Ritmik sportif cimnastikte morfolojik ve motorik özelliklerin performansa etkileri

Abstract

-252- OZET Bu çalışmada) minikler (x=9.3±0.?3 yaş), gençler (x=11.91±0.89 yaş) ve büyükler <x=14. 35±1. 06 yaş) kategori lerinde yer alan toplam 58 ritmik sportif oimnastikçinin motorik ve morfolojik özellikleri belirlenerek, bu özellik lerinin performansa etkileri araştırıldı. 1990 yılındaki ritmik cimnastik yarışmalarında alınan toplam not ortalamaları, performans kriteri olarak kabul edildi. Bu bağlamda; herbir kategori için performansı yani yarışma skorunu kest irebilmek amacıyla, motorik ve morfolojik özelliklere ilişkin regresyon formülleri geliştirildi. Ayrıca, dereceye giren (ilk altı) cimnastikçilerle, diğer sporcuların morfolojik parametrele riyle performansları arasındaki ilişkiler incelenerek, aradaki farklılıklar araştırıldı. Bunun yanı sıra araştırmaya alınan Türk R.S.G.'lerin yabancı cimnastikçi lerle karşılaştırmaları da yapıldı. Minikler kategorisindeki ritmik oimnastikçilerin esneklik, kuvvet, sürat, çabukluk, denge ve el/göz koordinasyonuna ilişkin tüm parametreleriyle performansları arasında istatistiksel açıdan anlamlı ilişkiler bulundu (p<0.05). Fakat bu ilişkilerin gençler ve büyükler kategori lerinde daha az parametrelerle sınırlandığı gözlendi. Minikler kategorisinde olduğu gibi, gençler kategorisinde de performansla en yüksek ilişkinin esneklik parametreleriyle olduğu saptandı (p<0.05). Büyükler kategorisinde ise, performansla en yüksek ilişkinin el/göz koordinasyonu ve sürat-çabukluk parametreleri arasında olduğu tespit edildi (p<0.05).-253- Büyükler ve gençler kategorilerinde morfolojik parametrelerle performans arasında istatistiksel açıdan anlamlı ilişkiler bulunamadı (p>0.05). Minikler kategorisin de ise, morfolojik parametrelerden % yağ, endomorfi, oorraique index ve boy-kulaç uzunluğu ile performans arasında anlamlı ilişkiler bulundu <p<0.05). Araştırmadan şu sonuç çıkarılabilir : a) R.S.G.'de minikler ve gençler kategorilerinde esneklik performansı etkileyen en önemli unsurlardan biridir. Ayrıca, minikler kategorisinde tüm motor para metreler performansla ilişkili iken, büyükler kategorisinde el-göz koordinasyonu ve çabukluk-sürat parametrelerinin performansa daha etkili olduğu gözlenmektedir. Bu doğrultuda, alet tekniğindeki ustalık yaş ilerledikçe ön plana çıkmaktadır. b) Ritmik oiranastikçilere özgü fiziksel yapı içerisindeki sporcular, başarıya daha eğilimli olmakta, ancak yaş ilerledikçe morfolojik özellikler performansı etkilememektedir. c) Türk ritmik cimnastikçilerinin, yabancı cimna8tikçilere oranla özellikle esneklik ve kuvvet parametrelerine ilişkin gelişimleri yetersizdir. Ayrıca; fiziksel yapıları daha kitlevi olup, ritmik aimnastikçilere özgü estetik bir yapı içerisinde değildir.

?254- ABSTRACT In this study j the motoric and morphological features of total 58 rhythmic sportive gymnasts taking place in the categories of the ahildren (x=9.3±0.?3 age), the juniours (x=ll.9110.89 age) and the seniors (x=14. 35±1. 06 age) were determined and the effects of these features to performance were researched. The average of total scores obtained in the rhythmia gymnastic competitions in 1990 was considered performance criteria. In this context; in order to aahieve to estimate the performance, namely the score of competition, for each category, some regression formulas relating to the motoric and morphological features were developed. Also, the relations between the morphological parameters and the performances of the gymnasts taking degrees (first six) and the other athlets were examined and the differences between them were researched. In addition, the subjects of Turkish R.S.G. were compared with the foreign gymnasts. Between all the parameters related to flexibility, strenght, speed, velocity, balance and hand/eye coordination of the rhythmic gymnasts in the children's category and their performances, a significant relation was statistically found (p<0.05). However it was observed that those relations were limited to less parameters in the juniors' and seniors' categories. As in the children's category, also in the juniors' category, the highest relation with the performance was found with the flexibility parameters (p<0.05).-255- In the seniors' aategory, it was determined that the highest relation with performance was between the hand/eye coordination and velocity-speed parameters (p<0.05). Between morphological parameters and performance, in the seniors' and juniors' categories, no significant relations were statistically found (p>0.05). In the children's category, between the morphological parameters of % fat, endomorphy, oormique index and height -armspan lenght and performance, significant relations were found (p<0.05). The conclusion of the study can be drawn as follows: a) In R.S.G., in the children's and juniors' categories, flexibility is one of the most important factors affecting performance. Also, while all the motoric parameters in the children's category are related with performance, in the seniors' category, the parameters of hand/eye coordination and velocity/speed are more effective on performance. This case puts forward the necessity and the importance of skill primarily in the techniques of using apparatuses with the age advancing. b) The athlets having physical structures peculiar to the rhythmia gymnasts are muah more tended to be successful but with the age advancing, the morphological features don't affect performance. o) The development of Turkish rhythmia gymnasts especially related to flexibility and strenght parameters is insufficient compared to the foreign gymnasts. In addition, their physical structures are more massive and not in an esthetic structure peculiar to the rhythmic gymnasts.