Bucak (Burdur) güneybatısı otokton tersiyer birimlerinin organik petrografi ve organik fasiyes özellikleri

Abstract

ÖZET BUCAK (BURDUR) GÜNEYBATISI OTOKTON TERSİYER BİRİMLERİNİN ORGANİK PETROGRAFİ VE ORGANİK FASİYES ÖZELLİKLERİ Ferhat ACAR Yüksek Lisans Tezi, Jeoloji Mühendisliği Anabilim Dalı Danışman: Prof. Dr. Orhan ÖZÇELİK Ocak 2005, 153 Sayfa Bu çalışma Bucak (Burdur) güneybatısı yöresindeki otokton Tersiyer birimlerin (Söbütepe, Karabayır ve Karakuştepe Formasyonları) organik petrografi ve organik fasiyes özellilerinin açığa çıkarılması amacıyla yapılmıştır. İnceleme alanında otokton ve allokton birimler bulunmaktadır. Otokton birimler Jura-Kretase yaşlı Beydağlan Formasyonu, Senomaniyen yaşlı Çiğdemtepe Formasyonu, Üst Paleosen-Alt Eosen yaşlı Söbütepe Formasyonu, Akitaniyen yaşlı Karabayır Formasyonu ve Burdigaliyen yaşlı Karakuştepe Formasyonu' dur. Allokton birimleri ise Likya Naplan ve Yeşilbarak Napı oluşturmaktadır. Söbütepe Formasyonu'na ait örneklerin toplam organik karbon miktarı % 0.1 dir. Keroj enleri Tip III organik madde türü olup amorf organik madde egemendir. Vitrinit yansıma değeri (0.47) ve Tmax (ortalama 427 °C) değerine göre birim olgunlaşmamış olup, diyajenez evresindedir. Formasyon C-CD organik fasiy esinde çökelmiştir. Düşük TOC değeri ve diğer verilerin değerlendirilmesi sonucunda birimin petrol türetme yeteneğinin olmadığı belirlenmiştir. Karabayır Formasyonu'nun ortalama TOC değeri % 0.1 1, egemen organik madde Tip II-III keroj en olup amorf organik maddeler egemendir. Tmax değeri ortalama 432 °C,vitrinit yansıma değeri 0.57 dir ve birim olgunlaşmamış-olgunlaşma başlangıcı aşamasındadır. Birim BC-C ve CD organik fasiyesinde çökelmiştir Rock-Eval piroliz verileri ile organik maddenin türü göz önüne alındığında formasyonun zayıf ana kaya olduğu ve petrol türetme yeteneğinin olmadığı belirlenmiştir. Düşük TOC değerine sahip (Ortalama % 0.10) Karakuştepe Formasyonu C ve CD organik fasiyeslerinde çökelmiştir. Keroj enleri Tip III organik madde türü olup amorf organik madde egemendir. Tmax değeri ortalama 434 °C, vitrinit yansıma değeri 0.59 olup birim olgunlaşmamış-olgunlaşma başlangıcındadır. Elde edilen petrografik ve jeokimyasal veriler sonucunda formasyonun petrol türetme yeteneğinin olmadığı, zayıf ana kaya olduğu sonucuna varılmıştır. GS/GS-MS analizleri oksik ortam koşullarını, Oleanane varlığı da Tersiyer yaşım desteklemektedir. İncelenen Tersiyer birimlerin organik petrografik, organik jeokimyasal ve organik fasiyes değerlendirmelerine göre kaynak kaya potansiyellerinin olmadığı sonucuna varılmıştır. ANAHTAR KELİMELER: Toros, Burdur, Organik Fasiyes, Rock- Eval, Vitrinit Yansıması, Organik Madde. JÜRİ: Prof. Dr. Orhan ÖZÇELİK Prof. Dr. Mustafa KUŞÇU Doç. Dr. Mehmet ALTUNSOY ıı

ABSTRACT THE PETROPRAPHIC AND ORGANIC FACDES CHARACTERISTICS OF AUTTOCHTHONE TERTIARY UNITS IN SOUTHWEST OF BUCAK (BURDUR) Ferhat ACAR M.Sc. Thesis in Department of Geology Engineering Adviser: Prof. Dr. Orhan ÖZÇELİK April 2005, 153 pages The aim of this study is to reveal organic petrography and organic fades charactestics of otokton Tertiary units at southwest of Bucak (Burdur) region. The study area consist of autochthon and allochthon units. Autochthon units are Beydağları Formation (Jurrassic- Cretaceous), Çiğdemtepe Formation (Cenomanian), Söbütepe Formation ( Upper Paleocene- Lower Eocene), Karabayir Formation (Aquitanian) and Karakuştepe Formation (Burdigalian). Allochthon units are Lciyan Nappes and Yeşilbarak Nappes. The average value of total organic carbon is %0.1 in Söbütepe Formation. Kerogen type of Söbütepe formation is type III and amorphous organic matter is dominated. According to values of Tmax ( mean value is 427°C ) and vitrinite reflection ( 0,47 ), unit is immature and in diagenesis zone. Formation have deposited in C-CD organic facies. Because of low TOC value and other datas, this formation have no petroleum producing capacity. The average value of total organic carbon is 0.1 1 % in Karabayir Formation. Organic matter is Type II- EI kerogen and amorphous organic matters is dominated. According to the values of Tmax ( mean value is 432 °C ) and vitrinite reflection ( 0,57 ), unit is in mimmature- early mature phase. This unit have deposited in BC- C and CD organic facies. According to Rock- Eval pyrolysis and organic matter type, the formation is unproductive source rock and have no petroleum producing capacity. Karakuştepe formation, which has low TOC value ( mean value is 0.10 % ), have deposited in C and CD organic facies. Kerogen is type III and amorphous organic matters is dominated. Mean value of Tmax is 434 °C and vitrinit reflection value is 0.59, so unit is immature- early mature. Petrographical and geochemical datas show that the formation is unproductive source rock and have no petroleum producing capacity. GS/ GS- MS analyses maintain oxic conditions and Oleanane presence also maintain Tertiary age. As a result of this study, all investigated Tertiary units in the study area don' t have source rock potential according to their organic petrographical, organic chemical and organofacies properties. KEY WORDS: Taurus, Burdur, Organic Facies, Rock-Eval, Vitrinite Reflection, Organic Matter COMMITTE: Prof. Dr. Orhan ÖZÇELİK Prof. Dr. Mustafa KUŞCU AssocProf. Dr. Mehmet ALTUNSOY IV