Trombosit kökenli büyüme faktörü (PDGF) ve vasküler endotelyal büyüme faktörünün (VEGF) ratlarda yara iyileşmesi üzerine etkisi

Abstract

Normal metabolik süreçlerde olduğu gibi, yara iyileşmesinin çeşitli evrelerinde de oksidatif olaylar meydana gelmektedir. Trombosit Kökenli Büyüme Faktörünün (PDGF) ve Vasküler Endotelyal Büyüme Faktörünün (VEGF) yara iyileşmesinde önemli rol oynadığı bilinmektedir. Çalışmada, eksojen olarak PDGF+VEGF uygulamasının, ratlarda dorsalateral insizyonla oluşturulan yaralarda, meydana gelen oksidatif olayların zamana bağlı etkilerini araştırmak amaçlanmıştır. Çalışma kapsamında deneylerde 200-250 g ağırlıkta 36 adet Wistar albino dişi rat kullanıldı. Ratlar, yara oluşturulan tedavisiz grup (n=12), kitosan uygulanan grup (n=12) ve kitosan+PDGF+VEGF uygulanan grup (n=12) olmak üzere 3 gruba ayrıldı. Tüm hayvanlarda anestezi altında iken sırtta orta hattın iki yanında insizyonal kesi yarası oluşturuldu. PDGF+VEGF uygulanan gruplardaki ratların yaralarına her gün birer kez topikal yolla kitosan jel içerisinde PDGF+VEGF (7+7 ng/ml) uygulandı. Kitosan grubunda ise aynı miktarda boş kitosan jel uygulandı. Uygulamalardan sonra iyileşmenin 3. ve 7. günlerinde ratlar feda edildi. Çıkarılan yara dokularında tiyobarbitürik asit reaktif türleri (TBARS), nitrik oksit (NOx), askorbik asit (AA), glutatyon (GSH) seviyeleri ve süperoksit dismutaz (SOD) aktivitesi spektrofotometrik yöntemle ölçüldü. Sonuçlar aritmetik ortalama ± standart sapma olarak ifade edildi ve Anova Varyans Analizi ile karşılaştırıldı (P<0,05). Çalışmanın üçüncü gün verileri incelendiğinde, GSH düzeyinin, PDGF+VEGF grubunda diğer iki gruptan yaklaşık 4 kat fazla olduğu; AA değerinin, kitosan grubunda diğer iki gruptan anlamlı olarak düşük olduğu görülmektedir. NOx değerinin ise, kitosan ve PDGF+VEGF grubunda yükseldiği; PDGF+VEGF grubunun NOx değerinin, kitosan grubu değerinden iki kat fazla olduğu görülmektedir. 7. gün verileri incelendiğinde ise: TBARS ve NOx düzeylerinin, kitosan grubunda diğer iki grubun değerlerine göre anlamlı şekilde arttığı görülmektedir. GSH düzeyinin, PDGF+VEGF grubunda, kitosan grubuna göre; AA değerinin, kitosan ve PDGF+VEGF grubunda tedavisiz gruba göre anlamlı olarak yükseldiği görülmektedir. SOD aktivitesi üzerine, kitosan ve PDGF+VEGF'nin etkisi olmamıştır.

Oxidative events occurs during wound repair process just as in normal metabolic process. Platelet derived growth factor (PDGF) and Vascular Endotelial Growth Factor (VEGF) are important growth factors that play a role in wound healing. In the present study, we aimed to investigate time-dependent effects of exogenous PDGF+VEGF administration on oxidative events during dorsolateral cutaneous wound healing in rats. Experiments were performed on 36 female Wistar albino rats (weight: 200-250g). Animals were divided into three group: untreated group (n=12), chitosan-treated group (n=12) and chitosan+PDGF+VEGF-treated group (n=12). Two full-thickness excisional skin wounds were made under anesthesia in all animals. In the chitosan+PDGF+VEGF-treated groups, the wounds were treated topically with a single daily dose PDGF+VEGF (7+7 ng/ml) after wounding. In the chitosan-treated groups, the wounds were treated topically with equal amount blank chitosan gel. After these administrations, on the 3th and 7th days of wound healing, the animals were sacrificed. Thiobarbituric acid reactive substances (TBARS), nitric oxide (NO∙), ascorbic acid (AA), glutathione (GSH) levels and superoxide dismutase (SOD) activity were measured spectrophotometrically in wound tissues. Results were expressed as mean ±standard deviation. Mean differences were compared by Anova variance analysis (P<0,05). When data on the third day of the study is examined, it has been identified that GSH level of PDGF+VEGF group is about 4 times more than the other two groups and the AA value of the chitosan group was found significantly lower than the other two groups. The NO∙ value of chitosan group and PDGF+VEGF groups was increased, PDGF+VEGF group value is identified as 2 times more than the chitosan group value. When data on the seventh day of the study is examined, the TBARS and NO∙ values of chitosan group were found significantly higher than the other two groups. It is determined that The GSH value of PDGF+VEGF group is significantly higher than chitosan group, and the AA value of chistosan group and PDGF+VEGF group are significantly higher than untreatment group. It is identified that chitosan and PDGF+VEGF have no effect on SOD activity.