Türk spor teşkilatı içinde futbol hakem statüsü

Abstract

-Ö Z E T- Türkiye ' de futbol hakemliğinin gelişim çizgisi dünya futbol hakemi iğindeki gelişim çizgisinin tipik bir uzantısıdır. Kuşkusuz; futbol kurallarının evrenselliğinin, bunda önemli bir rolü vardır. Türkiye'de; 1939 yılı, futbol hakemliğinde önemli bir dönüşüm noktasıdır. Bundan önceki dönem, T.İ.C.İ. öncesi ve sonrası olarak tasnif edilebilmekle birlikte; 1939 yılından sonraki dönem, hukuki metinler (özellikle yönetmelikler ve yönetmelik değişiklikleri) çerçevesinde analiz edilebilinir. Bununla birlikte; henüz, tüm kuralları ve ilgili kurumlarla olan ilişkileri sistematik bir biçimde ele alan, kodifiye eden çalışmalar bulunmamaktadır. ı Her ne kadar, sık sık yasal düzenlemeler yapılsa da; bu düzenlemelerin istikrarlı bir nitelik taşıdığını söylemek güçtür. Bu çerçevede; gerekçesinin anlaşılması bazen güç, bazen de imkânsız olan, bir takım değişimlerin yaşandığını görüyoruz. Buradan -122-vardığımız sonuç; Türkiye'de Futbol Hakemliğinin, başta federasyonlar, sporcular ve spor kamuoyu gibi (akademik çevrelerden, spor yazarlarına; spor yazarlarından, tribünlerdeki taraftar kümelerine kader) pek çok faktörün' etkisi altında kurumsallaşma ya çalıştığını görüyoruz. Oysa: gerçek anlamda bir kurumsallaşma sağlanabilmesi için; Federasyon Başkanlarının, Merkez Hakem Kurullarının yapısına kadar, buralarda görevli ve yetkili kişilerin kişisel özelliklerinin dışında, bir takım ilkelerin benimsenmesi zorunludur. Bir başka zorunlulukta; futbol hakemliğine ilişkin bilimsel çalışmaların yaygınlaşması ve diğer çalışmalarla bütünselleştirilmesidir. Zira; her başarılı düzenlemenin gerisinde, bilimsel esaslara dayalı bir takım analizler bulunmaktadır. -123-

SUMMARY The development procedure of football referee profession in Turkey is a typical alongation of the same in global dimensions. As a matter of fact, universality of faatball rules plays an important role in that subject of which conversion point is the year of 1939. Although the preceeding term could be classified as before and after T.I.C.I., the term following 1939 can be analysed within the frame work of juridical topics (particularly rules and regulations, amendments there of). Never theless, there are no works yet, covering all the rules, relations with concerned bodies in a systematic manner. Although ruling adjustments are made frequently, it is difficult to state that these adjustments are qualified from the viewpoint of stability. In this framework, from the to time we see kinds of alterations of which argumentation is sometimes difficult to understand and sometimes impossible. As a conclusion of this we see that the profession of football referee in Turkey is trying to institutionalize itself under the influences of manyf actors, like mainly the federations, football players and pub lie opinion for sports (from the academic circles to the press, from the press to the hordes of football fans in tribunes), where as it is necessary to adopt certain principles apart from existing formation of bodies like from the Federation -124-Chairmanship to the Central Association of Referees and the individual Qualities of the charged and authorized people in such organs, to be able to realize an institutionalization in the real meaning of the word. Another necessity is the extension of scientific works related to this profession and integration of them with other works in coordination. We should not forget the fact that there are some science based analyses at the background of every successful adjustment. -125-