Orta Karadeniz Bölgesi yer seviyesi kozmik radyasyon dozunun FLUKA simülasyon yoluyla hesaplanması

Abstract

Galaksiden ve solar sistemden gelen kozmik ışınların atmosferle etkileşimleri sonucunda, dünya üzerinde oluşturduğu radyasyon dozu deneysel ve teorik olarak araştırılıp, hesaplanabilmektedir. Kozmik ışınların yer seviyesindeki etkin doz hızının çeşitli simülasyon programları (FLUKA, EXPACS, CARI6, CARI7A, AVIDOS, PANDOCA, …) yardımıyla simülasyonu yapılabilmektedir. Bu tezde, Türkiye'nin Orta Karadeniz Bölgesindeki şehir merkezleri için yer seviyesinde FLUKA simülasyon programıyla kozmik radyasyon doz hızı bilgisi elde edilmiştir. Bu hesaplar, uygun geometri ve parametreler kullanılarak Monte Carlo yöntemi ile gerçekleştirilmiştir. Hesaplamalara göre en yüksek doz hızı Çorum ilinde 441 μSv / y iken en düşük doz hızı değeri Ordu ilinde 310 μSv / y olarak bulunmuştur. Sonuçların karşılaştırılabilmesi için hesaplamalar EXPACS, CARI6 ve CARI7A simülasyon programlarıyla da yapılmıştır. Şehir merkezleri için elde edilen sonuçlar uyum içerisindedir. Türkiye'nin radyasyon veri tabanına katkı sağlayabilmek amacıyla diğer coğrafi bölgelerde de çalışmalara devam edilmektedir.

As a result of the interaction of cosmic rays from the galaxy and solar system with the atmosphere, the radiation dose generated on the earth can be investigated and calculated experimentally and theoretically. The effective dose rate of cosmic rays at impinging on the ground level can be simulated by various simulation programs (FLUKA, EXPACS, CARI6, CARI7A, AVIDOS, PANDOCA, …). In this thesis, central regions in Turkey's Black Sea region ground-level effective dose rate has calculated with FLUKA for urban centers in the region. These calculations were made with Monte Carlo methods with suitable geometry and parameters. Results showed that the highest dose rate was found to be 441 μSv / y in Çorum and the lowest dose was 310 μSv / y in Ordu province. To compare the results, the calculations were also performed with EXPACS, CARI6, and CARI7A simulation programs. The results obtained for city centers are in good agreement. In order to contribute to Turkey's radiation databases are ongoing studies in other geographic regions.