Hiyerarşik gri ilişkisel analiz yöntemi kullanılarak optimal temel eğitim uçağının seçilmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı; çok kriterli, belirsizliğin olduğu bir ortamda alternatif 3 temel eğitim uçağını (KAI KTX-1, T-6A TEXAN II, EMB 314 Super Tucano) değerlendirerek alternatifler arasından optimal seçim yapmaktır. Silah sistemlerinin performanslarını değerlendirmek çok aşamalı bir süreç olup çok faktörlü özelliklere sahiptir. Bu kapsamda; ilk olarak konusunda uzmanlarla yapılan görüşmelerde 5 adet performans kriteri ve bu kriterlere bağlı 22 adet alt performans kriteri (indeks) elde edilmiştir. Analitik Hiyerarşi Proses (AHP) yöntemi ile hiyerarşik yapı oluşturularak kriterlere ve indekslere ait önem ağırlıkları belirlenmiştir. Gri İlişkisel Analiz (GİA) yöntemi ise, her bir kriter ve indeksin tercih edilebilirlik sırasını belirlemek için kullanılmıştır. Sonuç olarak, AHP ve GİA yöntemleri birbirine entegre edilerek problem Hiyerarşik Gri İlişkisel Analiz (HGİA) yöntemi ile çözülmüştür.

The purpose of this study is to make the optimum selection among the alternatives considering three basic training aircraft (KAI KTX-1, T-6A TEXAN II, EMB 314 Super Tucano) in an environment of multiple criteria and uncertainty. The performance assessment of the weapon systems is a multi-level process and has multiple attributes. In this respect; firstly, five performance criteria and 22 dependent sub-performance criteria (index) were obtained during the interviews with the field experts. Hierarchies were defined by using Analytic Hierarchy Process (AHP) and weights were assigned for the criteria and the index. Grey Relational Analysis (GRA) was used to determine the priority for each criterion and indice. Consequently, AHP and GRA methodologies were integrated and the problem was solved using Hierarchy Grey Relational Analysis (HGRA).