Sistemik tedavi uygulanan kanserli hastalarda telefonla yapılan semptom triyaj protokolünün semptom yönetimine, yaşam kalitesine ve öz-bakım gücüne etkisi

Abstract

Amaç: Bu araştırma sistemik tedavi uygulanan kanserli hastalarda telefonla yapılansemptom triyaj protokolünün semptom yönetimine, yaşam kalitesine ve öz-bakımgücüne etkisinin incelenmesi amacıyla yapılmıştır.Yöntem: Randomize kontrollü deneysel nitelikteki bu araştırma Akdeniz ÜniversitesiHastanesi Tıbbi Onkoloji Polikliniği ve Gündüz Kemoterapi Ünitesi'ne ayaktan tedaviiçin başvuran, örnekleme dahil edilme kriterlerine uyan 33 girişim, 32 kontrol grubuolmak üzere toplam 65 kanserli hasta ile Ağustos 2018-Temmuz 2019 tarihleri arasındagerçekleştirilmiştir. Verilerin toplanmasında Kişisel Bilgi Formu, Kemoterapi SemptomDeğerlendirme Ölçeği, FACT-G Yaşam Kalitesi Ölçeği ve Öz-Bakım Gücü Ölçeğikullanılmıştır. Girişim grubundaki hastalara 2., 3. ve 4. kür kemoterapi tedavisisüresince telefonla semptom triyaj protokolü uygulanmıştır. Ön test verileri ikinci kürkemoterapi tedavisi uygulanırken ve son test verileri 3. ayda toplanmıştır. Verilerinistatistiksel analizleri SPSS 23.0 paket programında yapılmıştır.Bulgular: Girişim grubundaki hastaların kontrol grubuna oranla iştahta değişimsemptomunun şiddetinin ve karamsar, üzüntülü hissetme semptomunun rahatsızlıkderecesinin azaldığı (p<0.05); yaşam kalitesi ve öz-bakım gücü puan ortalamalarıınınarttığı bulunmuştur (p<0.05). Kemoterapi ilişkili semptom sıklığı, şiddeti ve rahatsızlıkderecesi azaldıkça yaşam kalitesi ve öz-bakım gücünün arttığı saptanmıştır.Sonuç: Araştırma sonuçlarına göre sistemik tedavi uygulanan kanserli hastalardatelefonla yapılan semptom triyaj protokolünün semptom yönetimini, yaşam kalitesini veöz-bakım gücünü artırdığı; semptom kontrolü arttıkça yaşam kalitesi ve öz-bakımgücünün de arttığı bulunmuştur. Sistemik tedavi uygulanan kanserli hastalarda telefonlasemptom triyaj protokolünün kullanılması ve bu uygulamaların yaygınlaştırılmasıönerilmektedir.Anahtar Kelimeler: Kanserli hastalar, öz-bakım gücü, semptom triyaj protokolü,semptom yönetimi, yaşam kalitesi

Objective: This study was conducted to investigate the effect of telephone symptomtriage protocols on symptom management, quality of life and self-care agency in patientswith cancer who applied systemic treatment.Method: This randomized controlled experimental study was conducted betweenAugust 2018 and July 2019, with 33 intervention and 32 control groups who met theinclusion criteria, a total of 65 patients who applied to outpatient clinics of AkdenizUniversity Hospital Medical Oncology Clinic and Daily Chemotherapy Unit. PersonalInformation Form, Chemotherapy Symptom Assessment Scale, FACT-G (Version 4)Quality of Life Scale and Self-Care Agency Scale were used to collect the data.Symptom triage protocol was applied to the patients in the intervention group during the2nd, 3rd and 4th cycle chemotherapy treatment. Preliminary test data were collectedduring the second cycle chemotherapy treatment and posttest data was collected at thethird month. Statistical analysis of the data was performed using SPSS 23.0 packageprogram.Results: It was observed in the intervention group patients according to the controlgroup, decreased the severity of symptom of appetite change and degree of discomfortfrom symptom of feeling anxious, worried (p<0.05); mean scores of quality of life andself-care agency increased after the aplication (p<0.05). Quality of life and self-careagency increased as the frequency, severity and degree of discomfort associated withchemotherapy decreased.Conclusion: According to the results, it was found that telephone symptom triageprotocol increased symptom management, quality of life and self-care agency in patientswith cancer who applied systemic treatment; as the symptom control increased, qualityof life and self-care agency increased. It is recommended to use the symptom triageprotocol and to extend these applications in patients with systemic treatment cancer.Key words: Patients with cancer, self-care agency, symptom triage protocol, symptommanagement, quality of life