İbnü`s-Salâh`ın sahih hadis ile ilgili görüşlerine yöneltilen tenkitler: Irâkî ve İbn Hacer özelinde

Abstract

İbnü's-Salâh eş-Şehrezûrî'nin (v. 643/1245) Ulûmu'l-hadîs adlı eseri, kaleme alındığı hicri yedinci asırdan bu yana, hadis usûlü çalışmalarının vazgeçilmez bir başvuru kaynağı olmuştur. Bu tez çalışmasında İbnü's-Salâh'ın asrımızda dâhil olmak üzere, kendisinden sonra yapılan hadis usûlü çalışmalarına önemli ölçüde kaynaklık eden bu eserindeki sahih hadis ile ilgili görüşleri ve bu görüşlerine yöneltilen tenkitler konu edilmektedir. Ancak söz konusu tenkitler hadis usûlünün iki önemli ismi olan Zeynüddin el-Irâkî (v. 806/1404) ve talebesi İbn Hacer el-Askâlânî'nin (v. 852/1449) eserleri çerçevesinde ele alınmıştır.Bir giriş ve üç bölümden müteşekkil çalışmanın ilk bölümünde, İbnü's-Salâh'ın hayatı eserleri ardından da Ulûmu'l-hadis üzerine yapılan çalışmalar kısaca tanıtılmıştır. İkinci bölümde Irâki'nin, üçüncü bölümde ise talebesi İbn Hacer'in, İbnü's-Salâh'a yönelttiği veya İbnü's-Salâh'ı savunduğu tenkitler ele alınmıştır.Bu çalışma neticesinde, eseri üzerine geniş bir edebiyat vücut bulan İbnü's-Salâh'ın her görüşünün tartışmasız kabul edilmediği, sonraki âlimler tarafından eserinin her bir cümlesinin büyük bir ilmî titizlikle tetkik edildiği ve esasen müellifin pek çok görüşünün de tenkit edildiği kanaatine ulaşılmıştır.

The book, Ulum al-hadith, written by Ibn al-Salah al-Shahrazuri (d. 643/1245) has been an indispensable source for the studies of Hadith Methodology since the VIIth/XIIIth century when the book was compiled. This dissertation studies the opinions of Ibn al-Salah on the authentic (sahih) hadith in his mentioned book and the critiques of them, particularly those of Zayn al-Din al-Iraqi (d. 806/1404) and his pupil Ibn Hajar al-Asqalani (d. 852/1449) who are the prominent figures in the field of Hadith Methodology.The first part of the study which is composed of an introduction and three parts provides a general description about the life and works of Ibn al-Salah, then the works written on hadith methodology. The second and third part focuses on respectively al-Iraqi?s and Ibn Hajar?s critiques of Ibn al-Salah?s opinions.As a consequence, this study demonstrates that all opinions of Ibn al-Salah, whose work were well-received and caused an important literature on it to exist, were not inarguably accepted and his every word were examined by the following scholars with scientific rigor, and in fact many opinions of him were criticised.