Sürdürülebilir mimarlık/enerji etkin bina tasarımı bağlamında iç ortam hava kalitesi ve havalandırma

Abstract

SÜRDÜRÜLEBİLİR MİMARLIK / ENERJİ ETKİN BİNA TASARIMI BAĞLAMINDA İÇ ORTAM HAVA KALİTESİ VE HAVALANDIRMA (Yüksek Lisans Tezi) Seniha KAYHAN GAZİ ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ Haziran 2004 ÖZET Geleneksel enerji üretim yöntemleri günümüzde çevre kirliliğinin en önemli nedenlerinden biridir. Çevre kirliliğine global ölçekten başlayarak, tüm yaşamımızın % 70'e yakınını geçirdiğimiz iç ortam çevresine kadar bakılacak olursa; insanların yaşadığı iç ortamlar tüm yaşamları göz önüne alındığında büyük önem taşımaktadır. 2. Dünya Savaşı sonrası sentetik yapı malzemelerinin ve zararlı iç ortam kirleticilerini içeren kimyasalların yoğun olarak kullanılmaya başlaması ve 1973 Enerji Krizi sonrasında bina tasarımında meydana gelen değişiklikler, iç ortam hava kalitesi düşük binalarda yaşamamıza neden olmuştur. Çalışmada iç ortam hava kalitesi kontrol yöntemlerinden en etkilisi olan havalandırma mimari tasarım açısından incelenmiş, havalandırma yöntemlerinden mekanik havalandırma çalışma kapsamı dışında bırakılarak doğal ve karma havalandırma teknikleri binalardaki farklı uygulama örnekleri ile birlikte analiz edilmiştir. Geleceğin binaları az enerji tüketen ve az kirleten olmalıdır. Bu amaç doğrultusunda sürdürülebilir tasarım ilkeleri ve iç ortam hava kalitesi bir arada düşünülmeli ve binaların tasarım aşamasından, yararlı ömürlerinin bitmesine kadar olan süreçte alınacak tüm kararlar bu perspektifte değerlendirilmelidir. Geleceğin binaları az enerji tüketen ve az kirleten olmalıdır. Bu amaç doğrultusunda sürdürülebilir tasarım ilkeleri ve iç ortam hava kalitesi bir arada düşünülmelive binaların tasarım aşamasından, yararlı ömürlerinin bitmesine kadar olan süreçte alınacak tüm kararlar bu perspektifte değerlendirilmelidir. Bilim Kodu : 803 Anahtar Sözcükler : Sürdürülebilirlik, Sürdürülebilir Mimarlık, Enerji Etkin Bina Tasarımı, İç Ortam Hava Kalitesi, Havalandırma Sayfa Adedi : 191 Tez Yöneticisi : Prof. Dr. Gönül UTKUTUĞ

m INDOOR AIR QUALITY AND VENTILATION IN CONTEXT OF SUSTAINABLE ARCHITECTURE AND ENERGY EFFICIENT BUILDING DESIGN (M. Sc. Thesis) Seniha KAYHAN GAZİ UNIVERSITY INSTITUTE OF SCIENCE AND TECHNOLOGY June 2004 ABSTRACT Today, one of the most important reasons of the environmental pollution is the traditional methods of energy production. If we have a look to the environmental pollution from the global point of view to the indoor environment, where the occupants spend 70% of their life, the indoor environment has got an enormous importance. Especially after the 2nd World War, the intensive usage of the synthetic construction materials and chemicals, which contains harmful indoor pollutants and the changes in building design approaches after the Energy Crisis in 1973, made occupants to live in low indoor air quality buildings. In this study, ventilation, which is the most effective method in the indoor air quality control, is examined according to the architectural design. Whereas the mechanical ventilation is not in the scope of this study, the natural and the mix-mode ventilation techniques/methods are analysed with their application types in buildings. The buildings of the future should be less energy consuming and less polluting. According to this objective, sustainable design principles and the indoor air quality should be considered together and all the decisions for buildings should be evaluated through thisIV perspective in the whole process from early design stages to the end of the effective lifetime of buildings. Science Code : 803 Key Words : Sustainability, Sustainable Architecture, Energy Efficient Building Design, Indoor Air Quality, Ventilation Page Number: 191 Adviser : Prof. Dr. Gönül UTKUTU?