Modernleşme sürecinde bireyin kahramanlık serüveni: Bireysel özgürlükten `Sözde` tüketim özgürlüğüne

Abstract

Bu çalışmada; bireyin ufkunu genişletmeye başladığı Rönesans ve Aydınlanma Devri'nden sonra, özgürlük anlayışının özellikle Sanayi Devrimi'nden itibaren karmaşık hale gelen süreçler boyunca tüketim özgürlüğüne dönüşme süreci incelenmiştir. Bu bağlamda insanın geçmişi ile bugünkü özgürlük olgusunun değişim sürecini görmek amacıyla, bireyin Ortaçağ'ın tahakküm ve otoritelerinden kurtulma mücadelesi ile birey olma süreci takip edilerek belirli düşünürlerin görüşleri çerçevesinde bu değişimin üzerinde durulmuştur. Tarihsel olarak modern bireyin ortaya çıkışı ve özgürlük olgusunu anlamlandırma anlayışını ortaya koyarak, günümüz dünyasında gelişen özgürlük anlayışına eleştirel olarak bakılmıştır. Özgürlük anlayışının değişimi olarak özellikle Sanayi Devrimi önemsenmiştir. Bu devrimin ardından bireyin üretim alanında ve dışında kaybettiği egemenliği tüketim pazarındaki nesnelerle ilişkiye girebildiği ölçüde dindirme çabası önemli bir kırılma noktası olarak incelenmiştir. Bu çerçevede teorik bölümlerin ardından Rönesans ve onun doğal izleyicisi olan Aydınlanma Devri'nden Voltaire'in Candide romanı ile 20.yüzyıldan Georges Perec'in Şeyler romanı karşılaştırılarak bu değişimin net bir şekilde ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Anahtar Kelimeler: Özgürlük, Birey, Kitle Kültürü, Tüketim Kültürü, Edebiyat

In this study, transition period has been examined that processes the concept of freedom into the freedom of consumption during the processes that have become complicated, especially since the Industrial Revolution after the Renaissance and the Enlightenment Period in which the individual begins to expand the horizon. In this context, in order to see the process of change of human past and present liberty, the process of being an individual and the struggle of liberating the individual from the domination and authority of the Middle Ages were followed and this change was emphasized within the view of certain thinkers. Historically, the emergence of the modern individual and the understanding of the meaning of freedom by revealing the understanding of freedom in today's world has been critically examined. Especially the Industrial Revolution was cared as a change of freedom understanding. After this revolution, the sovereignty of the individual lost both in the field of production and the outside of the prodution area has been examined as an important breaking point in the sense that it can reach into relation with the objects in the consumer market. It is aimed to clarify this change by comparing the `Candide` book Voltaire from the Renaissance and its natural follower Enlightenment period and the `Şeyler` of book Georges Perec from the 20th century, following the theoretical sections in this frame. Keywords: Freedom, Individual, Mass Culture, Consumption Culture, Literature