Anıtsal yapı onarımlarının koruma mevzuatı değişiklikleri bağlamında irdelenmesi ve değerlendirilmesi üzerine bir yöntem araştırması

Abstract

Ülkemizde tescilli çok sayıda taşınmaz kültür varlığı bulunmaktadır. Korumacılık faaliyetlerinin ağırlıklı olarak kamusal olanaklar çerçevesinde yürütülmesi ve söz konusu faaliyetlerin başlayan ve biten bir eylemi değil de, sürekliliği olan dinamik bir süreci işaret etmesi; anılan sürecin iyi yönetilmesini zorunlu hale getirmektedir. Koruma Mevzuatı değişikliklerinin uygulamalara olan etkilerinin tespiti, sürecin doğru yönetilmesi açısından oldukça önemli ve gereklidir. Mevcut kaynaklarla en etkin korumanın sağlanabilmesi için, koruma Mevzuatı değişikliklerinin konuya ilişkin uygulamalara etkilerinin irdelenerek değerlendirilmesi gerekliliğinin ve konuya ilişkin bugüne kadar yapılmış herhangi bir akademik veya literatür çalışmanın bulunmadığının tespiti üzerine, konu bu tez kapsamında ele alınmıştır. Korumanın nihai hedeflerine ulaşılabilmesi için, Mevzuatın sistematik etkileşim içerisinde olduğu paydaş ve araçla ilişkilerinin analizi, korumanın araçlarının Mevzuat çerçevesinde tanımlanması, anılan araçların etkin olarak işlemesinin sağlanması, farkındalığı sağlanan paydaşlarla kamusal yetki ve sorumluluğun paylaşılması ve sistemin bütün olarak iyileştirilmesi gerekmektedir. Bu gerekliliklerden hareketle, tez kapsamında yukarıda anılan ilişkileri çözümlemeye ilişkin bir yöntem önerilmektedir. Önerilen bu yöntemin, bundan sonraki Mevzuat değişikliklerinin koruma sürecine katkılarının irdelenmesi için ve diğer araştırmacılar tarafından geliştirilerek de herhangi bir mevzuat değişikliğinin çeşitli uygulama alanları üzerindeki etkilerinin değerlendirilmesi için kullanabileceği düşünülmektedir.

There are plenty of registered cultural properties in our country. As the conservation processes are predominantly realized through public resources and do not have a start nor an end, but point out a dynamic nature with continuity, it is necessary to administer the overall this process well. Determination of the effects of the legislation changes on monumental restorations is important and necessary for managing the process accurately. The subject due to the determination of the absence of any academic or literal study made on the matter has dealt with in this thesis, in order to achieve the most effective conservation results with the existing resources. For enhancing the overall system in order to reach the final aims of the conservation and providing the tools of conservation being operated effectively, firstly it is necessary to analyze the systematic relations and interactions between the shareholders and tools of conservation, then to identify the tools by means of legislation and finally sharing the responsibility with the shareholders whose awareness is raised. In this thesis, a method for analyzing these relations between the actors and tools of conservation is proposed. It is thought that, the proposed method in this thesis can also be developed and used by other researchers. This method can be used both for examining the effects of the legislation changes on the conservation processes or on the other implementation areas.