Tip 2 diyabetli bireylerde kardiyometabolik risk faktörlerinin yaşam kalitesine etkisi

Abstract

Amaç: Bu çalışma, tip 2 diyabetli bireylerde kardiyometabolik risk faktörlerinin yaşam kalitesine etkisinin değerlendirilmesi amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Örnekleme Akdeniz Üniversitesi Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Polikliniği'nde tip 2 diyabet nedeni ile takip ve tedavisi yapılan 227 kadın ve 143 erkek olmak üzere toplam 370 diyabetli birey alınmıştır. Araştırma verileri Kişisel Bilgi Formu, Antropometrik Ölçüm Formu, Kardiyometabolik Risk Faktörleri Formu ve Diyabet Sağlık Profili-18 kullanılarak yüz yüze görüşme yöntemiyle toplanmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler, Kruskal-Wallis testi, Mann-Whitney U testi, Pearson ki-kare testi, iç tutarlık katsayısı, Yates düzeltmesi, Fisher exact test ve Fisher Freeman Halton testi kullanılmıştır. Bulgular: Araştırma kapsamına alınan hastaların yaş ortalaması 53.91±12.293, %61.4'ü kadın, %.57.6'sının tanı süresi 6 yıl ve üzeridir. Hastaların %58.9'unda hipertansiyon olup, %78.1'i oral-antidiyabetik ve %47.6'sı insülin tedavisi almakta, %68.1'i diyeti olduğunu belirtilmektedir. Framingham Risk Skoruna göre hastaların %33.8'i çok yüksek ve %10'u yüksek kardiyometabolik risk altındadır. Diyabet Sağlık Profili Ölçeği-18 Türkçe versiyonunun Cronbach alfa değeri 0.89'dur. Ölçekten alınan toplam puan 52.65 olup, hastaların yaşam kalitelerinin kötü olduğu bulunmuştur. Ölçeğin alt boyut ve toplam puan ortalamaları ile yaş, eğitim durumu, meslek gibi sosyo-demografik özellikler, tanı süresi, diğer kronik hastalıklar gibi hastalık özellikleri ve kolesterol, kan basıncı gibi kardiyometabolik risk faktörleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık (p<0.005) bulunmuştur. Sonuç: Araştırmadan elde edilen sonuçlar doğrultusunda, tip 2 diyabetli bireylerin kardiyometabolik risk faktörleri açısından yüksek risk altında oldukları, kardiyometabolik risk faktörlerinin arttıkça yaşam kalitesinin kötüleştiği görülmektedir. Tip 2 diyabetli bireylerin kardiyometabolik riskler açısından düzenli olarak değerlendirilmeleri ve yaşam kalitelerini iyileştirici yöntemlerle desteklenmeleri önerilmektedir.Anahtar Kelimeler:Tip II diyabetes mellitus, kardiyometabolik risk faktörleri, yaşam kalitesi

Objective: This study was conducted to evaluate the effect of cardiometabolic risk factors on the quality of life in patients with type 2 diabetes.Method: Sampling a total of 370 diabetic individuals were enrolled in the Endocrinology and Metabolism Diseases Policlinic of the Akdeniz University Hospital, of which 227 women and 143 men were followed up and treated for type 2 diabetes. The data were collected by face-to-face interview using the Personal Information Form, Anthropometric Measurement Form, Cardiometabolic Risk Factors Form and Diabetes Health Profile-18. In the analysis of data descriptive statistics; Kruskal-Wallis test, Mann-Whitney U test, Pearson Chi-square test, internal consistency coefficient, Yates correction, Fisher exact test and Fisher Freeman Halton test were used. Results: The mean age of the patients included in the study was 53.91 ± 12.293 years, 61.4% of them were women, and 57.6% of them were diagnosed with diabetes for 6 years or more. In this study 58.9% of the patients had hypertension, 78.1% were oral-antidiabetic, 47.6% were taking insulin treatment, 68.1% reported dieting. According to the Framingham Risk Score, 33.8% of patients were very high and 10% were at high cardiometabolic risk. The Turkish version of the Diabetes Health Profile Scale-18 had a Cronbach alpha of 0.89. The total score of the scale was 52.65 and the quality of life of the patients was found to be worse. A statistically significant difference was found between the subscale of the scale and the mean of total scores and sociodemographic characteristics such as age, educational and occupational status, disease characteristics such as duration of diagnosis, other chronic diseases, and cardiometabolic risk factors such as cholesterol and blood pressure (p<0.005). Conclusion: In the light of the results obtained from the study, it was seen that individuals with type 2 diabetes were at high risk for cardiometabolic risk factors and the quality of life was deteriorated with increasing cardiometabolic risk factors. It was recommended that individuals with Type 2 diabetes should be regularly assessed for cardiometabolic risks and supported with methods of improving quality of life.Key words: Type 2 diabetes mellitus, cardiometabolic risk factors, quality of life