Üst düzey matematiksel düşünme süreçlerinin sorgulayıcı problem çözme ve öğrenme modeline göre tasarlanmış çalışma yaprakları yardımıyla incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, matematik öğretmen adaylarının üst düzey matematiksel düşünme süreçlerinin ne düzeyde gerçekleştiğini belirlemektir. Bu amaçla üst düzey matematiksel düşünme süreçleri SPÇÖ modeline göre tasarlanmış çalışma yaprakları yardımıyla incelenmiştir.Araştırma hem nitel hem de nicel yöntemlerin bir arada kullanıldığı karma bir desene sahiptir. Öğretmen adaylarının üst düzey matematiksel düşünme süreçlerinin ne düzeyde gerçekleştiğini belirlemek için nitel durum çalışması deseni benimsenmiştir. Aynı zamanda çalışma yapraklarının üst düzey matematiksel düşünme süreçlerine etkisine ilişkin öğretmen adaylarının görüşleri tek grup öntest-sontest deneysel desen yardımıyla belirlenmiştir. Araştırmanın örneklemi, çalışma grubunda yer alan 42 matematik öğretmen adayından oluşmaktadır. Örneklemde yer alan 22 öğretmen adayı ortaöğretim matematik eğitimi anabilim dalında, 20 öğretmen adayı ise ilköğretim matematik eğitimi anabilim dalında öğrenim görmektedir. Veriler ÇYA ve SÖPÇ modeline göre tasarlanmış çalışma yaprakları yardımıyla elde edilmiştir. Çalışma yapraklarından elde edilen nitel veriler araştırmacı tarafından oluşturulan dereceli puanlama anahtarına göre değerlendirilmiştir. Elde edilen tüm veriler SPSS 16 paket programıyla analiz edilmiştir.Araştırmanın sonucunda öğretmen adaylarının üst düzey matematiksel düşünme süreçlerini yüksek düzeyde gerçekleştirmede en başarılı oldukları sürecin genelleme süreci olduğu görülmüştür. Sentezleme ve soyutlama süreçlerinin yüksek düzeyde gerçekleştirilmesinde ise sorun yaşadıkları gözlenmiştir. Genel manada SPÇÖ modelinin üst düzey matematiksel düşünmeyi destekler nitelikte olduğu sonucu elde edilmiştir.SPÇÖ modeli bilgi oluşturma, problem çözme ve öğrenme süreçlerini içeren holistik ve heuristik bir modeldir. Modelin, anlamlı ve kalıcı öğrenmenin amaçlandığı aktif öğrenme ortamlarında ihtiyaç duyulan materyallerin tasarımında kullanılması önerilmektedir.

The purpose of the study is to determine the level of advanced mathematical thinking processes accomplished by prospective mathematics teachers (PMTs). For this purpose, advanced mathematical thinking processes was investigated with worksheets designed by Inquiry Problem Solving and Learning (IPSL) model.The study has mixed research design which includes both qualitative and quantitative methods. Case study design was adopted in order to determine the level of advanced mathematical thinking processes accomplished by PMTs. At the same time, views of PMTs regarding to the effect of worksheets designed by IPSL model on advanced mathematical thinking processes was determined via Pre-experimental one group pretest-posttest research design. The sample of the study consisted of 42 PMTs as participants of the study group. 22 of them was enrolled in department of secondary mathematics education and 20 of them was enrolled in department of elementary mathematics education. The data of the study was collected with Worksheets Questionnaire and worksheets designed by IPSL model. The qualitative data gathered from worksheets was evaulated with respect to the rubric which was prepared by the researcher. In order to analyze all the data SPSS 16 statistical programme was used.As a result of the study, it was observed that generalization was the most accomplished process by PMTs at a higher level and they had some difficulties related to synthesizing and abstraction processes at a higher level. More generally, it was seen that IPSL is a model which has properties to support the accomplishment of advanced mathematical thinking processes.IPSL is a heuristic and holistic model which includes mathematical knowledge construction, problem solving and learning processes. It is suggested that the model is proper for designing materials which is needed for active learning environments in order to achieve meaningful and permanent learning.