Sosyal değişim sürecinde konut planları farklılaşması-Konya örneği

Abstract

Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, AEKA3A-Şubat-1986,~ insanla birlikte varolan barınma (konut) sorunu, Ülkemizde de güncelliğini sürdürmektedir. Devam eden çözüm arayışları sorunun, zaman içinde sadece nicelik olarak değil, nitelik olarak da değiştiğini göstermiştir. Kültürel yapı ile mekansal yapı değişim hızının farklılığından doğan `gecikme` ise, konut kullanımında irrasyonel davranışları ortaya çıkarmıştır. `Sosyal Değişim Sürecinde Konut Planlara Farklılaşması-Konya örneği` konulu bu çalışmada; sosyal yapı değişimi ile, konut plan şemalarının değişimi arasındaki etkileşim araştırılarak, sosyal yapı-mekan uyumunun sağlanabilme yolları ve yararlarının tesbiti amaçlanmıştır. Altı bölümden oluşan tezin birinci bölümünde; problem tesbit edilerek, çözümün hangi çerçevede aranacağı ortaya konmuştur. Sosyal yapı-konut ilişkisinin kavramsal olarak incelendiği i- kinci bölümde; kültürel yapıdaki değişimlerin mekan kullanımındaki etkileri tartışılmıştır. Üçüncü bölümde; toplumumuzun (Orta Asya'dan günümüze) geçirdiği sosyal değişimin, konut plan oluşumuyla etkileşimi araştırılmış¬ tır. IIIDördüncü bölümde; çalışmamıza örnek oluşturan Konya'nın sosyal ve mekansal değişimi incelenmiştir. Günümüz Konya'sında farklı sosyal yapıya sahip ailelerin konut kullanım şekillerini belirlemek için 300 aileye anket uygulanmıştır. Anket verileri ışığında bir `örnek sokak` tespit edilerek, ölçme tekniği ile daha somut tesbitler yapılmıştır. Kaynaklar ve yapılan araştırmalar (anket + ölçme) sonunda varılan yargılar çalışmanın beşinci bölümünde yer almıştır. Altıncı bölümde ise, konutlarda mekan organizasyonu probleminin çözümüne yardımcı olacak-öneriler getirilerek, çalışma tamamlanmıştır. IV

`The changes of the types of house-plans in accordance with the social changes, Konya being the sample`. Dwelling problem is as old as human-being. That keeps its va lidity to day in our country. Today research on solving the housing problem is continued. The modifications by time in solutions are not only in the quality but are in the quantity too. Irrational performance has been brought to light, because of modification speed, different between cultural structure and space organization. The studies has a subject so called `The changes of the types of house-plans in accordance with social changes`. This research contains the modification of the social establishment and its effect on the diagram of residence plan. Meanwhile, the aim is to check-up the location between social structure and architectural space. Thesis is composed of six chapters. Chapter 1 : Check-up the problem. Look for zone, which contains capacity of remedy. Chapter 2 : Conception of relation between social structure and dwelling is studied. There is argument about influence of modification of cultural structure upon usage of space in this part. VChapter 3 : There are many social changes in Turkish society due to imi gr at ion from Asia to Asia minor during the history. Obvi ously that formation is under the effect of this event. Chapter 4 : Konya has been taken as an sample for stduy on changes social and space. This part contains 300 surveys amongst families in Konya. The goal of survey is to find out peculiarities (characteristics). And to check-up represantative model street to appraisement, the survey on this model and to find out a measurement technique for concrete results. Chapter 5 : The result decision of research on referance, surveys and measurements has been given place in this part. Chapter 6 : The study has been completed and subsequently, suggestions have been introduced for the organisation of houses- plans. VI