İlköğretim öğrencilerinin çevre bilgisi ve çevresel tutumları üzerine alan araştırması

Abstract

Bu araştırma ilköğretim 6. , 7. ve 8. sınıf öğrencilerinin çevre bilgi ve tutum düzeylerini tespit etmek, mevcut çevre eğitiminin etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Öğrencilerin çevre bilgi ve tutumları ?sınıf?, ?cinsiyet?, ?anne-baba eğitim düzeyi? ve ?okul? değişkenleri açısından değerlendirilmiştir. Öğrencilerin ve ailelerinin çevre topluluğuna katılıp katılmadıkları sorulmuştur.Araştırma 2011-2012 eğitim-öğretim yılı 2. dönemde Konya merkezinde 10 ilköğretim okulunda; 6. sınıftan 329 (%39,1), 7. sınıftan 282 (%33,5), 8. sınıftan 230 (%27,3) öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Veriler; Leeming ve arkadaşları tarafından geliştirilen ölçekten yararlanarak Oktay ASLAN, Şafak ULUÇINAR & Arzu CANSARAN'ın (2005) geliştirdiği çevre bilgi testi ve tutum ölçeği ile elde edildi. Çevre bilgi testi, çoktan seçmeli 17 maddeden oluşturulmuştur ve Cronbach alpha güvenirlik katsayısı 0,690 olarak hesaplanmıştır. Araştırmada çevre bilgi testinin Cronbach alpha güvenirlik katsayısı 0,680 olarak bulunmuştur. Çevre tutum ölçeği beşli likert tipi 24 sorudan oluşturulmuştur ve Cronbach alpha güvenirlik katsayısı 0,860 olarak hesaplanmıştır. Araştırmada çevre tutum ölçeğinin Cronbach alpha güvenirlik katsayısı 0,917 olarak bulunmuştur. Elde edilen veriler SPSS 15 paket programı ile değerlendirilmiştir.Öğrencilerin çevre bilgi düzeyi çok düşük olmamakla birlikte yeterli bulunmazken, çevre tutum düzeyleri ise yüksek olarak hesaplanmıştır.Sınıf düzeylerine göre, öğrencilerin çevre bilgi puanları arasında anlamlı bir fark varken sınıf düzeyine göre çevre tutumlarında anlamlı bir fark yoktur.Cinsiyet değişkenine göre çevre bilgi ve tutum düzeyli puan ortalamaları arasında anlamlı fark vardır. Kız öğrencilerin puanları erkeklerden daha yüksektir.Anne eğitim durumuna göre çevre bilgi testi puan ortalamaları arasında anlamlı bir fark bulunurken çevre tutum puanları arasında anlamlı bir fark gözlenmemiştir. Baba eğitim durumuna göre çevre bilgi testi puanları arasında anlamlı bir fark tespit edilirken çevre tutum puanları arasında anlamlı bir fark gözlenmemiştir.Okul değişkenine göre çevre bilgi ve tutum puan ortalamaları arasında anlamlı bir fark görülmüştür.Öğrencilerin ve ailelerinin çevre topluluğuna katılımı düşük düzeydedir.Anahtar Kelimeler: Çevre eğitimi, ilköğretim ,çevre bilgisi, çevre tutumu

SUMMARYThe purposes of this study are to determine 6th 7th 8th grade students environmental knowledge and attitude, and to investigate the effect of grade, gender, parents? education level and school type on environmental knowledge and attitude. Also information about the fact that whether students and their parents joined any environmental groups were gathered. Survey design was used in this study. Sample of this study is total of 846 6th, 7th and 8th elementary school students in 10 different elemantary school in center of Konya. From these students, 329 students were in 6th grade, 282 students were in 7th grade, 230 students were in 8th grade level. Data were gathered in 2nd semester of 2011-2012 academic year.Children?s attitude towards the environment and knowledge scale (CHEAKS) developed by Leeming and Dwyer (1995) were selected as an instrument. CHEAKS was translated and adapted in to Turkish by Aslan et al. (2005). The instrument has two dimension as ?The Environmental Knowledge Test? and ? Environmental Attitudes Scale?. Adapted Turkish form of the Environmental Knowledge Test has 17 items and cronbach alpha reliability coefficient was recorded as 0,69. In this study Cronbach?salpha reliability coefficient was found as 0,680. Adapted form of the Environmental Attitude Scale has 24 items and Cronbach alpha reliability coefficient was recorded as 0,86. In this study Cronbach?s alpha reliability coefficient was found as 0,917. The data obtained were analysed through the SPSS 15 package program.According to results; students? environmental knowledge score was not low but not enough whereas environmental attitudes score was evaluated respectable level. There is a significant difference about students environmental knowledge with respect to grade level wheras no sigdifference difference with respect to studnets environmental attitudes. There is significant difference related to environmental kowledge and attitudes with respect to gender. Girls? scores are higher than that of boys. A significant difference in environmental knowledge of students is shown in the sense of mother?s education level. But there is no significant difference in environmental attitudes of students in sense of mother?s education level. A significant difference in environmental knowledge of students is shown in the sense of father?s education level. But there is no significant difference in environmental attitudes of students in sense of father?s education level. There is a significant difference in environmental knowledge and attitudes related to their school. It was determined that the participation level of students and parents? environmental groups were low.Keywords: Environmental education, elemantary school, environmental knowledge, environmental attitude