İç Anadolu Bölgesi`nde yayılış gösteren cousinia cass. (asteraceae) türlerinin taksonomisi morfolojisi ve ekolojisi

Abstract

İÇ ANADOLU'DA YAYILIŞ GÖSTEREN COUSINIA CASS. {ASTERACEAE) TÜRLERİNİN TAKSONOMİSİ MORFOLOJİSİ VE EKOLOJİSİ (Doktora Tezi) Ahmet İLCİM GAZİ ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ Şubat 1999 ÖZET İç Anadolu bölgesinde yayılış gösteren Cousinia Cass. (Asteraceae) cinsine ait 13 endemik türün morfolojik, anatomik, ekolojik ve problemli türlerinin palinolojik özellikleri ile sistematik durumları incelenmiştir. İncelenen türler; C. birandiana Hub. -Mor., C. caesarea Boiss. & Bal., C. cirsioides Boiss. & Bal., C. decolorans Freyn & Sint., C. eleonorae Hub.- Mor., C. ermenekensis Hub.- Mor., C. halysensis Hub.- Mor., C. iconica Hub.- Mor., C. sivasica Hub.- Mor., C. stapfiana Freyn & Sint., C. davisiana Hub.- Mor., C. humilis Boiss. Bu türlerin tamamı endemik ve Iran-Turan elementidir. Morfolojik özellikleri bakımından ele alınan türlerin populasyonları arasında çiçek sayısı, fillari sayısı, kapitulum eni, yaprakların dekurrentlik özelliklerinde farklılıklar belirlenmiştir. Bazı özellikler ise ilk kez belirlenmiştir. Florada C. halysensis türünün Kırşehir'de yayılış gösteren populasyonunun ayrı yeni bir türe ait olduğu sonucuna varılmıştır (C. kirsehirense).II Anatomik çalışmalar sonucunda iki tür hariç türlerin anatomik yapıları arasında önemli farklar bulunamamıştır. Ekolojik çalışmalarda türün yayılış gösterdiği alanlardan alınan toprak örneklerinde toprak bünyesi, kireç miktarı, su tutma kapasitesi, pH, tuz miktarı gibi özellikler araştırılmıştır. Çalşmanın sonunda, türlerin önemli karekterlerinin literatür verileriyle karşılaştırması yapılmıştır. Palinolojik çalışmalarda problemli görülen C. birandiana, C. caeserae, C. halysensis ve C. stapfiana türlerinin palinolojik özelikleri incelenmiştir. Bilim Kodu :Biyoloji Eğitimi Anahtar Kelimeler: Cousinia, morfoloji, Anatomi, Ekoloji, Palinoloji, Biyosistematik Sayfa adedi: 228 Tez Yöneticisi: Prof. Dr. Mecit VURAL Tez Yöneticisi: Prof. Dr. Mustafa AYDOĞDU

Ill TAXONOMY MORPHOLOGY and ECOLOGY OF COUSINIA CASS. (ASTERACEAE) SPECIES FOUND in CENTRAL ANATOLIA REGION (Ph Thesis) Ahmet İLÇİM GAZI UNIVERSITY INSTITUTE OF SCIENCE AND TECHNOLOGY February 1999 ABSTRACT Aim of this research was to study the morphological, anatomical and ecological and palinological characters of some species. In this study 13 endemic Cousinia Cass, species were investigated. The species are, C. birandiana Hub. -Mor., C. caesarea Boiss.& Bal., C. cirsioides Boiss. & Bal., C. decolorans Freyn & Sint., C. eleonorae Hub.- Mor., C. ermenekensis Hub.- Mor., C. halysensis Hub.- Mor., C. iconica Hub.- Mor., C. sivasica Hub.- Mor., C. stapfiana Freyn & Sint., C. davisiana Hub.- Mor., C. humilis Boiss. All the species are endemic to Turkey and belong to Iran-Turan region. A large number of morphological characters were investigated, these are: length of flowers, number of flowers and phyllaries, size of capitulum, lenght of decurrency on the main stem. As a result of this study populations of C. halysensis in Kırşehir were accepted as a new different species of Cousinia (C. kirsehirense). Except two species (C. decolorans and C. davisiana) anatomically, there is no important differences among the other Cousinia species.IV Some analysis such as pH, texture, salt, CaC03, water holding capacity were made in soils taken representative habitats of Cousin'ta species. Palinological characters of some species such as C. birandiana, C. caeserea, C. halysensis and C. stapfiana were investigated. All important results of studies were compared with the other interested researches. Science Code: Department of Biology Key Words: Flora of Turkey, Cousinia Morphology, Anatomy, Ecotogy Page number: 225 Advisers: Prof. Dr. Mecit VURAL and Prof. Dr. Mustafa AYDO?DU