Basamaklı dolusavaklarda akım ve enerjisinin sönümlenmesi

Abstract

BASAMAKLI DOLUSAVAKLARDA AKIM VE ENERJİSİNİN SÖNÜMLENMESİ (Yüksek Lisans Tezi) İhsan KAŞ GAZI ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ Temmuz 1998 ÖZET Basamaklı dolusavaklar akımın enerjisinin büyük bir bölümünün dolusavak boyunca sönümlenmesi amacı ile kullanılmaktadır. Basamaklar; dolusavak boyunca çok büyük oranda enerjiyi sönümler ve mansapta ihtiyaç duyulan enerji kırıcı yapıların boyutlarım ve maliyetlerim önemli derecede azaltır. Klasik dolusavaklar ile kıyaslandığında, basamaklı dolusavaklarda, toplam enerjinin ortalama %70-%80'ninin sönümlenebileceği (kırılabileceği) ve kalan enerjinin sönümlenmesi için mansapta küçük bir yapıya ihtiyaç olacağı ortaya çıkmaktadır. İnşaat malzemeleri ve inşa tekniğindeki gelişmeler ile son yıllarda daha çok uygulama alam bulan basamak tipli dolusavaklarda, toplam enerjinin sönümlenen miktarlarım ve akımın hidrolik karakteristiklerini belirlemek bu çalışmanın esas amacıdır. Bu çalışmada, boşaltım kanalı taban eğim açısının ve basamak geometrisinin akım karakteristiklerine etkisi araştırılmış olup kanal taban eğim açısı ve basamak geometrisi arasındaki optimum ilişki deneysel olarak bulunmuştur. Bilim Kodu : 6240201 Anahtar Kelimeler : Basamaklı dolusavaklar, enerji kaybı, hidrolik sıçrama uzunluğu Sayfa Adedi : 97 Tez Yöneticisi : Doç. Dr. Nevzat YILDIRIM

FLOW AND ENERGY DISSIPATION OF STEPPED CHUTE SPDLLWAY (M. Sc. Thesis) İhsan KAŞ GAZİ UNIVERSITY INSTITUTE OF SCIENCE AND TECHNOLOGY JULY 1998 ABSTRACT Stepped chute spillways are used for dissipating most of the energy along the discharge channel. Steps dissipate most of the energy along the discharge channel. Thus, the cost and dimensions of the energy dissipating basin in the downstream are reduced considerably. In comparision to common spillways (flat spillway), a stepped chute spillway dissipates about 70-80 % of the total energy along the discharge channel. The remaining energy of the flow is dissipated in a small energy dissipating basin constructed at the downstream end of the spillway. The aim of this study is to determine, i ) the amount of the energy dissipation and, ii) hydraulic characteristics of the flow in a stepped chute spillway which is widely used due to the new developments in construction techniques and material. In this study, effects of the bottom slope of the channel and geometry of steps on the flow characteristics are experimentally investigated and an optimum relation between them is determined. Science code : 6240201 Key words : Stepped chute spillways, energy loss, length of hydraulic jump Page : 97 Adviser : Assoc. Prof. Dr. Nevzat YILDIRIM