0-1 tamsayılı hedef programlama tabanlı asistan doktor çizelgeleme modeli

Abstract

O -1 TAMSAYILI HEDEF PROGRAMLAMA TABANLI ASİSTAN DOKTOR ÇİZELGELEME MODELİ (Yüksek Lisans Tezi) İlksen VAROL GAZİ ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ Ağustos 2001 ÖZET Bu çalışmada bir hastanenin acil servisindeki asistan doktorların belirli günler ve vardiyalarda çalışması ve görevlendirilmesini sağlayacak bir personel çalışma çizelgeleme modeli oluşturulmaya çalışılmıştır. Modelin çözümü için 0-1 Tamsayılı Hedef Programlama tekniği kullanılmıştır. Hedef Programlama ile Doğrusal Programlama arasındaki en büyük fark, hedef programlama, hedefi doğrudan optimize etmek yerine istenilen hedef ile gerçekleşen sonuç arasındaki sapmayı minimize eder. Bununla birlikte hedefler önem derecesine göre de önceliklendirilebilir. Modelin kısıt koşulları hastanenin kuralları, asistan doktorların istekleri ve diğer faktörler göz önüne alınarak belirlenmiştir. önce karar değişkenleri Xi tanımlanmıştır. Her bir hedef için hedef eşitliği geliştirilip, eşitliğin sağ tarafında amacın hedef değeri ve sol tarafında da sapmalı değişkenler yerini almıştır. Her bir hedefin öncelik düzeyi belirlenmiş, hedefler formüle edilmiş ve hedeflerden sapmaları önceliklerine göre minimize eden başarı fonksiyonu oluşturulmuştur. Oldukça büyük boyutlu olan modelin 140 X değişkeni, 220 sapma değişkeni ile toplam 360 değişken ve 110 kısıt koşul için Lindo 6.0 bilgisayar programı ile bu minimizasyonproblemi çözülerek asistan doktorlar için çalışma saatlerini gösteren bir iş çizelgesi hazırlanmıştır. Bu model ile çalışan insanlar, iş dünyası ve ekonomi için birçok insanın çizelgelenmiş zamanda çalışması veya çalışılan saatlerin çizelgelenmesi konularında ileride yapılabilecek çalışmalara ışık tutulmaya çalışılmıştır. Bilim Kodu İstatistik/Yöneylem Araştırması Anahtar Kelimeler : 0-1Tamsayılı Hedef Programlama, Kısıt koşul, Çizelgeleme, Asistan doktor Sayfa Adedi:88 Tez Yöneticisi: Doç. Dr. Hasan BAL

ASISTANT DOCTOR SCHEDULING MODEL WITH 0 - 1 INTEGER GOAL PROGRAMMING (M.Sc. Thesis) İlksen Varol GAZİ UNIVERSITY INSTITUTE OF SCIENCE AND TECHNOLOGY Ağustos 2001 ABSTRACT In this study, an employee-scheduling model is created that defines their working shift and assignments for assistant doctors in a hospital. To solve this problem 0-1 integer goal programming approach is used. Goal programming is more powerful technique than linear programming, since it can handle multiple objectives as well as a single objective. The major difference between Linear Programming and Goal Programming is that the Goal Programming does not optimize (maximize/minimize) the objective directly, as in the case of Linear Programming. Instead, it attempts to minimize the deviations between the desired goals and the realized results. Also, these goals can be prioritized in a hierarchy of importance. First of all, decision variables is defined, then goal equation is created for every goal. Right side of the equation is the target value of the goal and the left side of the equation is deviation variables are located. Every goal has a priority and achievement function is created according to the priority of deviations from the goals. Huge model with 140 variables, 220 deviation variables, 110 constraints is solved with Undo 6.0 for windows and a workshift scheduling is prepared for assistant doctors. This model gives an idea to the business and economy about shift scheduling and scheduled work hours. Science Code :Statistics /Operational Research Keywords : 0-1 Integer Goal Programming, Countrains, Scheduling, Assistant doctor Number of Page :88 Advisor :Assoc. Prof. Hasan BAL