Ergenlerin sahip oldukları değerler ile duygularının ifade etme ve problem çözme becerileri arasındaki yordayıcı ilişkiler

Abstract

Bu araştırmanın amacı, ergenlerin duygularının ifade etmeleri, problem çözme ve sahip oldukları değerler arasındaki yordayıcı ilişkileri ortaya koymak ve bu ilişkiden hareketle oluşturulan modeli test etmek amaçlanmıştır.Araştırma genel tarama modelinin bir alt türü olan ilişkisel tarama modeline uygun olarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın çalışma evrenini, 2013-2014 Eğitim-Öğretim yılında Konya il merkezinde bulunan devlet okullarında eğitim gören ergenlerden oluşmaktadır. Araştırmanın örneklemi Konya il merkezinde farklı okul ve sınıflarda eğitim görmekte olan öğrencilerden tesadüfi küme örnekleme yöntemi ile seçilmiştir. Çalışma grubu, 322' si erkek, 278'si kız olan ve yaşları 13 ile 18 arasında değişen, yaş ortalaması 15.50 olan toplam 509 lise öğrencisinden oluşmaktadır. Araştırmada öğrencilerin sahip oldukları değerleri belirlemek amacıyla Dilmaç (2007) tarafından geliştirilen İnsani Değerler Ölçeği kullanılmıştır. Ayrıca öğrencilerin duygularının ifadesi belirlemek için Kuzucu (2006) tarafından adapte edilen Duyguları İfade Ölçeği ve problem çözme becerileri ve yöntemlerinin görmek içinde Türkçe 'ye uyarlaması Şahin(1993) tarafından gerçekleştirilen `Problem Çözme Envanteri` kullanılmıştır. Öğrencilerin özlük nitelikleriyle ilgili bilgileri elde etmek için ayrıca kişisel bilgi formu kullanılmıştır.Araştırmadan elde edilen bulgulara göre, Ergenlerin duygularını ifadesi ile sahip oldukları değerler arasında pozitif yönlü doğrusal bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Başka bir ifade ile ortaya çıkan bu durum Ergenlerin duyguların ifadesi ölçeği puanlarının artmasıyla sahip oldukları değerlere karşı duyarlılık eğilimlerinin de artacağını ortaya koymaktadır. Ergenlerin duygularını ifade edebilmeleri ile problem çözme becerileri arasında pozitif yönlü doğrusal bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Başka bir ifade ile ortaya çıkan bu durum ergenlerin duygularını ifade edebilme ölçeği puanlarının artışının problem çözme eğilimlerini de artacağı ön görülmektedir. Ergenlerin problem çözme düzeyleri ile sahip oldukları değerler arasında pozitif yönlü bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Başka bir ifade ile ortaya çıkan bu durum ergenlerin problem çözme düzeyleri artışının sahip olacakları değerlerinin artacağı ön görülmektedir. Anahtar Kelimeler: Değerler, Duyguların İfadesi, Problem Çözme, Ergen

The aim of the thesis is to state predictor relations among adolescents' expressing their feelings, problem solving abilities and their values; and to test the generated model in terms of these relations.The research is implemented according to the Relational Scanning Model, which is a lower model of General Scanning Model. The subjects used in the research are the students of central public schools of Konya in 2013-2014 education-years. The subjects were chosen randomly among the students from different schools and classrooms. The subject groups consist of 509 high school students at the age of 13-18; 322 of which are males and 278 of which are females. The average age of them is 15.5. In order to determine the values that students have, the Humane Values Scale (developed by Dilmaç, 2007) is used. Besides, Expressing Feeling Scale (by Kuzucu 2006) is used in order to determine the students' expressing feelings; and Problem Solving Inventory (by Şahin 1993) is used so as to determine the problem solving abilities and methods. Additionally, personal inquiry forms are also used for getting knowledge about their personal qualities. It is assessed up to the consequences of the research that there is a positive linear relation between the adolescents' expressing feelings and the values they have. In other words, it is seen that if the points of adolescents' expressing feelings scale rises, their sensitivity to the values they have also rises, too. It is found out that there is a positive linear relation between adolescents'' being able to express themselves and their problem solving ability. This consequence shows us that the rising of the points in adolescents' expressing feelings scale will result with an increase on problem solving tendency. It is concluded that there is a positive linear relation between adolescents' problem solving level and the values they own. In other words, if the level of adolescent' problem solving increase; then the values they have also increase, too.Key Words: Values, Expressing Feelings, Solving Problem, Adolescents