المحاولات في تعليم الحديث بمدارس فندق في منطقة فطاني جنوب تايلاند

Abstract

Bu araştırma, Tayland'ın güneyindeki Patani bölgesinde bulunan Pondok medreselerinin hadis ve hadis ilimleri ile ilgili eğitim faaliyetlerini ele almaktadır. Araştırmamızın çerçevesi bakımından ihtiyaç hissedilen her hususta gerekli bilgileri vermekle betimsel analiz yoluyla açıklamalara yer vermeye çalışılmıştır. Böylece konu ile ilgili kaynaklardan elde edilen bilgiler tahlil süzgecinden geçirilerek neticelere ulaşılmıştır. Dolayısıyla bu araştırmada yer verilen açıklamalarımız aşağıdaki mihverler etrafında oluşturulmuştur:Çalışmamızda öncelikle Tayland'ın güneyindeki Patani bölgesinin tarihine bir nebze değinilmiş olup İslamiyet'in oradaki varlığı ve yayılışı ile ilgili bilgilere yer verilmiştir. Bölge halkı İslami kabul ettikten sonra inanç ve yaşam tarzlarını İslam'a göre tanzim ederek bu yeni dini içten benimsemiş ve daha da ileri bir duruma geçerek tarihte bir İslam devleti oluşturabilmiştir. Bu devlet daha sonra Tayland'ın işgaline uğrayarak Tayland'a ilhak edilen bir bölge konumuna gerilediği bilgisi verilmiştir. Bu tarihî merhalelerle ilgili gelişmelere karşın eşzamanlı olarak bölgedeki İslamî ilimlerle ilgili yapılan faaliyetlerin, çoğunluğu Müslüman olan Patani'deki yerli halk için daha sonra dinî bir merci teşkil edecek olan ve Pondok medreseleri olarak isimlendirilen dinî kurumlara nasıl dönüştürüldükleri incelenmiştir.İkinci bölümde Pondok medreselerinin kuruluş tarihi, dönüşümleri ve Patani toplumundaki yeri açısından incelendikten sonra eğtim sistemleri, müfredatları, müfredatlarının uygulanması ve Patani toplumundaki dinî ve ilmî rollerine tesir eden neticeleri değerlendirilmektedir.Patanili âlimlerin hadis ve hadis bilimleri ile ilgili çalışmaları açısından sarfettikleri çabalar ve âlimlerin sözkonusu Pondok medreseleri ile ilişkileri değerlendirilerek bu kurumdaki hadis eğitim faaliyetleri incelenmektedir. Bu çerçevede Pondok medreselerinde hadis eğitiminin konumu, müfredatı, okutulmak için seçilen hadis kitaplarının olumlu ve olumsuz yönleri ile birlikte eleştirel değerlendirilmektedir.Son olarak Şeyh Wan Yusuf b. Wan Mustafa el-Bendarî örneğinde medrese hocalarının telif ettikleri eserlerin bakımından hadis alanınadaki katkıları incelenmektedir. Bu kitaplardan Pelajaran Hadis adlı eserinin telifteki metodolojisi üzerinde durulmuş, kitapta yer alan hadislerin aslî kaynakları hadis külliyatından tespit edilerek tahrici ve eksik olarak verilen hadisin tashihi yapılmaktadır. Bununla birlikte metne uygun bulunan başlıklardan hareketle tebvib yapılarak sözkonusu metindeki İmam Nevevî'nin bilimsel etkilerine dikkatleri çekmektedir.

يحتوي هذا البحث بالدراسة عن المحاولات في تعليم الحديث وعلومه بمدارس فندق في منطقة فطاني جنوب التايلاند ، والمنهج الذي أعتمد عليه في كتابة هذا البحث هو المنهج الوصفي التحليلي ، حيث قمت بوصف كل النقاط التي تحتاج إلى دراسة، ثم دراستها وتحليلها واستقي المعلومات من المصادر والمراجع التي لها صلة بالموضوع حتى يتم استخراج النتائج منها . ويتناول هذا البحث بدراسة توضيحية حول أربع محاور كالتالي : أولاً : تتناول الدراسة حول نبذة تاريخية عن منطقة فطاني بجنوب تايلاند وتاريخ ظهورالإسلام وانتشاره فيها ، وكذلك تباين آثارها وأدلتها التاريخية التي حدثت في المنطقة منذ ظهور الإسلام فيها وإقامة الدولة الإسلامية المستقلة حتى يحتلها الاستعمار التايلاندي عليها وصارت جزءاً من تايلاند ، ومن ثم يتزامن تلك المراحل التاريخية تطورات في العلوم الإسلامية في المنطقة مع ظهور المؤسسات الدينية المسمى بمدارس فندق التي صارت بعد ذلك كمرجع ديني لشعب فطاني التي معظمها مسلم.ثانياً : تتناول الدراسة تحليلية حول مدارس فندق بجانب تاريخ نشأتها وتطوراتها ومكانتها في مجتمع فطاني ، ثم نظام تعليم فيها ومناهجها وكيفية تعاملها مع مناهجها والنتائج التي تؤثر دورها الديني والعلمي في مجتمع فطاني . ثالثاً : أبين بدراسة جهود علماء الفطاني في طلب الحديث وعلومه وعلاقتهم بمدارس فندق ومحاولاتهم في تعليم الحديث فيها ، وأتناول فيها مكانة الحديث فيها ومنهج تدريسها وكتب الحديث المختارة في الدراسة وملاحظات حول التعليم الحديث فيها من جهة الإيجابية والسلبية .رابعاً : اخترت الدراسة عن شخصية الشيخ وان يوسف بن وان مصطفى البنداري و إسهاماته في مجال الحديث خلال مؤلفاته .وخاصة كتابه ` فلاجران حديث ` من حيث منهجه في التأليف وتخريج الأحاديث الواردة فيه بذكر مصادرها الأصلية من الكتب الحديثية وتصحيح بعض الأحاديث فيه وتبويبه على الأبواب المناسبة وذكر الملاحظات حول هذا الكتاب وتأثره بالإمام النووي في ذلك .