Yığma yapıların dıştan perde duvar ile güçlendirilmesinde perdenin birleşim yerleri performansının deneysel araştırılması

Abstract

Türkiye'nin % 95'inin deprem riski altında olduğu bilinmektedir. Depremler nedeni ile meydana gelen can ve mal kayıpları yalnız kentsel alanları değil, kırsal alanları da olumsuz etkileyebilmektedir. Depremler, betonarme ve çelik yapılar kadar yığma yapıları da etkilemektedir. Kolay inşa edilmeleri, ekonomik olmaları ve yöresel inşaat malzemelerinin kullanımı gibi avantajları bulunan yığma yapılar, Türkiye'de özellikle geleneksel yapım yöntemleri ile inşa edilmektedir. Bu nedenle yığma yapıların deprem güvenliği, olası deprem anındaki davranışı, depremde oluşacak hasarların tespiti ve onarımı büyük önem taşımaktadır.Bu konuda yapılan çalışmalar, deprem etkisi altındaki yığma yapının, oluşan çatlamaların devamlılığı sonucunda yük alamaz duruma geldiğini, yani kırıldığını göstermiştir. Bu çalışmada prekast paneller halinde üretilip birbirlerine eklenerek oluşturulacak perde duvarların yapıya dıştan monte edilerek, oluşabilecek deprem kuvvetinin tamamını karşılayarak yapıyı ayakta tutacak bir yöntemin geliştirilmesi amaçlanmıştır. Bu yöntemin yığma yapılara uygulanmasında perde duvarın; döşeme hizasında hatıllara bağlantı çubuklarıyla ve temel hizasında sömellere ankraj çubuklarıyla birleşimi yapılarak performanslarının artırılması düşünülmüştür. Buna göre perde-döşeme birleşim yeri ve perde-perde birleşim yeri olmak üzere 2 farklı birleşim yeri detayı laboratuar şartları göz önüne alınarak modellenmiş ve deneyi yapılmıştır. Sonuç olarak perde-döşeme birleşim deneyinde 297 kN, perde-perde birleşim deneyinde ise 255 kN taşıma kapasitesine ulaşılmıştır. Ayrıca örnek bir yığma yapı projesi alınarak önce deprem hesabı yapılmış deneysel çalışma sonuçlarına göre her iki doğrultuda hesaplanan dıştan perde duvarlar eklenerek yığma yapının güçlendirilebileceği görülmüştür.

It is known that the 95% of Turkey is under severe earthquake risk. Life and economical loses affect negatively not only rural areas but also urban areas. Earthquakes affect reinforced concrete, steel and masonry structures. Masonry structures which are easily constructed, economical and having the advantage of being able to be constructed with local materials are being constructed with conventional methods in Turkey. For this reason safety of masonry structures against earthquake damage, behavior of masonry structures under earthquake loading and determination of damages after an earthquake are very important. Studies performed in this subject were shown that masonry structures become brittle due to the persistence of fractures.In this study it was aimed to develop a method in which precast shear walls are applied to masonry walls. In this method shearwalls are designed to meet the earthquakes loads. In the application of the proposed method to masonry structures, performance of connections tought to increase by connecting shear walls to slabs and shear walls to foundations with anchors. Two different connection details of shear wall-slab, shear wall-shear wall connections were modeled and tested.As a result of experiments 297 kN and 255 kN failure loads were obtained from first and second experiments respectively. In addition earthquake calculation of a sample masonry structure was performed and applications of outside shear walls were suggested for the retrofitting of this masonry structure.