Okul öncesi çocuk eğitim merkezlerinde iç ve dış mekan analizlerinin eğitim yaklaşımları çerçevesinde incelenmesi

Abstract

Okul öncesi çocuk eğitimi, eğitim sürekliliğinin başlangıcında önemlibir aşama oluşturmaktadır. Geleneksel aile tipinden çekirdek aileyegeçiş ve yükselen yaşam standartları nedeniyle kadının ekonomikhayatta yerini alması, çocukların eğitim ve bakımı için yardımcı kişilere,kurumlara gereksinim duyulmasına neden olmuş, giderek temeleğitimin önemli bir parçası haline gelmiştir. Erken yaşlarda oluşmayabaşlayan kişilik yapısının ileriki yıllarda genellikle aynı yönde gelişmesinedeniyle çocuğun topluma faydalı, üretken bir katılımcı olmasınısağlamak ve çocuğa sosyal bir birey niteliği kazandırmak okul öncesieğitimin amacıdır. Okul öncesi eğitimin, amaçlarına ulaşması, yaygın,etkin ve oturmuş bir sistem olması; çocuğun gereksinimlerine,fizyolojik ve psikolojik özelliklerine uygun tasarlanmış bir eğitimyapısıyla mümkündür. Bu tez kapsamında çocukların gereksinimlerinekarşılık verecek uygun çevre koşulları incelenmiş, eğitim sistemleri vebu eğitim sistemlerinin mekan organizasyonları, çevre şartlarıaraştırılmıştır. Ayrıca bu eğitim sistemleri çerçevesinde okul öncesieğitim merkezi örnekleri verilerek mekan organizasyonlarıoluşturulmuş, incelemeler yapılmıştır.Okul öncesi çocuk eğitiminin tanımı, amaçları, önemi ve gerekliliğindenbahsedilmiş, okul öncesi eğitim kurumları olan kreş, çocuk yuvaları veanaokulları incelenmiştir. Daha sonra okul öncesi çocuk eğitiminintarihçesi araştırılmış, Türkiye'de ve dünyada gelişmesi ele alınmıştır.Okul öncesi eğitim yapılarından olan anaokullarının çevresel ve kentselilişkileri, fiziksel, işlevsel özellikleri, iç-dış mekan organizasyonuirdelenerek, anaokulunun en önemli mekanı olan öğrenme odalarınınmekansal düzenlemesi ve diğer mekanlarla ilişkileri ele alınmıştır.Çocuğun gelişimine ait eğitim sistemleri ve bu eğitim sistemlerine aituluslararası örnek taramaları yapılarak, karşılaştırmalar yapılmıştır.Sonuç olarak; araştırılan uluslararası örneklerle Ankara'daki örneklerkıyaslanarak; eğitim sistemlerinin anaokullarının mekansaldüzenlemedeki yansımaları eşleştirilmiş ve çocukların gereksinimlerineyönelik çevrenin oluşturulması için veriler elde edilmiştir.Anahtar Kelimeler : Okul öncesi eğitim, anaokulu binaları,okul öncesi eğitim yaklaşımları, plan analizleri

Pre-school education constitutes an important phase at the beginningof the continuousness of education process. The transition of thefamily from traditional family to nucleus family and the rise of the lifestandards, result in women take part in economic life. Because of thissituation, there is a necessity of people and institutions for educationand for care of children, playing very important role within the growthand development of children. Generally the personal development ofchildren, starting from the early childhood, continues on the same wayin the following years. Thus, the main aim of the pre-school educationis to make children gain social and personal character to becomeuseful, productive and actively participating members in the society.The achievement of the aims of pre-school education is possible with awell-known, effective and systematic curriculum framework, which isappropriate for the needs and physiological and psychologicalcharacteristics of children. In this study, the environmental conditionsappropriate for needs of children are examined and the spaceorganizations and environmental conditions within these educationsystems are researched. Additionally, within the framework of theseeducation systems, some pre-school education institutions arepresented as samples and examined by analyzing the spaceorganizations. The definition, importance and the necessity of pre-school education is explained and nursery schools and playschools areexamined as pre-school education institutions. The history of pre-school education and the development of pre-school education areexamined. The nursery schools, as buildings for pre-school education,are examined by taking into account the environmental and urbanrelations, physical and functional characteristics and indoor-outdoorspace organizations. Additionally, the space organizations of teachrooms, which are one of the most important spaces in the nurseryschool, relations with other spaces in the school are studied.Furthermore, pre-school education systems, which promote children?sdevelopment, are studied by examining and comparing internationalsamples. In the conclusion, international samples and samples inAnkara are compared taking in to account the educations systems andspace organizations within these systems. As a conclusion, obtainingdata about appropriate environmental conditions and spaceorganizations for the children in the pre-school education is aimed.Key Words : Preschool education, kindergartens,preschool education theory, plan analysis