day) starting 3 day/week with the researcher and 1 day/week alone during the first month, 2 day/week with the researcher and 2 day/week alone during the second month and 1 day/week with the researcher and 3 day/week alone during the third month. GEG performed an exercise programme of 4 days/week (60 min/day) with the researcher for 3 months.After completing the exercise programmes both of the groups were followed for 3 months and asked to continue to do exercise. The sustainability of the exercise programmes were examined through final test at the end of this period. Results showed that both of the groups had significantly improved anthropometric measurements and strength levels (p<0.05). In both of the groups BMI decreased whereas there was no change in BMI during the follow up period. Life quality and endurance parameters did not exhibit a significant difference in both of the groups (p>0.05). There were significant improvements in physical activity level indicators Physical Activity Duration and Active Energy Expenditure levels in GEG. During the follow up period none of the parameters show a significant difference in both groups (p<0.05). This study indicated that the GEG exhibited more positive improvements when compared to BEG during both the study and the follow up periods. These results can be attributable to the notion that obese people may enjoy group exercises more than individualized programmes.