Farklı yüzey şartlandırma işlemleri uygulanmış fiberle güçlendirilmiş kompozit post ve kök kanal dentini arasındaki bağlanma dayanımının itme bağlanma dayanımı testi ile değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Bu çalışmanın amacı farklı yüzey şartlandırma işlemleri uygulanmış fiberle güçlendirilmiş kompozit post ve farklı kök kanal solüsyonlarının lazer aktivasyonu ile beraber kullanımının, post-dentin bağlanma dayanımına olan etkisinin araştırılmasıdır.Yöntem: 200 adet daimi tek köklü premolar diş çalışma için seçildi. Dişler su soğutması altında mine sement sınırından elmas separe ile kesildi. Tüm dişlerde çalışma boyu apikal foramenden 1mm kısa olacak şekilde belirlenip kanal preparasyonu döner NiTi eğe sistemi ile yapıldı. Kanal içi post preparasyonu öncesi yerleştirilecek olan postlar farklı yüzey pürüzlendirme işlemlerine göre; (Al2O3 ile kumlama, hidroflorik asit ile asitleme, Er, Cr:YSGG lazer (1,5 W, 20 Hz, 20 saniye), Nd:YAG lazer (100 mj, 1W, 20 sn) ve işlem yapılmamış yüzey olmak üzere 5 gruba ayrıldı. Yüzey işlemleri tamamlanmış ve gruplara ayrılmış fiber postlar; kanal içi post preparasyonu sonrasında kullanılacak kanal içi irrigasyon çeşidine göre; %2'lik NaOCl, %17'lik EDTA ve %17'lik EDTA+LAI aktivasyonu (25 mJ, 20 Hz 0,50 W) (320-mm radial firing tip RFT3, 5mL, 60 sn) olmak üzere 3 gruba ayrıldı. Kanal post boşluğu açılan dişler içerisine lentilo ile rezin siman gönderildi ve hazırlanmış fiber postlar kanal içerisine parmak basıncı ile yerleştirildi. Üretici firmanın talimatlarına göre siman polimerize edildi. Örnekler itme dayanımı testi öncesi 5-55 oC de 5000 siklus termal döngüye tabi tutuldu. Örneklerden, üniversal kesme cihazında ve su soğutması altında elmas disk kullanılarak her bir kökün koronal, orta ve apikal 1/3'lük kısımlarından 1 mm kalınlığında 3 adet horizontal kesit elde edildi. İtme bağlanma dayanımı testi için, universal test cihazında apiko-koronal yönde, 1 mm çapında paslanmaz çelik silindirik uç kullanılarak kanal dolgusunun dentine bağlantısında başarısızlık oluşana kadar 1 mm/dk. hızla kuvvet uygulandı. Bu kuvvet Newton olarak kaydedildi ve bağlanma dayanımını değerleri megapaskala (MPa) dönüştürüldü. Kırılma tiplerine stereomikroskopta ×32 büyütmede bakıldı ve kök kanal dentininden koronal orta ve apikal olmak üzere üç bölgeden, farklı yüzey işlemleri uygulanmış fiber post yüzeylerinden rastgele örnekler seçilerek Tarama Elektron Mikroskobu (SEM) analizleri yapıldı. Elde edilen değerlerin istatistiksel analizi ANOVA, TUKEY, Tamhane T2, welch testi, F testleri ile yapıldı.Bulgular: İtme bağlanma dayanımı değerleri sonuçlarına göre en yüksek bağlanma dayanımı değerleri diş EDTA (apikal)-fiber post Er,Cr:YSGG lazer grubunda (9,53 ± 2,75) MPa, en düşük bağlanma dayanımı değeri ise diş NaOCl (orta) - fiber post kumlama grubunda (3,99 ± 0,78) MPa görülmüştür. Lazer irrigasyon gruplarında kökün bütün bölgelerinde dentin tübül ağızlarının tamamen açıldığı gözlendi. Fiber post yüzey işlemlerinden Er,Cr, YSGG lazer gruplarında pürüzlü alanlar SEM görüntülerinde izlendi. Pürüzlü alanların varlığı ile oluşan mikroretantif alanlar itme bağlanma dayanımı değerlerinin yüksek olmasını sağlamıştır.Sonuç: Çalışmamızın sonuçlarına göre fiber post yüzey işlemlerinin kanal içi farklı irrigasyon teknikleri ile beraber kullanılmasının; fiber post – rezin siman - kök dentini aralarındaki bağlanma dayanımını iyileştirdiği görülmüştür.

Objective: The aim of this study is to investigate the effect of the different surface treatment of fiber reinforced composite post and different root canal solutions with laser activation on root dentin to post-dentin bond strength.Method: For the study, 200 pieces permanent single rooted premolar teeth were selected. The teeth were cut from the enamel- cementum border with a high-speed saw. In all teeth, the length of the work was determined as 1 mm shorter than the apical foramen and the root canal preparation was done with rotary system. Before the post preparation all fiber posts divided to 5 groups according to different surface conditioning procedures (sand blasting with Al2O3, etching with hydrofluoric acid, Er; Cr; YSGG laser (1,5 W, 20 Hz, 20 seconds), Nd:YAG laser (100 mj, 1W, 20 seconds), untreated surface). Then the fiber posts which the surface treatments were finished divided into 3 groups (%2 NaOHCl, %17 EDTA, %17'lik EDTA+LAI (25 mJ, 20 Hz 0,50 W) (320-mm radial firing tip RFT3, 5mL, 60 seconds)) according to root canal irrigation procedures. Resin cement was sent to root canal by rotary instrument then fiber posts were placed into root canal by finger pressure. The cement was polymerized according to the manufacturer's instructions. Samples were subjected to 5000 cycles of thermal cycling at 5-55 oC prior to push-out strength testing. Three horizontal sections of 1 mm thickness were obtained from the coronal, middle and apical 1/3 of each root by using a diamond disc under the cutting device and water cooling. For push - out strength test with universal test machine, 1 mm / min in apico - coronal direction, 1 mm diameter stainless steel cylindrical tip was used to force to the connection until failure occurred between dentin and resin. This force was recorded in Newton and the bond strength values were converted to megapascal (MPa). Fracture types were examined at × 32 magnification in stereomicroscope and Scanning Electron Microscopy (SEM) analyzes were performed by selecting random samples from coronal, middle and apical to the root canal surface treatments. Statistical analysis of surface treatments was performed by using ANOVA (one way), TUKEY, Tamhane T2, welch test, F testsResults: The highest bond strength values were determined as root canal EDTA (apical) -fiber post Er, Cr: YSGG laser group (9,53 ± 2,75) MPa, and the lowest bond strength value was root canal NaOCl (middle)-fiber post sand blasting group (3.99 ± 0.78) MPa. In the laser irradiation groups, dentin tubule mouths were completely opened in all parts of the tooth. Rough areas in Er, Cr, YSGG laser groups in fiber post surface treatments were observed on SEM images. Micro retantive areas formed by the presence of rough areas have provided high bond strength values.Conclusions: According to the results of the study, the use of fiber post surface treatments with different root canal irrigation techniques; can improve the bond strength between fiber post - resin cement – root canal dentin.