Mekanik ventilatöre bağlı preterm yenidoğanlara verilen prone ve supine pozisyonlarının fizyolojik değişkenlere etkisi

Abstract

MEKANİK VENTİLATÖRE BAĞLI PRETERM YENİDOĞANLARA VERİLEN PRONE VE SUPİNE POZİSYONLARININ FİZYOLOJİK DEĞİŞKENLERE ETKİSİAmaç: Araştırmanın amacı, mekanik ventilatöre bağlı preterm yenidoğanlara verilen prone ve supine pozisyonlarının preterm yenidoğanın fizyolojik değişkenlerine (oksijen saturasyonu ve kalp atım hızı) etkisini incelemektir.Yöntem: Araştırmada mekanik ventilatöre bağlı preterm yenidoğanlara verilen iki farklı pozisyonun (prone-supine) etkinliğini test etmek amacıyla preterm yenidoğanlar pozisyon önceliğine göre randomizasyon yapılarak iki gruba ayrıldı (n=38). Birinci gruba önce supine pozisyonu, sonra prone pozisyonu (n=19), ikinci gruba önce prone pozisyonu, sonra supine pozisyonu uygulandı (n=19). Araştırmada, etik kurul, kurum ve ailelerden yazılı izin alındı. Elde edilen veriler, yüzdelik dağılımlar, ortalama, tekrarlı ölçümlerde varyans analizi ve bağımlı gruplarda t testi ile analiz edildi.Bulgular: Supine ve prone pozisyonlarına göre preterm yenidoğanların kalp atım hızı ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olmadığı saptanmıştır (p>0.05). Preterm yenidoğanların pozisyonlara göre 105. dakikadaki oksijen saturasyon ortalamaları arasındaki farkın istatistiksel olarak anlamlı derecede prone pozisyonunda yüksek olduğu belirlenmiştir (p=0.0007). Supine pozisyonunda grup 1 (supine-prone)'deki prterm yenidoğanların kalp atım hızı ortalamalarının grup 2 (prone-supine)'dekilerden anlamlı derecede düşük olduğu saptanmıştır (F=9.92, p=0.0018). Prone ve supine pozisyonlarında grup 2 (prone-supine)'deki preterm yenidoğanların oksijen saturasyon ortalamalarının, grup 1 (supine-prone)'dekilerden anlamlı derecede yüksek olduğu saptanmıştır (prone: F=20.22, p= <.0001; supine: F=14.73, p=0.0001).Sonuç: Araştırmada elde edilen bulgular sonucunda; prone pozisyonunda oksijen saturasyonunun anlamlı derecede yüksek ve stabil olduğu, supine ve prone pozisyonlarının kalp atım hızına etkisi olmadığı, önce prone pozisyonu verilen preterm yenidoğanın oksijen saturasyonunun yüksek olduğu, önce supine pozisyonu verilen preterm yenidoğanın kalp atım hızının düşük olduğu tespit edilmiştir.Anahtar Kelimeler: preterm yenidoğan, mekanik ventilasyon, pozisyon, fizyolojik değişkenler

THE EFFECT ON PHYSIOLOGICAL VARIABLES OF PRONE AND SUPINE POSITIONS GIVEN TO PRETERM NEWBORNS RECEİVİNG MECHANICAL VENTILATION Objective: The aim of the study was to investigate the effect on physiological variables (oxygen saturation and heart rate) of preterm newborn of prone and supine positions given to preterm newborns receiving mechanical ventilation. Methods: In order to test the efficacy of two different positions (prone-supine) given to preterm newborns receiving mechanical ventilation in the study, preterm newborns were divided into two groups by randomization according to position priority (n = 38). Supine position was first followed by prone position (n = 19), second group was first prone position, then supine position (n = 19). In the study, written consent was obtained from the ethics committee, institutions and families. The obtained data were analyzed by percent distributions, averages, analysis of variance in repeated measures and t test in dependent groups. Results: There was no statistically significant difference between heart rate averages of preterm neonates according to supine and prone positions (p> 0.05). The difference between the oxygen saturation averages at 105th minute according to the positions of the preterm newborns was found to be higher in the prone position at statistically significant level (p = 0.0007). In the supine position, heart rate averages of group 1 (supine-prone) preterm newborns were significantly lower than group 2 (prone-supine) (F = 9.92, p = 0.0018). The averages oxygen saturation of the preterm newborns in group 2 (prone-supine) was significantly higher in prone and supine positions than in group 1 (supine-prone) (prone: F = 20.22, p = <.0001, supine: F = 14.73, p = 0.0001). Conclusion: As a result of the findings obtained in the research; the oxygen saturation in the prone position was found to be high and stable at a significant level, the supine and prone positions did not affect the heart rate, the oxygen saturation of the preterm newborn given prone position first was high and the heart rate of the preterm newborn given supine position first was low. Key words: preterm newborn, mechanical ventilation, position, physiological variables