Televizyon programlarında toplumsal cinsiyet bağlamında kadının temsil sorunu ve gündem belirlemedeki etkisi

Abstract

Kitle iletişim araçlarının ve özellikle de en yaygın olan televizyonun, kadın ve erkek tüm bireylerin sosyal yaşamlarında önemli bir yere sahip olduğunu söylemek mümkündür. Televizyon, kişilerin düşünce ve davranışlarını etkilemesi yönünden de oldukça önemlidir. Toplumsal cinsiyeti ve toplumsal cinsiyet ideolojisini eril düzenin çıkarları doğrultusunda üreten ataerkil sistemin bilincine varılması önemi yönünden, televizyon programlarında kadının nasıl temsil edildiği önem kazanmaktadır. Kadının temsil sorununun televizyonla birlikte bu kadar çok ele alınması sebebi ataerkil yapının, yazılı yazısız normlara göre yetiştirilen kadın ve erkeklerin, kendileri için öngörülmüş rol ve statülerin en fazla televizyon aracılığıyla iletilmesidir. Bu bağlamda çalışmada kitle iletişim araçları içerisinde en etkili olan televizyonda ve prime time olarak tabir edilen toplum tarafından en çok rağbet gösterilen akşam saatlerinde kadının temsil sorunu ele alınmıştır. Çalışmada, kitle iletişim araçları, akademisyenler tarafından üretilen ve geliştirilen kitle iletişim modelleri, televizyonun dünyadaki ve Türkiye'deki tarihsel serüveni, çeşitli araştırmacıların ortaya koyduğu televizyon teorileri ve oluşturduğu işlevler ile program türleri ele alınmış, toplumsal cinsiyet bağlamında kadının medyada temsili ve etik sorunları ile feminist medya çalışmalarının bu sorunların gündeme getirilmesinde ve dönüştürülmesinde olan etkisi irdelenmiştir. Ayrıca medyada, televizyonda prime time tartışma programlarında kadının temsil sorunu bağlamında kadınların toplumsal rolleri ve toplum içerisindeki yerleri tartışılmıştır. Araştırma metodu olarak ise, `bir konuyla ilgili en gerçekçi bilgiler o işi icra edenlerden alınabilmektedir` düşüncesi doğrultusunda (alfabetik sırayla) Ahu Özyurt, Hande Fırat, Pelin Çift ve Şebnem Bursalı ile derinlemesine görüşmeler gerçekleştirilmiştir.

It is possible to say that mass media and especially television, which is the most widely used form of it, have an important place in the social life of individuals. Television is also very important in terms of affecting peoples' thoughts and behaviors. How the woman is represented in television programs becomes crucial in terms of raising awareness of the community about how the ideas of gender and gender ideology are shaped according to the interests of the masculine order by the patriarchal system. The reason why the representation problem of women is being that much addressed is that the patriarchal structure and both women and men who were raised to conform to the written and unwritten norms have been able to reflect the roles and position provided for them, through television. In this context, this study covers the representation problem of women on the television -the most efficient form of mass media- in the prime time. In this study, mass media, mass communication models produced and developed by academics, historical adventure of the television in Turkey and all over the world, television theories put forward and functions provided by the various researchers and types of programs are covered in detail. In addition, representation of women in the media and ethical issues within the context of gender, and the effects of feminist media studies on raising and reforming these topics are addressed. Besides, the social roles of women and their place in the society in the context of women's representation problem were discussed on prime-time discussion programs. As a research method, in-depth interviews were held with Ahu Özyurt, Hande Fırat, Pelin Çift and Şebnem Bursalı (in alphabetical order) in line with the idea that `the most realistic information about a subject can be obtained from those who perform that work`.