Doğrusal olmayan zaman dizilerinde ARCH ve GARCH modelleri ve uygulaması

Abstract

DOĞRUSAL OLMAYAN ZAMAN DİZİLERİNDE ARCH VE GARCH MODELLERİ VE UYGULAMASI (Yüksek Lisans Tezi) SABRİ SERKAN KIZILSU GAZİ ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ Haziran 2000 ÖZET Bu çalışma, Engle (1982) tarafından geliştirilen otoregressif koşullu değişen varyanslılık (ARCH) ve genelleştirilmiş şekli (GARCH) ile onların türevlerinden oluşan modellerin uygulamasını içermektedir. İncelemede öncelikle durağan doğrusal zaman dizileri modelleri ve doğrusal olmayan modellemenin teorik yapısı verildikten sonra uygulamaya geçilmiştir. Uygulama bölümünde, değişik eğilim yapısı gösteren zaman dizüerinin modellemesi yapılmıştır. Bu diziler, yıllık GSMH büyüme hızı, aylık tüketici fiyat artışları, aylık dönem sonu ÎMKB-100 bileşik endeksi (TL bazında) sayılan, aylık dönem sonu TCMB Amerikan Dolan döviz alış kuru, İşbankası hisse senedi değerleri ve Esbank günlük repo oranlandır. Bilim Kodu : 406 02 01 Anahtar Kelimeler: ARCH (otoregressif koşullu değişen varyanslılık) modeli, GARCH (geneUeştirilmiş otoregressif koşullu değişen11 varyanslilik) modeli ve türevleri, durağan doğrusal zaman dizileri, LM test istatistiği. Sayfa Adedi : 55 Tez Yöneticisi : Doç. Dr. Reşat KASAP T.C YÜKSEKÖĞRETİM KURULU DOKÜMANTASYON MERKÖÎ

Ill ARCH AND GARCH MODELS AND THEIR APPLICATIONS IN NON-LINEAR TIME SERIES (M.Sc.Thesis) Sabrı Serkan KIZILSU GAZI UNIVERSITY INSTITUTE OF SCIENCE AND TECHNOLOGY June 2000 ABSTRACT This study has contained the application of models which is autoregressive conditional heteroscedasticity (ARCH) that improvised by Engle (1982), and that form of generalised autoregressive conditional heteroscedasticity (GARCH) and their derivation models. At this research, firstly, theoretical structure of the linear-stationary and non-linear time series models are given and then their applications are introduced. In the application part, the modelling of time series which have different fluctuations has been done. These series are annual growth rates of the gross national product (GNP), rates of monthly consumer price index, monthly values of Istanbul Stock Exchange (ISE) National- 100 index (based on Turkish Lira) for the end of term, monthly values which is the end of term for US Dollar parity Central Bank of Turkey, monthly values of Isbank share price and overnight interest rate of Esbank.IV Science Code Key words Pages Supervisor : 406 02 01 : ARCH (Autoregressive Conditional Heteroscedasticity) model, GARCH (Generalised Autoregressive Conditional Heteroscedasticity) model and their derivations, linear and stationary time series, LM test statistic. 55 Assoc. Prof. Dr. Reşat Kasap T.c yükseköğretim kurulu BQlfflMaMASYQH MERKE7İİ