Zihin engelli ergen kız öğrencilerin cinsel eğitim alma sürecinde öğretmenlerin ve ailelerin karşılaştığı sorunların incelenmesi

Abstract

İnsan yaşamı farklı gelişim alanlarından oluşmakta ve bu gelişim alanlarının bir birinden bağımsız olmadığı gözlemlenmektedir. Herhangi bir gelişi alanında olabilecek yetersiz diğerini de olumsuz şekilde etkileyebilir. Dolayısıyla zihin engelli bireylerin diğer gelişim alanlarına olduğu gibi cinsel gelişim alanına da gereken önem verilmelidir. Konuyla ilgili olarak yapılan alan yazını taramasında zihin engelli bireylerin cinsel gelişimlerine yönelik çalışmaların sınırlı olduğu gözlenmektedir.Dolayısıyla bu araştırmanın amacı;1. Zihin engelli ergen kız öğrencilerin cinsel eğitim alma sürecinde öğretmenlerin ve ailelerin karşılaştığı sorunları belirlemek, 2. Bu konuda yapılacak ileri araştırmalara ışık tutmaktır.Araştırmada veriler nitel araştırma yöntemlerinden `Yarı Yapılandırılmış Görüşme Tekniği` ile Konya İli Milli Eğitim Müdürlüğü'ne bağlı okullarda birinci ve ikinci kademede eğitimlerine devam eden öğrencilerle çalışan zihin engelliler sınıf öğretmeni ve otuz aile, gönüllülük ilkesine bağlı olarak yansız atama yolu ile seçilerek görüşleri alınmıştır. Veriler teknolojik kayıttan yazılı formlara 'transkriptlere' dönüştürüldükten sonra 'İçerik Analizi' Tekniğiyle analiz edilmiştir.Araştırma sonucunda elde edilen bulgulara göre; 1) Aileler öğrenciye cinsel organ temizliğini öğretmede güçlük çekmektedirler. 2) Aileler cinsel organ temizliğinde kullanılan malzemelerin seçiminde ve kullanımın öğretilmesinde güçlük çekmektedir. 3) Aileler özel günlerde temizliğin öğretilmesi ve devamlılığının sağlanması için erken olduğunu, ileride bu konuyu vereceklerini fakat büyük güçlüklerin kendilerini beklediğini da güçlük çekmektedir. 4) Ailelerin öğrencinin evlilikle ilgili sorularını basit bir şekilde cevapladıkları, ileride evlilik gibi bir durum olduğunda güçlük çekeceklerinden dolayı endişeleri vardır. 5) Ailelerin çocuklarına evlendiklerinde karı-koca arasındaki cinsel ilişkinin ne olduğu ile ilgili bilgilerin öğretimini vereceklerdir. Ancak bu konuda güçlük yaşayacaklarını düşünmektedirler ve endişeleri vardır. 6) Aileler üreme ile bilgileri çok basit şekilde vermişler, ileride detaylı bir şekilde vermeyi düşünmektedirler buna rağmen güçlük çekeceklerinden dolayı endişelilerdir. 7) Aileler çocuk bakımı ile ilgili bilgilerin öğretimi için erken olduğunu, ileride bu konuyu vereceklerini fakat büyük güçlüklerin kendilerini beklediğini düşündükleri için endişelilerdir. 8) Aileler ilk yardım ve sağlık hizmetleri konusunda basit bilgiler vermişler, daha detaylı bilgilerin veriminde güçlük çekmektedirler. 9) Öğretmenler cinsel organların temizliği ve temizliğinde kullanılan malzemenin seçimi ve öğretiminde bilgi vermemişler, bu becerilerin öğretiminin aile tarafından verilmesi gerektiğini düşünmektedirler. 10)Öğretmenler öğrencilerine özel günlerde temizlik konusunda bilgi vermişler buna rağmen kontrolün sağlanmasında ve beceri için uygun ortam olmadığından dolayı güçlük çekmektedirler. 11 ) Öğretmenler ayıp ve günah kavramlarının soyut kaldığından dolayı öğretmede güçlük yaşamaktadırlar. 12) Öğretmenler öğrencilerinin karşı cinse yönelik eğilimlerinin kontrolünde kendilerinin yeterli bilgileri olmadığı için ve bu davranışın kontrolünün zor olduğundan dolayı güçlük çekmektedirler. 13) Öğretmenler çoçukların evlilikle ilgili sorunlarını nasıl cevaplamaları gerektiğini bilemedikleri için geçiştirmekte ve bu konuda güçlük yaşamaktadırlar. 14) Öğretmenler ilk yardım ve sağlık hizmetleri ile ilgili bilgileri basit konularda vermişler, bu bilgilerin öğretimi ve kalıcılığının sağlanmasında güçlük yaşamaktadırlar.Anahtar Kelimeler: Zihin Engellilik, Cinsel Eğitim, Cinsel Gelişim, Aile eğitimi, Özel Eğitimde Aile Eğitimi, Öğretmen eğitimi, Özel Eğitim Öğretmen Yetiştirme.

Human life is formed by different development areas which are intertwined. Lack of efficiency in one area can effect another negatively. For that reason, sexsual development area should also be supervised besides the other development areas regarding mentally handicapped individuals. It is appearent that the literature about the aspect of sexual development in mentally handicapped individuals is respectively limited. Consequently, the purposes of this research are;1 - To indicate, the problems faced by teachers and families of teenage girls who are mentally handicapped, in the process of sexual training,2 – To light the researchers for their future researches.In this research, the data were acquired using `Semi-structured Interview Technique` which is one of the qualitative research techniques. Mentally handicapped students' teachers working in the first and second stage special schools which are belong to Konya Province National Education Directorship (Konya LEA). Thirty families and teachers were interviewed in respect with the voluntarism principle. Data were analysed using 'Content Analysis Tecnique' after transforming the data from technical recording to the written transcripts.According to the results;1 - Families face difficulties with teaching students about sexual organ hygiene. 2 - Families face difficulties on choosing the materials that are used in sexual organ cleaning and teaching how those materials should be used. 3 - Families also face difficulties on teaching menstruate period hygiene and make the students keep on using these methods. 4 - Families are concerned about the adequateness of their answers about marriage and are concerned that, in future, the questions will be more challenging. 5- Families are determined to explain the details of sexsual relationship between husband and wife but they are concerned about the difficulties on this matter. 6- Families are concerned about the adequatness of the information they have given on reproduction and concerned that there will be difficulties on this matter. 7- Families think that it is an early stage to give information on child care, they should be determined to give that information in future but they are concerned that major difficulties are waiting for them. 8- Famlies have given basic information on first aid and health services but have difficulties on giving detailed information. 9- Teachers have not given information on sexual organ hygiene and materials regarding this issue and think that the information given should be provided by the families. 10- Teachers have given information on menstrual period hygiene but they face with difficulties controlling students for practice on that issue because of the lack of appropriate circumstances. 11- Teachers have difficulties while teaching abstract concepts such as shame and sin. 12- Teachers have difficulties on controlling students' actions towards opposite gender because of their lack of information on that issue and indicate that controlling behaviour in this aspect is difficult. 13- Teachers pass over students' questions about mariage and have difficulties on teaching this issue. 14- Teachers have given basic information on fisrt aid and health services but have difficulties on making the students understand the information and make these information constable.Key Words: Special Education, Parent Education, Teacher Training in Special Edication, Sexsual Education of Students with midly mental retardation, Education of Students with mild Intellectuel Disabilities, Sexsual Development