Tükenmişlik, iş stresi ve duygusal zekâ arasındaki ilişki: Akademisyenler üzerine bir araştırma

Abstract

Tükenmişlik örgütsel ve sosyal yapılarda güncelliğini koruyarak üzerinde çalışılmaya devam edilen bir kavramdır. Tükenmişliğin bireylerde farklı seviye ve boyutlarda görülmesi bireylerin davranışlarını, iş yapış biçimlerini ve ilişki kurabilme yeteneklerini etkilemektedir. Çalışmada, adı tükenmişlik kavramı ile sık sık birlikte anılan iş stresi kavramına da yer verilerek bunların birbirleri üzerindeki artırıcı, azaltıcı, dengeleyici vb. gibi etkileri incelenmiştir. Kontrol altına alınmadığı durumlarda bireyin çalışma, aile ve sosyal yaşantısına olumsuz etkileri olabilecek bu kavramları dengede tutabilmek de bireyin sahip olduğu zekâ türü ile doğrudan ilişkilidir. Burada önem kazanan duygusal zekâ kavramının bireyin sahip olduğu duygularını aklının ışığında nasıl yönlendirdiği üzerinde durması olmuştur.İnsanlar küreselleşen dünya koşulları ile birlikte her geçen gün daha fazla çalışmak ve kazanmak zorunda olduklarını düşünür ve hissederler. Bir bakıma hayatta kalabilmek için çalışmak zorunda olan insan bunu yaparken çeşitli sorun, stres yaratan olay ve çözülmesi gereken problemle karşılaşır. Bunların üstesinden gelebilmek için sahip olduğu iç sermayesini yerinde ve verimli kullanmak zorundadır. Bu yapılmadığı takdirde küçük streslerle baş gösteren olay ve durumlar bireyi tükenmişliğin ileriki boyutlarına kadar sürükleyebilir. İç sermaye olarak adlandırdığımız donanımlar sağduyulu bir insanın karakteristik özellikleri üzerinden de yorumlanabilir. Tez çalışmamızda bu materyalleri duygusal zekâ başlığı altında toplamış bulunmaktayız. Bireyin stresini ve tükenme durumunu fark edebilmesi, yönetebilmesi daha genel bir ifade ile tüm bu süreçleri kontrol edebilmesi için sadece zekâsına veya duygularına değil ikisine birden ihtiyaç duyduğu tezimizin temelini oluşturmaktadır. Birçok araştırmacının çalışmasına konu edindiği bu kavramların birbirleri ile etkileşim durumları ise bizim tezimize konu olmuştur.Bu tez çalışmasında veri toplama yöntemi olarak anket tekniğinden yararlanılmış, Türkiye'deki üniversitelerde görev yapan akademisyenlerin duygusal zekâ, iş stresi ve tükenmişlik düzeylerini ölçmek amaçlanmıştır. Aynı zamanda bu değişkenlerin birbirleri üzerindeki etkileri de tezimize konu olmuştur. Özellikle duygusal zekânın ve stresin ayrı ayrı tükenmişlik üzerindeki etkileri çalışmanın temelini oluşturmaktadır. Özel ve kamu olmak üzere Türkiye geneli yaklaşık 160.000 akademisyenin evren olarak seçildiği çalışmada farklı bölgelerden, farklı üniversite ve unvanlardan ankete katılım sağlanmıştır.

Burnout is a concept that continues to be worked on in organizational and social structures. The burnout has been seen in individuals at different levels and dimensions which affects the behaviors, behaviors and relationships of individuals. In this study, the concept of burnout and frequently referred to the concept of business stress are discussed and their effects on each other such as enhancing, reducing and stabilizing are examined. In situations where it is not controlled, keeping these concepts in balance, which may have negative effects on the work, family and social life of the individual, is directly related to the type of intelligence that an individual has. The concept of emotional intelligence, which gained importance here, has been to emphasize how the individual's feelings are directed in the light of his mind.People think and feel that they have to work and gain more and more every day with the conditions of the globalizing world. A person who has to work in order to survive is faced with various troubles, stressful events and the problem to be solved. They have to use the internal capital that they have in order to get there from above and efficiently. If this is not done, events and situations that start with small stresses can drag them to the later stages of individual exhaustion. The equipment we call internal capital can also be interpreted through the characteristics of a common man. In our thesis we are collecting these materials under the title of emotional intelligence.To be able to recognize the stress and exhaustion of the individual and to manage it in a more general way can only control both these processes. The interaction of these concepts, which many researchers are working on, is the subject of my thesis.This thesis work has been utilized as a method of data collection in survey techniques and aimed to measure levels of emotional intelligence job stress and burnout of academics working at universities in Turkey. At the same time, the effects of these variables on each other have been the subject of our thesis. Especially the effects of emotional intelligence and stress on burnout constitute the basis of the study. Turkey in general, including about 160,000 public and private research academics from different regions of the universe as the work is selected, titles and those from different universities participated in the survey.