Rehber öğretmenlerin özel eğitimde psikolojik danışma ve rehberliğe ilişkin özyeterlik algılarının bazı değişkenler açısından incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın temel amacı rehber öğretmenlerin özel eğitimde psikolojik danışma ve rehberlikle ilgili rolleri ve sorumluluklarına ilişkin özyeterlik algılarını bazı değişkenler açısından incelemektir. Bu amaçla, 2010?2011 öğretim yılında Konya il merkezi ve ilçelerinde; ilköğretim, ortaöğretim, özel eğitim okulları, özel özel eğitim ve rehabilitasyon merkezleri ile rehberlik araştırma merkezlerinde görev yapan rehber öğretmenlere, Veysel Aksoy ve İbrahim H. Diken tarafından geliştirilip geçerlik ve güvenirlik çalışmasını yaptığı Rehber Öğretmen Özel Eğitim Özyeterlik Ölçeği (RÖ-ÖEÖYÖ) uygulanmıştır. Konya ilinde görevli toplam 401 rehber öğretmenden 241'i ölçeğe cevap vermiştir. Katılımcıların 124 tanesi bayan ve 117 tanesi erkektir. Araştırmada cinsiyet, mezun olunan fakülte ve bölüm, hizmet yılı, çalıştığı kurum, çalıştığı kurum türü ve çalıştığı kurum türünün bulunduğu yerleşim yeri değişkenlerine göre özyeterlik algılarının belirlenmesine yönelik toplanan veriler SPSS.10 bilgisayar programıyla analiz edilmiştir. Verilerin analizi sonucunda, cinsiyet, hizmet yılı, çalıştığı kurum türünün bulunduğu yerleşim yeri ve mezun olunan bölüm değişkenlerine göre anlamlı bir fark olmadığı elde edilmiştir. Araştırmada elde edilen bulgular sonucunda, mezun olunan fakülte değişkeninde elde edilen -2.691 t değeri 0.05 anlamlılık düzeyinde anlamlı bulunmuştur. Bu sonuca göre eğitim fakültesi ve fen edebiyat fakültesi mezunu öğretmenlerin özyeterlik toplam puanları arasında anlamlı düzeyde fark vardır. Çalıştığı okul türü değişkenine göre ise -3.377 t değeri 0.05 anlamlılık düzeyinde anlamlı bulunmuştur. Bu sonuca göre resmi okulda çalışan rehber öğretmenler ile özel okulda çalışan rehber öğretmenlerin özyeterlik toplam puanları arasında anlamlı düzeyde fark vardır..Anahtar Sözcükler: Rehber Öğretmen, Özyeterlik, Özel Eğitim, Psikolojik Danışma ve Rehberlik.

The main purpose of this study is to explore self-efficacy perceptions of the school counselors regarding their roles and responsibilities in guidance and counseling in special education. For this purpose, the School Counselors? Self-efficacy Scale (SC-SSSE), which has been improved and studied in terms of the reliability and validity by Veysel Aksoy and İbrahim H. Diken, has been implemented to the School Counselors who work in primary schools, secondary schools, private education schools, private special education and rehabilitaion centers or counselling centers located in the city center or the districts of Konya in the eduction period of 2010?2011. The total number of 401 school counselors from Konya province have been contacted, from 241 of which, data can be captured. Participants consists of 124 female and 117 male school councelors.The collected data to explore self-efficacy perceptions have been analyzed with the help of the software called SPSS 10 according to the gender, graduated faculty&department, years of service, employed institution, type of the employed institution and the location of the employed institution. As a result of the analysis, it has been found that there are no significant differences between the variables in terms of the gender, years of service, graduated department and the location of the employed institution. Nevertheless, the value of 2.691 t received from the variable, graduated faculty, have been defined as significant in the signifance level 0.05. In that respect, there is a significant difference in between the total self-efficacy results of the instructors graduated from the faculty of education and the ones gradutated from the faculty of arts and sciences. Moreover, the analysis results revealed that there is a significant difference in between the total self-efficacy results of the school councellars who work in governmently owned schools and with the ones who work in private shchools, which is derived from the value of -3.377 t and defined as significant in the signifance level 0.05 according to the analysis done for the type of the employed institution variable.Key Words: School Counselors, Self-Efficacy, Special Education, Guidance and Counseling.