Okul öncesi çocuklarının duyguları anlama becerileri ile sosyal yetkinlik düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Okul öncesi dönemde çocuğun sosyal duygusal gelişiminin en önemli unsurlarından biri de çocukların duygularını kontrol ederek, koşullara ve ortama göre ifade edebilmeleri ve çevresindeki yetişkin bireylerle ve çocuklarla nitelikli sosyal ilişkiler kurabilmeleridir. Sosyal ve duygusal becerilerin doğru ve yeterli düzeyde gelişmesinin, çocuğun doğru iletişim kurmasını sağladığı, sosyal çevresine uyum sağlayabildiği, akademik başarısının gelişmesine katkıda bulunduğu ve sosyal yetkinliğini yordadığı belirlenmiştir. Bu noktadan hareketle; araştırmanın genel amacı okul öncesi eğitim kurumlarına devam etmekte olan 4-6 yaş çocukların duyguları anlama becerileri ile sosyal yetkinlik, saldırganlık, kaygı düzeyleri arasındaki ilişkiyi incelemek olarak belirlenmiştir.Araştırma ilişkisel tarama modelinde yapılmış; örneklemini, amaçlı örneklemenin türü olan benzeşik örnekleme tekniği kullanılarak seçilen 4-6 yaş arası 308 çocuk oluşturmuştur.Araştırma verilerinin toplanması amacıyla `Kişisel Bilgi Formu`, `Denham Duygu Anlama Testi ve `Sosyal Yetkinlik ve Davranış Değerlendirme-30 (SYDD-30) Ölçeği` kullanılmıştır. Araştırmada bu ölçeklerle toplanan verilerin analiz edilmesinde; `t testi`; `Mann Whitney U Testi`, `tek faktörlü varyans analizi (ANOVA)`, 'Kruskal Wallis Test' `Tukey analizi` `Spearman Sıra Farkları Korelasyon Analizi` ve Pearson Moment Çarpım Korelasyon Analizi` nden yararlanılmıştır. Araştırmanın sonucunda, çocukların Sosyal Yetkinlik ve Davranış Değerlendirme Ölçeği' nin tüm alt ölçeklerinin cinsiyet ve anne ve baba öğrenim durumu değişkenlerine göre anlamlı farklılık gösterdiği, yaş değişkenine göre Sosyal Yetkinlik Alt Ölçeği'nden alınan puanların anlamlı olarak farklılaştığı görülürken; Anksiyete-İçedönüklük ve Kızgınlık-Saldırganlık alt ölçeklerinden alınan puanların ise anlamlı olarak farklılaşmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca, Duyguları Anlama Testi ve anksiyete-içedönüklük puan ortalamaları arasında p<.01 düzeyinde negatif yönde düşük düzeyde anlamlı bir ilişki saptanırken; ölçek ile sosyal yetkinlik puan ortalamaları arasında p<.01 düzeyinde pozitif yönde orta düzeyde anlamlı ilişkinin olduğu görülmektedir . Duyguları anlama testi ve kızgınlık-saldırganlık puan ortalamaları arasında ise p<.01 düzeyinde negatif yönde düşük düzeyde anlamlı ilişki olduğu saptanmıştır .

One of the most significant elements in social and emotional development of pre-school children is the fact that children control their emotions and express them based on the conditions. Another reason could be the environment in which they live and their ability to engage in social relations with adults and other children. It was determined that, accurate and adequate development of social and emotional skills allows children to communicate correctly and to adaptation to the social environment which contribute to the improvement of academic achievement and develop social skills. From this point of view, the overall objective of the research has been identified as examining the relationship between social competence, aggressiveness, anxiety levels and emotion comprehension skills of children in the age range of 4-6 years within preschool education institutions.This study was conducted by relational screening model. The sample of the study consisted of 308 children (4-6 years) chosen by using the analog sampling technique. Personal Information Form, Denham Emotion Comprehension Test and Social Competence and Behavior Evaluation-30 (SCBE-30) Scale were used in order to collect the survey data. `The single-factor analysis of variance (ANOVA)` `Kruskal Wallis Test` `t test` `Mann Whitney U Test`, `Tukey analysis` `The Pearson Product-Moment Correlation Analysis` and `Spearman's Rank Correlation Analysis` technique was used for analyzing data.As a result of research, all of subscales mean scores in the Social Competence and Behavior Evaluation-30 (SCBE-30) Scale of surveyed children in the age range 4-6 years showed significant differences according to gender and parental education level variable. In addition, it has seen that anxiety-introversion and anger-aggression subscales mean scores were not significantly varied by age variable while Social Competence Subscale scores were also significantly varied by age variable. When considering the relationship between Emotion Comprehension Test mean scores and social competence, anxiety-introversion and anger-aggression subscales mean scores of children, a significant relationship at low levels in the negative direction (p<.01) statistically was detected between Emotion Comprehension Test and anxiety-introversion subscale mean scores, on the other hand, a significant relationship at moderate levels in the positive direction (p<.01) statistically was detected between Emotion Comprehension Test and social competence subscale mean scores. A significant relationship at low levels in the negative direction (p<.01) statistically was detected between Emotion Comprehension Test and anger-aggression subscale mean scores.