Aksu Çayı havzası (K.maraş)`nın fiziki coğrafyası

Abstract

Aksu Çayı Havzası, Ceyhan Nehri Havzası içerisinde bir alt havza konumunda olup bir açık havza olma özelliği göstermektedir. Havza Arabistan ve Anadolu Levhalarının çarpışma bölgesinde yer almakta olup jeolojik anlamda bütün zamanlara ait araziler görülmektedir. Üst Kretase'de meydana gelen kıtasal çarpışmanın etkisi ile burada kuzey-güney yöndeki sıkıştırmaya bağlı olarak birçok bindirme ve ötelenme gerçekleşmiştir. Bölgede sıkışma rejimine bağlı olarak Doğu Anadolu ve Ölü Deniz Fayları meydana gelmiştir. Bu nedenle havzada geçmişte birçok büyük deprem yaşanmış ve gelecekte de yaşanma ihtimali devam ettiğinden havza birinci derecede deprem bölgesinde yer alır. Buna ek olarak kuzey-güney yöndeki sıkıştırma sonucunda havzada doğu-batı yönde uzanan Ahır Dağı, Öksüz, Çataldağ, Kandil, Sakarya ve Erince Dağı gibi birçok kıvrımlı dağlar oluşmuştur. Dağlık alanların yanında bölgede meydana gelen faylanmalar sonucunda oluşan çöküntülerle birçok ovanın oluşumu için uygun şartlar oluşmuştur. Antakya-Maraş çöküntü oluğunun uzanışı kuzeyde bu havza içerisinde son bulur. Oluşan şartlara bağlı olarak havza içerisinde Maraş, Türkoğlu ve Narlı Ovaları oluşmuştur. Havzada alçak kesimlerde her ne kadar Akdeniz İklimi görülse de doğuya ve kuzeye doğru gidildikçe karasal iklim etkileri görülmeye başlar. En yaygın toprak tipinin kırmızı kahverengi akdeniz toprakları olduğu havzada ormanların çoğu bozulmuş karakterde olması yanında kızılçamlar ve meşelikler geniş yer kaplarlar. Havza hidrografik açıdan birçok akarsu ve baraj varlığı ile su potansiyeli açısından zengin sayılır.

The Basin of Aksu River that has o lower basin location into the basin of Ceyhan River shows a property being on open basin. It has been seen lands belonging to all the geologic times as well as the basin is located in the collision area of Arabia and Anatolia plates. It has been actualized many embarkation and translational due to compression in the direction of north-south with the impression of continental collision that occurred top of the crater. In the region, East Anatolia and Dead Sea Faults have been occurred according as compression regime. The basin takes part in first degree earthquake zone because it had many great earthquakes in the past and the possibility of being earthquake will continue in the future. In addition that it has been composed of many folded mountains like Ahır Mountain, Öksüz Mountain, Çataldağ, Kandil, Sakarya and Erince Mountains extending from east to west in the basin as a result of compaction in the direction of south-north. It has been occurred appropriate conditions fort he formations of many plains due to collapses as a result of faults that came into existence in the region next to the mountainous areas. The lying of Antakya-Maraş collapse groove ends into the basin that is in the north. It has been composed of Maraş, Türkoğlu and Narlı Plains in the basin as depending on the conditions. The effects of continental climate are felt if it is gone to the north and the east although the Mediterranean climate is felt in the low places of the basin. In the basin, in which the most common type of soil is red-brown Mediterranean soils, ponderosas and oaks occupy a wide space as well as most of the forests have been corrupted. The basin is considered a rich in terms of hydrographic and water potential because it has many streams and barrages.