Kadınların spor yapmalarını etkileyen sosyo-kültürel faktörler (Samsun ili uygulaması)

Abstract

Kadınların spora katılmalarını etkileyen faktörlerin çok boyutlu olduğu görülmektedir. Kadınların spor yapması üzerin de etkisi olan çevre şartları üç grupta toplanmaktadır. Bunlardan birincisi; aile, birincil gruplar, referans grupları, sosyal tabaka, alt kültür ve kültürden oluşan sosyo kültürel faktörlerdir. İkincisi; eğitim, gelir, fiziki ve coğrafi çevre, cinsi yetten oluşan faktörlerdir. üçüncüsü ise ekonomik çevre faktörleridir. Ekonomik çev re faktörleri de ekonomik ve teknolojik durum, bos zaman faaliyetlerine imkan verecek ortamın varlığı ve fırsat eşitli ğidir. Bunlara ilave olarak kadının kendi fizyolojik ve psikolojik kişiliğini oluşturan güdüleyici faktörlerin de spor faaliyetlerine katılmada etkili olduğu bilinmektedir. Kadınlarda, erkeklere oranla, sportif faaliyetlere katılma daha düşüktür. Bütün dünya ülkelerinde olduğu gibi ülkemiz de de durum aynıdır. Kadınlardaki katılım düşüklüğü fizyolojik özelliklerinden, kültürel baskılardan, erkeklik ve dişilik kavram ve rollerinden kaynaklanmaktadır. Kadının aile içinde ki görev ve zaman faktörü de spora katılımında önemli rol oynamaktadır. Sanayi toplumunda erkeklerin hakimiyeti söz konusudur. Dolayısıyla kadınlar çalışma hayatında, sosyal etkinliklerde ve hatta spor gibi bir çok alanda pasif durumdadırlar. Ancak çağımız bilgi çağına, bilgi toplumuna ulaşmıştır. Bilgi top lumunda kadınların da aktif olacağını. dolayısıyla çalışma ha yatında, sosyal etkinliklerde ve spor aktivitelerinde eskiye oranla daha fazla yer alacağını söylemek mümkündür. ülkemiz açısından konuyu değerlendirdiğimizde; Türkiye son yıllarda sosyal, ekonomik, kültürel ve diğer bir çok a- landa gelişme göstermiş ve göstermeğe devam etmektedir. Bu durum ülkemiz insanının sosyal gelişimi ve bos zamanını spor tif faaliyetlerle değerlendirecek ortamın hazırlanmasını ko laylaştırmıştır. Doğal olarak kadınlar için de aynı durum söz konusudur. Nitekim ekonomik dur umun, me si ek i statünün, eğitim durumunun yükselmesi kadınların bos zaman faaliyeti olarak sportif faaliyetleri daha çok tercih etmelerini sağlamıştır. Bunun yanında çekici spor programlarının hazırlanması, spor tesisleri.uygun çalışma ortamı ve spora teşvik edici reklam lar da kadının spora yönelmesinde rol oynayabilir. Kadınların spor konusunda bilinçlendirilerek sporun içi ne çekilmesi ile sporun topluma yaygınlaştırılmasında önemli gelişmelerin sağlanacağı düşünülebilir.Zira aile, çocuklar ve özellikle kız çocukları üzerinde annenin etkisi inkar edile mez. Sporun toplumda yaygınlaşması, o toplumdaki insanların çoğunluğu tarafından spora katılmanın ihtiyaç olarak benim senmesine bağlıdır. Türk insanı kadmı-erkegi ile artık bu konuda bilinçlenme süreci içine girmiştir.

It is obvious that social and cultural factors which af fect woman participation in sports have many dimensions. En vironmental factors those affect woman in sport can be menti oned in three groups. The first group is the social and cultural factors that forms from culture and subculture such as family, primary groups, information groups and social layer. The second group is the factors education, income, phy sical and geographical environment and sexciality. The third group is the factors of economic environment. The economic environment is formed by economical and techno logical conditions, by the existence of a medium that allows spare time activities and by the equality of opportunity. In addiation, it is known that the motivation factors that make own physiologgical and psychological personality of woman affect her participation in sport activities. The rate of participation in sport for women is lower than men. The tendency is the some with the other world coun tries, in our country. The low participation of voman is the result of their physicological factures, cultural constraints and the rolas and concepts of male and female. The responsi bility in family and time factor also plays on important role in woman's sport activity. In industrial societies, the men are at the dominating position. For this reason, it is clear that women are more175 passive in many fields such as working life, social activities and even at sports. However, our century became an informati on period and brought a well-informed society. In a well- irformed society, it is possible to say that woman will be much more active and consequently participate in working life social events and sport activities more actively than she did before. If we appraised the situation for our country, in recent years, Türkiye progressed in many fields such as social, eco nomical and cultural programs and continues to progress. This facilitates the social improvement of our people and the pre- pation of medium for sport activities at spare times. Natu rally, it is vol id for women. A matter of fact, by the inc reasing economical condition, social status and the education level, it is observed that women are much more interested in sport at their spare time. The choice of sport activities for their spare time cannot be only the result of their social status, economical condition and education level. Furthermore, factors such as attractive sport programs, s podt facilities, suitable working hours and inducing advertisements will also play an important role for making women tend to sports. It can be thought that sport can be spread out in soci ety commonly by drawing woman into sport.Because, the effect of a mother on cihildren, especially on daughters cannot be denied. The spreading of sport in society depends on the beli- eves of most people that sport is a recessity. Turkish people both male and female are at the period of becoming concious about the subject.