Kronik selülozik tiner inhalasyonu sonrası rat bulbus olfactorıus`unda oluşacak hasar üzerine melatonin ve c vitamini etkisinin araştırılması

Abstract

Amaç: Organik çözücüler günlük yaşantımızda ve endüstride yaygın olarak kullanılan sıvı maddelerdir. Bu maddelerden tiner uyuşturucu amaçlı kullanılmaktadır. Çalışmamızın amacı, selülozik tinerin kronik inhalasyona bağlı olarak rat bulbus olfactorius'unda oluşturacağı hasar üzerine melatonin ve C vitamininin etkilerini incelemektir.Yöntem: Çalışmamızda yaklaşık 400-450gr ağırlığında 90 adet Rattus norvegicus wistar kullanıldı. Sıçanlar 9 gruba ayrıldı. Sıçanlar 6 hafta süre ile günde 2 kez olmak üzere birer saat tiner inhalasyonu etkisine bırakıldı. Çalışmada selülozik tiner kullanıldı. Tinerin bileşimindeki solventlerin konsantrasyonları gaz dedektörü ile ölçüldü. Tanımlayıcı istatistikler; ortalama (mean), standart sapma (SD) ve medyan (ortanca), minimum (min), maksimum (max) değerleri ile sunulmuştur. Normallik varsayımı Shapiro-Wilk testi ile kontrol edilmiş ve veriler normal dağılım varsayımını sağlamadığı için iki grubun ölçüm değerleri arasındaki farkın analizinde Mann-Whitney U testi, ikiden fazla sayıda grubun karşılaştırılmasında Kruskal Wallis testi kullanılmıştır. Analizler SPSS 20.0 paket programı ile yapılmıştır. 0,05'den küçük p değerleri istatistiksel olarak anlamlı kabul edilmiştir.Bulgular: Deney sonunda; deneklerin tüylerinde sararma, aşırı yalanma, sık göz kırpma gözlemledik. Histolojik ve ultrastrüktürel incelemede; tiner alan grubun bulbus olfactorius katmanlarında diğer gruplara göre incelme; mitokondri, ribozom ve endoplazmik retikulum sayılarında azalma, melatonin,C vitamini ve tiner alan grupta (Grup 5) kontrol grubuna yakın değerler gözlemledik. Tiner alan grubun diğer gruplara göre; GSH-Px, SOD, MDA ve CAT değerlerinde artma saptadık. Sonuç: Tiner inhalasyonu sonrası melatonin ve C vitamini almanın bulbus olfactorius'da oluşan hasara karşı önleyici; dolayısıyla işçi sağlığı açısından önemli olduğunu düşünüyoruz.Anahtar Kelimeler: selülozik tiner, C vitamini, melatonin, bulbus olfactorius

Objective: Organic solvents are liquids that are widely used in our daily life and industry. Thinner is used for these drugs. The aim of our study is to investigate the effects of melatonin and vitamin C on the damage caused by chronic inhalation of cellulosic thinner in rat bulb olfactorius.Method: In our study, 90 male young Wistar rats weighing 400-450 gr were used. The rats were divided into 9 groups. Rats were exposed to thinner inhalation for 1 hour, twice daily for 6 weeks. Cellulosic thinner was used in the study. The concentrations of the solvents in the thinner composition were measured with a Drager gas detector. After thinner inhalation, melatoninin and vitamin C inhibitor and therapeutic effect will be investigated against damage to bulbus olfactorius. Results: At the end of the experiment; Feathers in the feathers, excessive lie, frequent winking was observed. Histologic and ultrastructural examination; Thinner and other groups of bulbus olfactorius layers have changed. In biochemical analysis; GSH-Px, MDA, Catalase and SOD values differed between groups. Group 2 has higher labyrinth values than groups 1 and 5. Conclusion: After thinner inhalation, the rat bulb olfactorius was damaged and biochemical, ultrastructural and histological levels were determined to prevent melatonin and vitamin C administration against this injury. Key words: Cellulosic thinner, vitamin C, melatonin, olfactory bulb